ART

 

.

Ισπανία

Το Βασίλειο της Ισπανίας (Ισπανικά: Reino de España) ή Εσπερία (Hesperia) των αρχαίων Ελλήνων, ή Hispania και Spania των Ρωμαίων, είναι ένα κράτος της νοτιοδυτικής Ευρώπης, που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της Ιβηρικής χερσονήσου. Προς Βορρά ορίζεται από τον Βισκαϊκό κόλπο και με τη Γαλλία από την οποία την χωρίζει η μεγάλη οροσειρά των Πυρηναίων. Επίσης επί των Πυρηναίων και Βορειοανατολικά συνορεύει με την Ανδόρρα. Ανατολικά και νότια βρέχεται από τη Μεσόγειο Θάλασσα και νοτιοδυτικά βρέχεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Τέλος Δυτικά συνορεύει με την Πορτογαλία.

Γεωγραφία
Θέση


View Larger Map

Η Ισπανία εκτείνεται μεταξύ του βορείου γεωγραφικού πλάτους 35 έως 43 μοιρών και 47 πρώτων και γεωγραφικού μήκους 9 μοιρών και 12 πρώτων δυτικού μέχρι 3 μοιρών και 19 πρώτων ανατολικού.
Έκταση

Η συνολική έκταση της Ισπανίας υπολογίζεται σε 505.150 τ.χλμ. Εξ αυτών τα 492.592 ανήκουν στην ηπειρωτική χώρα ενώ 4.994 στις προς Α. Βαλεαρίδες νήσους και 7.624 στις Καναρίους νήσους. Το μεγαλύτερο μήκος αυτής από Α. προς Δ. είναι 1020 χλμ. ενώ το μέγιστο πλάτος από Β. προς Ν. είναι 856 χλμ.
Φυσική γεωγραφία
Μορφολογία ξηράς

Η Ισπανία γενικά αποτελεί ένα τεράστιο σε έκταση οροπέδιο που διαμοιράζεται από αλλεπάλληλες οροσειρές σε επιμέρους μικρότερα οροπέδια. Το μέσο ύψος του εδάφους της υπερβαίνει τα 500 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας. Το μεγαλύτερο αυτής οροπέδιο καταλαμβάνει το κέντρο της Χώρας που πλαισιώνεται προς Β. από τα Πυρηναία όρη και τα Κανταβρικά όρη, προς Α. από την πεδιάδα του Έβρου, του Γουανταλαβίρ και του Χούκαρ, προς Ν. από την Βαϊτική οροσειρά και την πεδιάδα της Ανδαλουσίας και πρός Δ. από ελαφριά κλίση του εδάφους που υφίστανται τα χαμηλότερα λεκανοπέδια του ποταμού Ντούρο, Τάγου και Γκουαντιάνα. Συνεπώς από ορογραφική άποψη η Ισπανία διακρίνεται σε πέντε γεωφυσικές περιοχές των Πυρηναίων και Κανταβρικών, το κεντρικό οροπέδιο, τα Ιβηρικά όρη, τις κοιλάδες του Έβρου και των άλλων ποταμών και τέλος την πεδιάδα της Ανδαλουσίας με τα χαμηλότερα δυτικά οροπέδια.
Κεντρικό οροπέδιο

Το κεντρικό ισπανικό οροπέδιο έχει έκταση 235.000 τ.χλμ. Το μέσο υψόμετρο είναι 650 μ., του δε Β. τμήματος 700 μ. και του Ν. 600 μ. Το ύψος του οροπεδίου ελαττώνεται από Α. προς Δ. με συνέπεια οι μεγάλοι ποταμοί Ντούρο, Τάγος και Γκουαντιάνα να ρέουν προς τη διεύθυνση αυτή. Οι κοιλάδες των ποταμών αυτών χωρίζονται από απότομες χιονοσκεπείς οροσειρές που υψώνονται στο μέσον του οροπεδίου και που αρχίζουν από τα Ιβηρικά όρη με ίδια κατεύθυνση των ποταμών. Οι οροσειρές αυτές είναι:

Μεταξύ των ποταμών Ντούρο και Τάγου: ή "Γκουανταράμα", η "Σιέρα ντε Γρέδος", και η "Σιέρα ντε Γάτα" κοντά στα Πορτογαλικά σύνορα.
Μεταξύ των ποταμών Τάγου και Γκουαντιάνα: η "οροσειρά Τολέντο", και η "Σιέρα Γουαδαλούπε". Από τις κεντρικές αυτές οροσειρές το κεντρικό οροπέδιο χωρίζεται σε τρία επιμέρους οροπέδια, της "Παλαιάς Καστίλλης" προς ΒΔ. μέσου υψομέτρου 850 μ., της "Νέας Καστίλλης" προς το κέντρο και Ανατολικά μέσου υψομέτρου 600 μ. και το οροπέδιο της "Εστρεμαδούρας" προς ΝΔ. μέσου υψομέτρου 500μ.

