ART

EVENTS

.

ΕλλάδαΕλλάδα

Περιφέρεια : Δυτική Μακεδονία
Νομός : Καστοριάς

Νομός Καστοριάς

-- Δήμος Βιτσίου --

Η Βυσσινέα είναι ορεινός οικισμός (υψόμ. 900 μ., 135 κάτοικοι 2001) του νομού Καστοριάς και βρίσκεται στα Βόρεια του νομού και της λίμνης της Καστοριάς, στις δυτικές πλαγιές του Βιτσίου.



View Larger Map

Γενικά

Αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα ως Βύσανη Καστοριάς[2] και στη συνέχεια μετονομάζεται εις Κοινότητα Βυσσινιάς.[3]

Έως το 1940 ονομάζονταν Βυσσινιά. Πριν από την εφαρμογή των Καλλικρατικών Δήμων, που εντάχθηκε στο Δήμο Καστοριάς, ανήκε στο Δήμο Βιτσίου. Απέχει από την πόλη της Καστοριάς 14χλμ.

Saint Nicholas Church in Visheni, Vissinia, Kastoria


Ιστορία


Βυσσινώτισες με τις τοπικές ενδυμασίες (1936) 1η σειρά: Γκίκα, Πρασίνη, Πούφκα, Σταύραινα.
Ο Βυσσινιώτης Θωμάς Χρήστου, "Ρώμπακας", ομαδάρχης του Τσόντου Βάρδα [4]

Είναι ίσως το παλαιότερο χωριό στο ορεινό συγκρότημα του όρους Βιτσίου καθόσον αναφέρεται στα Οθωμανικά φορολογικά κατάστιχα[5] εξαιτίας της φορολόγησης κάποιας ξακουστής μαίας με το όνομα Βύσσα στα τέλη του 15ου αι. από όπου πήρε το χωριό και το όνομά του αρχικά ως Βύσσανη ή Βύσσινη.

Η πρώτη έγγραφη μνεία του χωριού σε ελληνική πηγή γίνεται πάντως σε διαζύγιο το οποίο εκχώρησε η Ιερά Μητρόπολις Καστορίας στον Μπόσικο από τη Βήσανη στις 25 Φεβρουαρίου 1685 (,αχπε΄): "Η ταπεινότης ημών κατά τον θείον νόμον εχώρισεν αυτόν τον Μπόσικον από την μοιχαλίδα εκείνην Κυράνω", αναφέρεται μεταξύ άλλων.[6] Στο διαζύγιο ονομάζονται επίσης ως μάρτυρες και οι προεστοί του χωριού Γκαηντάνος, Κότζος και Μήτρος.

EBE 2753, σελίδα 27

Το πάνω μέρος της σελίδας 27 του Κώδικα ΕΒΕ 2753 στην οποία υπάρχει το διαζύγιο του Μπόσικου. (φωτογραφία απ' το φωτοαντίγραφο του Κώδικα που βρίσκεται στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς)

Πληθυσμιακά στοιχεία
Απογραφή 1878 1886 1900 1913 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001
Πληθυσμός 960[7] 1.000[8] 1150 [9] 960[10] 700[11] 642[12] 684[13] 472[14] 267 260 222 157 135
Αγροτόσπιτο της δεκαετίας του 1930

Με τη συμφωνία περί ανταλλαγής πληθυσμών βάσει του Πρωτόκολλου Πολίτη-Καλφώφ (1924) μετανάστευσαν λιγότερα από πενήντα άτομα, όπως προκύπτει επιπρόσθετα, πέραν της συσχέτισης των στατιστικών στοιχείων, και από την ρευστοποίηση 13 περιουσιών κατοίκων που μετανάστευσαν με τις οικογένειες τους στη Βουλγαρία».[15]
Η μεγαλύτερη ασυγκρίτως μείωση του πληθυσμού (212 άτομα επί συνόλου 680 μεταξύ των οποίων 59 παιδιά[16] που στάλθηκαν στις Ανατολικές χώρες της Ευρώπης) συντελέσθηκε κατά τη διάρκεια του κομμουνιστικού εγχειρήματος που περιορίσθηκε η εντός ελλαδικού χώρου εμπόλεμη μαχητικότητά του από τά τέλη του 1947-1949 στα ορεινά συγκροτήματα του Γράμμου και του Βιτσίου.
Κατά τη δεκαετία του 1950 μειώνεται έτι περαιτέρω ο πληθυσμός κατά 205 άτομα εξαιτίας της μετανάστευσης στην Αυστραλία, Καναδά και ΗΠΑ, ενώ την επόμενη δεκαετία 1961-1971 μεταναστεύουν στη τότε Δυτική Γερμανία μόνο δύο οικογένειες και την μεθεπόμενη δεκαετία ορισμένοι, λόγω άνθησης της γούνας, εγκαθίστανται στην Καστοριά.