Ποταμοί

Οι περισσότεροι και σημαντικότεροι ποταμοί της Ισπανίας πηγάζουν από το κεντρικό οροπέδιο στο οποίο και κυριαρχούν τα Ιβηρικά όρη και αυτοί είναι:

Ο ποταμός Τάγος που εκβάλλει στον Ατλαντικό ωκεανό στο κόλπο Ντούρο ή Ντουέρο της Λισσαβόνας.
Ο ποταμός Γκουαντιάνα που εκβάλλει και αυτός στον Ατλαντικό ωκεανό στα Ισπανοπορτογαλικά σύνορα.
Ο ποταμός Γκουαδαλκιβίρ που εκβάλλει στο κόλπο του Κάδιθ (τα αρχαία Γάδειρα) προερχόμενος από την οροσειρά Σιέρρα Μορένα.

Από τους ποταμούς που εκβάλλουν στη Μεσόγειο σημαντικότερος είναι ο ποταμός Έμπρο (ή Εύρος κατά τους αρχαίους Έλληνες) που είναι και ο μεγαλύτερος της Ισπανίας. Πηγάζει από τα Κανταβρικά όρη και εκβάλλει σε ευρύτατο δέλτα βόρεια του κόλπου της Βαλένθιας. Εκτός όμως αυτού στον ίδιο κόλπο εκβάλλει ο επίσης σημαντικός ποταμός Γκουαδαλαβίρ.

Εκτός των παραπάνω υφίστανται και πολλοί άλλοι μικρότεροι ή παραπόταμοι των προηγουμένων που διασχίζουν τη χώρα σχεδόν προς όλες τις κατευθύνσεις. Στην Ισπανία υπάρχουν ελάχιστες λίμνες χωρίς ιδιαίτερη σημασία.
Ακτογραφία

Οι ακτές της Ισπανίας είναι λίαν εκτεταμένες προς Β. ΒΔ. και ΝΔ προς τον Ατλαντικό Ωκεανό και ΝΑ., Α. και ΒΑ. προς την Μεσόγειο. Οι Β. και ΒΔ. ακτές από τις εκβολές του ποταμού Μπιντασσόα παρά τα Ισπανογαλλικά σύνορα μέχρι τις εκβολές του ποταμού Μίνιο παρά τα Ισπανοπορτογαλικά σύνορα έχουν μήκος 1301 χλμ. Οι δε προς ΝΔ. από τις εκβολές του ποταμού Γκουαντιάνα, στα Ισπανοπορτογαλλικά σύνορα, μέχρι του Ακρωτηρίου των Σταυρών (Cap de Creus) στα Ισπανογαλλικά σύνορα, έχουν μήκος 2708 χλμ. Έτσι η συνολική ανάπτυξη των ευρωπαϊκών ισπανικών ακτών είναι περίπου 4000 χλμ.
Γενικά οι ακτές της Ισπανίας δεν παρουσιάζουν μεγάλη κατάτμηση, προσφέρουν όμως πολλούς ασφαλείς φυσικούς λιμένες. Στη Μεσόγειο σχηματίζουν δύο μεγάλους Κόλπους, της Βαλένθιας και της Μάλαγας. Προς δε τον Ατλαντικό εις μεν το νότιο τμήμα είναι ο Κόλπος του Κάδιθ, εις δε το βόρειο τμήμα είναι ο μέγας Βισκαϊκός κόλπος ή και "Γασκωνικός" καλούμενος.
Ιδιαίτερο πάντως χαρακτηριστικό της ισπανικής ακτογραφίας απότελεί το Στενό του Γιβραλτάρ που χωρίζει την ευρωπαϊκή ήπειρο από την αφρικανική. Επί των ισπανικών ακτών βρίσκονται πολλές σημαντικές πόλεις τόσο για την ιστορία τους όσο και για την οικονομική τους ανάπτυξη.
Χλωρίδα

Η χλωρίδα της Ισπανίας λόγω της ποικιλίας της μορφολογίας του εδάφους αλλά και του κλίματος είναι ποικίλη και διαφέρει όχι μόνο κατά το ύψος αλλά και κατά περιοχές. Η έλλειψη άφθονου ύδατος στις ορεινές περιοχές καθιστά εκεί την χλωρίδα όχι τόσο πλούσια όσο άλλων Χωρών με ίδιο υψομετρικό και ορεινή έκταση.
Έτσι η χλωρίδα της Ισπανίας στα βόρεια διαμερίσματα και ιδίως στα Πυρηναία και στη Καταλωνία είναι όμοια με της κεντρικής Ευρώπης, ενώ των ανατολικών παραλίων περιλαμβάνεται στης Μεσογείου, των δε βορείων ακτών προς τον Ατλαντικό όμοια με της βορείου Ευρώπης. Η δε χλωρίδα του κεντρικού οροπεδίου μοιάζει πάρα πολύ, όσο κι αν φαίνεται περίεργο, με τις ρωσικές στέπες! Τέλος το νότιο τμήμα της Ισπανίας περιλαμβάνεται στη χλωρίδα της βορείου Αφρικής όπου και απαντώνται φοίνικες, ζαχαροκάλαμα και πλείστα εσπεριδοειδή.
Τα δάση της Ισπανίας δυστυχώς σήμερα σπανίζουν. Εκτός των μεγάλων καταστροφών που υπέστησαν στο διάβα της ιστορίας από τις διάφορες στρατιές, που διέσχισαν την Χώρα, ειδικά τον ΙΘ΄ αιώνα, η υλοτομία για τις διάφορες ανάγκες του πληθυσμού ήταν ανεξέλεγκτη, μέχρι αναρχίας. Αν συνυπολογισθούν και οι τεράστιες πυρκαγιές που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια η εικόνα των ισπανικών δασών φαίνεται αποκαρδιωτική.

Τα κυριότερα είδη δένδρων των δασών της Ισπανίας είναι το πεύκο και η δρυς. Αντίθετα πλουσιότατη φαίνεται η Χώρα σε βοσκοτόπια που αφθονούν πράγματι, κυρίως, στο κεντρικό οροπέδιο, και στους πρόποδες των Πυρηναίων και Κανταβρικών ορέων.
Πανίδα

Η πανίδα της Ισπανίας είναι ένα μείγμα μεσογειακής και βορειαφρικανικής πανίδας με παρουσία ειδών που δεν απαντώνται ή σπανίζουν σε άλλες Ευρωπαϊκές Χώρες, όπως για παράδειγμα είναι το είδος του λαγού, ο ερπυστής, ή η μυγαλή των Πυρηναίων, ο πίθηκος ο άκερκος, κ.ά.

Υπάρχουν επίσης ιδιαίτερα είδη ερπετών, οστράκων, ιχθύων και μεγάλη ποικιλία πεταλούδων (όπως παρατηρείται και στην νήσο Ρόδο, στην Ελλάδα). Επίσης από τα μεγάλα ζώα που υπάρχουν ξεχωρίζει το μακρύμαλλο είδος των προβάτων με το όνομα «μερινό» καθώς και οι εκλεκτές ποικιλίες αλόγων, βουβαλιών αλλά και σκύλων με το όνομα «σπανιέλ».
Κλίμα

Το κλίμα της Ισπανίας ποικίλει ανάλογα των περιοχών και του ύψους του εδάφους, παρουσιάζοντας έτσι μεγάλες διαφορές μεταξύ των περιφερειακών διαμερισμάτων. Γενικά είναι εύκρατο με πολλές ομοιότητες εκείνων της Ιταλίας και της Ελλάδος με λιγότερες όμως βροχοπτώσεις αυτών των Χωρών. Η δε ξηρότητα που παρατηρείται σε διάφορες περιοχές είναι τόσο μεγάλη ώστε να χαρακτηρίζει ένα μεγάλο τμήμα των εδαφών της να μοιάζει με την περιοχή του αφρικάνικού άτλαντος (όρους). Έτσι ενώ στη Μαδρίτη η μέση ετήσια θερμοκρασία είναι +14 °C , η Σεβίλλη παρουσιάζει +20 °C και ενώ στις παρυφές των Κανταβρικών ορέων και Πυρηναίων η βροχή φθάνει τα 1-2 εκατοστά εντούτοις στο κεντρικό οροπέδιο κυμαίνεται μόλις στα 0,25-0,27 εκ.
Δημογραφία

O συνολικός πληθυσμός του κράτους είναι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009, 45.525.002 κάτοικοι[3]. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009 τα 80,05 χρόνια (76,74 χρόνια οι άνδρες και 83,57 οι γυναίκες).[3]
Γλώσσες

Ισπανική γλώσσα (castellano= καστιλιάνικα ή καστιλιανή). Επίσημη γλώσσα σε όλη την Ισπανία όπως και σε όλη σχεδόν την Λατινική και Κεντρική Αμερική. Όλες οι άλλες ομιλούμενες γλώσσες παραμένουν επίσημες στην αυτόνομη περιοχή που ομιλούνται.
Καταλανική γλώσσα: (català) Ομιλούνται στην Καταλωνία, στην περιοχή της Βαλένθιας, στις Βαλεαρίδες νήσους και σε μέρος της Νότιας Γαλλίας (Περπινιάν)
Βασκική γλώσσα: (euskara) Στη Χώρα των Βάσκων και στην Ναβάρρα.
Γαλικιανή γλώσσα (gallego): Στη Γαλικία. Μοιάζει πολύ με την πορτογαλική.