Απασχόληση κατοίκων

Η Βυσσινέα κτισμένη σε μια λεκάνη που περιβάλλεται από βουναλάκια με οξυές και βελανιδιές και βορειοανατολικά από τον ορεινό όγκο του Βιτσίου με πολλά νερά, λειμώνες και εύκρατο κλίμα ευνοείται για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας που εγκαταλείφθηκε τις τελευταίες δεκαετίες και οι κάτοικοί της κυρίως ασχολούνται με την παραγωγή μήλων, φασολιών, πατάτας, καρυδιών, αλλά και με την υλοτομία.


Παραπομπές

Όπως δημοσιεύτηκε στον τόμο απογραφής πληθυσμού και κατοικιών του 1971, πίνακας 4, Μέσος σταθμικός των υψομέτρων εκάστου δήμου ή κοινότητος, σ. 441.
[ΦΕΚ 259/21.12.1918]
ΦΕΚ 413/22.11.1926
Μάνος, Νικόλαος. Αφανείς Γηγενείς Μακεδονομάχοι (1903-1913), Ι. Σ. Κολιόπουλος (επιστ. εποπτεία), Ι. Δ. Μιχαηλίδης – Κων. Σ. Παπανικολάου (επιμ.), Θεσσαλονίκη, Ε.Μ.Σ. – University Studio Press, 2008, σελ. 86.
Δημήτριος Λιθοξόου, Πληθυσμοί και Οικισμοί της περιοχής της Καστοριάς
Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, κωδ. 2753, σελ. 27.
A. Synvet, Les Grecs de l'Empire ottoman: Etude statistique et ethnographique, Κωνσταντινούπολη, 1878, σελ. 55. (pdf) (Γαλλικά)«960 χριστιανοί ορθόδοξοι»]
Βέσσανη Καστορίας«Χωρίον έχον 1.000 χριστιανούς, εκκλησίαν, σχολείον αρρένων, κρήνη» [Σχινάς, 246]
Вишени/ Костурска каза, 1.150 χριστιανοί Βούλγαροι [Кънчов 1900, 265] αν και το 1886 λειτουργούσε σχολείο αρρρένων [Σχινάς, 246]
[Απαρίθμηση (1913), 40] «960 άτομα, 460 άρρενες και 500 θήλεις»
Ελληνική απογραφή 1920: 241 άρρενες και 459 θήλεις, 175 οικογένειες σελ. ξ' Πίνακας 2*
Ελληνική απογραφή 1928, σελ. 287 Ομοδημότες 620, ετεροδημότες 22, δημότες που απογράφτηκαν αλλού 17. Υπήρχαν δύο άρρενες πρόσφυγες που ήρθαν μετά το 1922
Ελληνική απογραφή 1940: πραγματικός πληθυσμός 684, νόμιμος πληθυσμός 669
Ελληνική απογραφή 1951 σελ. 271
Ιάκωβος Μηχαηλίδης, Μετακινήσεις Σλαυοφώνων πληθυσμών 1912-1930, σ.99 εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ 2003, ISBN 960-218-305-8

[Мартинова, 52]

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΙΤΣΙΟΥ
Τοπική Κοινότητα Βυσσινέας
Βυσσινέα, η
Τοπική Κοινότητα Μεταμορφώσεως
Μεταμόρφωσις, η
Φωτεινή, η
Τοπική Κοινότητα Οξυάς
Οξυά, η
Τοπική Κοινότητα Πολυκεράσου
Πολυκέρασο, το
Τοπική Κοινότητα Σιδηροχωρίου
Σιδηροχώρι, το
Τοπική Κοινότητα Τοιχίου
Τοιχίο, το

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία

Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License