Θρησκεία

Οι Ισπανοί είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος τους χριστιανοί Ρωμαιοκαθολικοί, αν και η δύναμη της Εκκλησίας έχει μειωθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια.

Η Εκκλησία της Ισπανίας περιλαμβάνει 11 Ιερές Μητροπόλεις και 52 Επισκοπικές θέσεις μετά βοηθών Επισκόπων που ιστορικά υπάγονται στην Αρχιεπισκοπή του Τολέδου, με 20.000 περίπου ιερείς σε ισάριθμους Ναούς εκ των οποίων 66 είναι Καθεδρικοί, 17.200 παρεκκλήσια, 970 περίπου μοναστήρια ανδρών με 17.000 μοναχούς και 3730 γυναικεία μοναστήρια με 50.000 περίπου μοναχές*. Οι δε Αρχιερείς της Μαδρίτης - Αλκαλά και της Βαρκελώνης υπάγονται (εξαρτώνται) απ΄ ευθείας από το Βατικανό.

Σήμερα το Ισπανικό Σύνταγμα (άρθρο 16) παρέχει και προστατεύει πλήρως την ανεξιθρησκία, που είχε ξεκινήσει από το 1868. Έτσι από τις 29 Δεκεμβρίου 1978 δεν υφίσταται ο όρος «επίσημη θρησκεία» στην Ισπανία. Από ένα «ρεπόρτο» (αναφορά) της Επισκοπικής Συνόδου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας του 1982 αναφέρεται ότι το 82,76% των παιδιών που γεννήθηκαν το 1981 στην Ισπανία βαπτίσθηκαν κατά το αυτό δόγμα. Στην έρευνα εκείνη διαφάνηκε επίσης ότι υφίστανται 250.000 άλλοι Χριστιανοί, μεταξύ των οποίων Προτεστάντες, Μάρτυρες του Ιεχωβά, (περίπου 60.000) καθώς και πολλοί Μορμόνοι.

Η πρώτη Συναγωγή από της έξωσης των Ιουδαίων το 1492 άνοιξε στη Μαδρίτη στις 2 Οκτωβρίου 1959. Ο αριθμός των Ιουδαίων της Ισπανίας υπολογίζεται στις 13.000.

(*) Οι αριθμοί ιερέων, μοναστηριών και μοναχών ανάγονται κατά το 1955.

Δείτε σχετικά Εκκλησία της Ισπανίας

Διοικητική διαίρεση
Αυτόνομες Κοινότητες

Δείτε το κυρίως άρθρο Αυτόνομες Κοινότητες Ισπανίας

Χάρτης των αυτόνομων περιοχών της Ισπανίας.

Ανδαλουσία
Αραγωνία
Αστούριας
Βαλεαρίδες Νήσοι
Βαλένθια
Γαλικία (ή Γαλίθια στα ισπανικά)
Εξτρεμαδούρα (συχνά προφέρεται και Εστρεμαδούρα)
Θεούτα
Κανάριες Νήσοι
Κανταβρία (Καντάμπρια)
Καστίλλη και Λεόν
Καστίλλη-Λα Μάντσα
Καταλωνία
Μαδρίτη
Μελίγια
Μούρθια
Ναβάρρα
Λα Ριόχα
Χώρα των Βάσκων

Μεγαλύτερες αστικές περιοχές
Μαδρίτη

Μαδρίτη 5.263.000
Βαρκελώνη 4.251.000
Βαλένθια 1.499.000
Σεβίλλη 1.262.000
Μπιλμπάο 947.000
Μάλαγα 844.000
Οβιέδο-Χιχόν 844.000
Αλικάντε-Έλτσε 793.000

Άμυνα
Πολεμικό Ναυτικό

Το 1987 το Ισπανικό Βασιλικό Ναυτικό αριθμούσε σύνολο στρατιωτικού προσωπικού 64.700 εκ των οποίων 5.200 αξιωματικοί, 37.000 ναύτες και 9.400 πολίτες εργαζόμενοι, 700 ναυτικοί αξιωματικοί και 11.500 ναυτικοί άλλων ειδικοτήτων.

Ο Ισπανικός στόλος (στοιχεία 1987) απαρτίζεται από 2 Αεροπλανοφόρα, 8 Υποβρύχια, 10 Αντιτορπιλικά, 12 Φρεγάτες, 4 Κορβέτες, 12 Πυραυλακάτους, 10 Περιπολικά πλοία, 4 Ωκεάνια Ναρκαλιευτικά, 8 μεσαία Ναρκαλιευτικά, 38 ακταιωρούς, 33 περιπολικά, 1 Δεξαμενόπλοιο, 6 Βοηθητικά, 3 μεγάλα 2 μεσαία και 140 μικρά Αποβατικά, 1 Ανεφοδιασμού, 2 Εκπαιδευτικά, 1 πόντισης Φραγμάτων, 30 Ρυμουλκά, 12 Πετρελαιοφόρα, 10 Υδροφόρες, 40 άλλα βοηθητικά, 36 μικρά βοηθητικά και μια βασιλική θαλαμηγό. Οι αεροναυτικές δραστηριότητες εξυπηρετούνται* με 16 αεροσκάφη και 44 ελικόπτερα "παντός καιρού" της Αεροπορίας Ναυτικού.


Οικονομία
Γεωργία

Η Ισπανία θεωρείται από τις περισσότερο γεωργικές χώρες της Ευρώπης. Το έδαφός της είναι πολύ γόνιμο αλλά μέχρι το 1960 ήταν ατελώς καλλιεργούμενο. Στους παλαιότερους χρόνους οι Ρωμαίοι θεωρούσαν την Ισπανία ως σιτοβολώνα της αυτοκρατορίας τους. Οι δε Άραβες κατάφεραν ένα πολύ μεγάλο μέρος του αγόνου εδάφους να το καταστήσουν γόνιμο. Παρά ταύτα σήμερα ακόμη περισσότερο από το 1/3 του συνολικού καλλιεργήσιμου εδάφους παραμένει ακαλλιέργητο. Η απουσία της εντατικής καλλιέργειας οφείλεται κυρίως στην έλλειψη εργατικών χεριών και επαρκούς ύδατος. Όμως στα τελευταία χρόνια έχουν εντατικοποιηθεί οι προσπάθειες προς αύξησή της.
Τα κυριότερα προϊόντα της Ισπανίας είναι ο σίτος, το λάδι (πρώτη σε παραγωγή στην Ευρώπη), το κρασί, οι ελιές, το κριθάρι, οι πατάτες, φρούτα και εσπεριδοειδή.

Από άποψης παραγωγής οίνου στην Ευρώπη έρχεται δεύτερη μετά την Γαλλία. Η ποιότητα των ισπανικών κρασιών θεωρείται καλή, με μικρότερη φήμη όμως από τα γαλλικά κρασιά. Ονομαστά κρασιά με ονομασία προελεύσεως είναι από την περιοχή της Ριόχα (Rioja), Πενεδές (Penedés), Ριβέρα ντελ Ντουέρο (Ribera del Duero) όπως και τα Κρασιά της Μάλαγας όπως το Μοσκατέλ (παρόμοιο με το ελληνικό μοσχάτο). Η Ισπανία παράγει επίσης άφθονα οινοπνευματώδη ποτά πολλά εκ των οποίων είναι ονομαστά και εκτός της χώρας ιδίως εκείνα των περιοχών της Ταρραγώνας, της Βαρκελώνης και της Ανδαλουσίας (σέρυ ή χερέθ).
Κτηνοτροφία

Η κτηνοτροφία στην Ισπανία θεωρείται αρκετά προοδευμένη ειδικά μετά την ένωση όλων των Ισπανών κτηνοτρόφων σε Συνομοσπονδία, η οποία και πέτυχε την εισαγωγή των καλύτερων ειδών για τα εδάφη της χώρας που παρέχουν άφθονους βοσκοτόπους. Κατά τις στατιστικές του 1960 η Ισπανία διέθετε 20.100.000 πρόβατα, 5.800.000 χοίρους, 4.800.000 κατσίκες, 3.800.000 αγελάδες, 1.300.000 ημιόνους, 1.100.000 όνους, 700.000 ίππους και στις Καναρίους νήσους 4.300 καμήλες.
Τα κτηνοτροφικά προϊόντα της Ισπανίας ως εκ τούτου είναι άφθονα, υπερκαλύπτουν την εσωτερική αγορά και μεγάλες ποσότητες διατηρημένων κρεάτων (όπως το γνωστό χαμόν), μαλλιά, δέρματα, τυροκομικά, συσκευασμένα γαλακτοκομικά εξάγονται. Τέτοια προϊόντα μπορούν να βρεθούν συχνά και στην Ελλάδα σε αλυσίδες ανώτερης στάθμης όπως ο Βασιλόπουλος.
Αλιεία

Η Ισπανία με τα υφιστάμενα εκτεταμένα παράλια τόσο προς τον Ατλαντικό όσο και προς τη Μεσόγειο παρουσιάζει επίσης ανεπτυγμένη αλιεία μ΄ ένα μεγάλο αλιευτικό στόλο σκαφών ανοικτής, μέσης και παράλιας αλιείας. Σημαντικά κέντρα αλιευτικής δραστηριότητας είναι οι λιμένες Α Κορούνια, Φερρόλ, Πάλος και Κάδιθ προς τον Ατλαντικό, οι Σανταντέρ, Χιχόν και Μπιλμπάο στο Βισκαϊκό και οι Μάλαγα, Αλμερία, Καρθαγένη και περισσότερο όλων Βαρκελώνη στη Μεσόγειο.

Μεγάλο μέρος των ισπανικών αλιευμάτων εξάγονται στο εξωτερικό. Κυριότερα είδη των ισπανικών αλιευμάτων είναι από την Μεσόγειο λαυράκια, σκουμπριά, συναγρίδες, γλώσσες και διάφορα μαλάκια και όστρακα, από δε τον Ατλαντικό βακαλάος, σαρδέλες και τόννοι. Επίσης και από τους ισπανικούς ποταμούς, σολωμοί.
Βιομηχανία

Η ισπανική βιομηχανία έχει γνωρίσει ιδιαίτερη ανάπτυξη μετά την είσοδο στην ΕΕ το 1986. Ξεκίνησε από προϊόντα εντάσεως εργασίας αλλά σήμερα εξελίσσεται όλο και περισσότερα στην δημιουργία προϊόντων υψηλής αναγνωσιμότητας βασισμένα στο σύγχρονο βιομηχανικό σχέδιο, όπως τα προϊόντα της Inditex (ιδιοκτήτρια των αλυσίδων Ζάρα, Μάσιμο Ντούτι, Pull and Bear, Bershka κ.α.), τα αυτοκίνητα της Σέατ (SEAT, ανήκει στην Volkswagen), τα είδη υγιεινής Ρόκα (Roca).

Λόγω της αύξησης των μισθών όλο και πιο συχνά η παραγωγή μεταφέρεται στο εξωτερικό (Αν. Ευρώπη, Κίνα) και στην Ισπανία μένει η διοίκηση και ο σχεδιασμός προϊόντων.
Εμπόριο
Τουρισμός

Η Ισπανία είναι μια έντονα τουριστική χώρα, κυρίως στα παράλια της Μεσογείου και στις Κανάριες και Βαλεαρίδες νήσους. Η χώρα είναι δεύτερη στον κόσμο σε αφίξεις (μετά την Γαλλία) και σε εισόδημα (μετά τις ΗΠΑ) και ο τουρισμός προσφέρει περίπου 12% του ισπανικού ΑΕΠ. Κυριότερες χώρες αφίξεων είναι η Γαλλία, η Γερμάνια, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιταλία. Οι τουρίστες έρχονται με αεροπλάνα, αλλά και οδικώς ή με το τρένο.
Επικοινωνίες
Μεταφορές

Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά.
Ναυτιλία

Ο εμπορικός στόλος της Ισπανίας το 1928 αριθμούσε 1711 πλοία (άνω των 50 τόνων) συνολικού εκτοπίσματος 1.200.000 τόνων. Η ναυτική κίνηση των λιμένων της Ισπανίας (1928) παρουσίαζε 18.820 κατάπλους πλοίων συνολικού εκτοπίσματος 24 εκατομμυρίων τόνων, εκ των οποίων τα 9.079 ήταν υπό ισπανική σημαία. Το 1974 ό εμπορικός στόλος της Ισπανίας αριθμούσε 704 πλοία, άνω των 100 τόνων), συνολικής χωρητικότητας 4.519.966 κ.ο.χ. κατέχοντας την 14η θέση παγκοσμίως.

Κυριότεροι λιμένες της Ισπανίας είναι στον μεν Ατλαντικό: το Μπιλμπάο, το Σανταντέρ, το Χιχόν, η Φερρόλ και η Κορούνια, ενώ στη Μεσόγειο: η Βαρκελώνη, η Καρθαγένη, το Αλχεθίρας (κοντά στο Γιβραλτάρ) και η Βαλένθια.


Ισπανικός Πολιτισμός
Φιλολογία

Το κλασσικότερο έργο της ισπανικής λογοτεχνίας είναι ο Δον Κιχώτης του Μιγκέλ Θερβάντες. Η ισπανική λογοτεχνία έχει πλούσια παράδοση και δυνατή αλληλεπίδραση με τη Λατινική Αμερική. Από τους σύγχρονους συγγραφείς σημαντικοί θεωρούνται οι Χουάν Ραμόν Χιμένεθ (Νόμπελ λογοτεχνίας 1956), Καμίλο Χοσέ Θέλα (Νόμπελ λογοτεχνίας 1989), Πίο Μπαρόχα κ.α.
Ζωγραφική

Η Ισπανία έχει πολύ μακριά παράδοση στην ζωγραφική. Από τους Βελάσκεθ, Ελ Γκρέκο δια μέσου του πρωτοποριακού Γκόγια για να φτάσουμε στον 20ο αιώνα και τους Πικάσσο, Μιρό και Νταλί.
Μουσική

Η ισπανική μουσική έχει μεγάλη ποικιλία κατά περιοχές, που σχετίζεται βεβαία με τις διαφορές επιρροές από Βορρά και Νότο. Η παραδοσιακή μουσική της Ισπανίας στηρίζεται στην καθολική εκκλησιαστική παράδοση που είναι κοινή σε όλη την δυτική Ευρώπη, με πολυφωνικές χορωδίες, ευρεία χρήση του εκκλησιαστικού οργάνου και κλασικούς θρησκευτικούς ψαλμούς (Περγκολέζι, Μπαχ κ.α.). Μέσα από αυτό όμως έχει βγει μια ιδιαίτερη ισπανική παράδοση, με το γνωστό πάσο ντόμπλε (διπλό βήμα) και τις ραντσέρας.

Στην Νότια Ισπανία και ειδικά την Ανδαλουσία υπάρχει η πολύ δυνατή παράδοση του φλαμένκο, μιας έντονης μουσικής με σαφείς τσιγγάνικες και βορειοαφρικάνικες επιρροές.

Η ισπανική μουσική έχει επηρεάσει αποφασιστικά και ολόκληρη την λατινική Αμερική η οποία με την σειρά της σήμερα επηρεάζει σημαντικά την ισπανική μουσική, από τις αμπανέρας (habaneras) της Καταλονίας στις αρχές του αιώνα, μέχρι την κατοπινή ρούμπα και το σημερινό ρεγκετόν.

Γνωστοί Ισπανοί καλλιτέχνες είναι ο Μαδριλένος τενόρος Πλάθιντο Ντομίνγκο, ο Καταλανός τενόρος Χοσέ Καρρέρας, η επίσης Καταλανή σοπράνο Βικτόρια ντελς Άνχελς, ο κιθαρίστας Πάκο ντε Λουθία αλλά και οι πιο μοντέρνοι Χοσέ Παδίγια και Μανού Τσάο.
Πολιτικά

Κύριο λήμμα: Πολιτικά της Ισπανίας

Το πολίτευμα της Ισπανίας είναι βασιλευομένη δημοκρατία, Αρχηγός Κράτους είναι ο εκάστοτε Ισπανός Μονάρχης και αρχηγός Κυβερνήσεως ο Πρωθυπουργός. Το σύστημα είναι πολυκομματικό, με την κυβέρνηση να ασκεί εκτελεστική εξουσία και τα δύο σώματα του Κοινοβουλίου να ασκούν την κεντρική νομοθετική εξουσία. Η δικαστική εξουσία είναι ανεξάρτητη. Η χώρα έχει Σύνταγμα που τέθηκε σε ισχύ στις 29 Δεκεμβρίου του 1978.

Αρχηγός Κράτους είναι ο Βασιλιάς Χουάν Κάρλος Α΄, από τις 22 Νοεμβρίου του 1975. Πρωθυπουργός είναι ο Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο, που εξελέγη στις 14 Μαρτίου του 2004.

Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.[3]. Στις 9 Μαρτίου του 2008 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές.[4] Στις εκλογές αυτές εξελέγησαν 350 βουλευτές στο Κογκρέσο και οι 208 άμεσα εκλεγμένοι στην Άνω Βουλή, την ισπανική δηλαδή Γερουσία. Το κυβερνών Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα της Ισπανίας (PSOE) με επικεφαλής τον Πρωθυπουργό Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο ανακηρύχθηκε νικητής των εκλογών, ενώ το Λαϊκό Κόμμα της Αντιπολίτευσης παραδέχθηκε την ήττα του.[5]
Διεθνείς σχέσεις

Μετά το θάνατο του Στρατηγού Φράνκο και την επιστροφή στη δημοκρατία το 1975, η πρώτη προτεραιότητα στην εξωτερική πολιτική της Ισπανίας ήταν να βγει από την απομόνωση που βρισκόταν τόσα χρόνια και να διευρύνει τις διπλωματικές σχέσεις της, να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και να καταστήσει τις σχέσεις της με την Δύση ασφαλείς.

Σαν μέλος του NATO από το 1982, η Ισπανία έχει αναδειχθεί ένα σημαντικό μέλος των διεθνών δραστηριοτήτων ασφαλείας. Η είσοδός της στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό κομμάτι της εξωτερικής της πολιτικής και σήμερα η Ισπανία έχει άριστες σχέσεις με όλα τα ευρωπαϊκά κράτη με στενή συνεργασία σε τομείς αστυνόμευσης, μετανάστευσης, αγροτικής πολιτικής και βέβαια νομισματικής πολιτικής (ιδρυτικό μέλος της ευρωζώνης). Ακόμη και σε πολλά διεθνή ζητήματα πέραν της Δυτικής Ευρώπης, η Ισπανία προτιμά να συντονίζει τις προσπάθειές της μαζί με αυτές των υπόλοιπων μελών της ΕΕ μέσα από τον Ευρωπαϊκό μηχανισμό πολιτικής συνεργασίας.

Το 1986, μόλις κατέστησαν ομαλές οι διπλωματικές σχέσεις της με το Ισραήλ και την Αλβανία, η Ισπανία ουσιαστικά ολοκλήρωσε τη διαδικασία της διεύρυνσης των διπλωματικών της σχέσεων. Η μοναδική χώρα με την οποία δεν έχει σήμερα διπλωματικές σχέσεις είναι η Βόρεια Κορέα.

Ισπανοί

Εγκυκλοπαίδεια Ισπανίας

-----

Spanish Highways and Byways, Katharine Lee Bates

Wild Spain (España agreste), Abel Chapman and Walter J. Buck

Heroic Spain , Elizabeth Boyle O'Reilly

Cathedrals of Spain, John Allyne Gade

The Cathedrals of Northern Spain, Charles Rudy

Cathedral Cities of Spain, W. W. Collins

Southern Spain, A.F. Calvert

The Fortunate Isles, Mary Stuart Boyd, Illustrated by A. S. Boyd

A Short History of Spain, Mary Platt Parmele

The Moors in Spain, Stanley Lane-Poole

The Industrial Arts in Spain, Juan F. Riaño

The Autobiography of Saint Ignatius of Loyola

An Architect's Note-Book in Spain, Matthew Digby Wyatt

Modern Spanish Lyrics , E. C. Hills and S. Griswold Morley

Art

El Greco: Domenikos Theotokopoulos, 1541-1614, Michael Scholz-Hänsel

Francisco Goya, Evan S. Connell

Francisco Goya: Los caprichos, Philip Hofer

Pablo Picasso, Mary Ann Caws

Pablo Picasso , Tim McNeese

Conversations with Picasso, Brassaï

A Picasso portfolio: prints from the Museum of Modern Art , Deborah Wye

Salvador Dali, Tim McNeese

Visionary experience in the Golden Age of Spanish art, Victor Ieronim Stoichiță

A dictionary of Spanish painters: comprehending that part of their biography , A. O'Neil

Italian and Spanish sculpture: catalogue of the J. Paul Getty Museum collection, Peggy Fogelman, Peter Fusco, Marietta Cambareri

--------

Inventing the art collection: patrons, markets, and the state in nineteenth-century spain, Oscar E. Vázquez

Εξωτερικές συνδέσεις

Spain: The Economist
Spain: US Library of Congress Country Studies
Πύλη της Ισπανίας στην Ελλάδα

Παραπομπές

↑ Eurostat
↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 "World Economic Outlook Database". ΔΝΤ. Οκτώβριος 2009. Ανακτήθηκε την 18-10-2009.
↑ 3,0 3,1 3,2 CIA World Factbook
↑ Ανακοίνωση της ημερομηνίας διεξαγωγής των εκλογών
↑ Spain's Zapatero Reelected, Gains Seats in Parliament (Update4) - Bloomberg.com

Βιβλιογραφία

J.Vicens Vives, Σύντομη ιστορία της Ισπανίας, μτφρ.Δημήτρης Φιλιππής, εκδ.Αίολος/Θερβάντες, Αθήνα, 1997

Πρωθυπουργοί της Ισπανίας
Αδόλφο Σουάρεθ | Λεοπόλδο Κάλβο Σοτέλο | Φελίπε Γκονζάλεθ | Χοσέ Μαρία Αθνάρ | Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο | Μαριάνο Ραχόι | Πέδρο Σάντσεθ |

Εγκυκλοπαίδεια Ισπανίας

Αυτόνομες Κοινότητες της Ισπανίας

Ανδαλουσία | Αραγωνία | Αστούριας | Βαλεαρίδες Νήσοι | Βαλένθια | Γαλικία | Εξτρεμαδούρα | Θεούτα | Κανάριες Νήσοι | Κανταβρία | Καστίλλη και Λεόν | Καστίλλη-Λα Μάντσα | Καταλωνία | Μαδρίτη | Μελίγια | Μούρθια | Ναβάρρα | Λα Ριόχα | Χώρα των Βάσκων

Χώρες της Ευρώπης

Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία

Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License