ART

 

.

Ιρλανδία


Δημοκρατία της Ιρλανδίας (Ιρλανδικά: Poblacht na hÉireann, Αγγλικά: Republic of Ireland) είναι το όνομα του κράτους που καλύπτει κατά προσέγγιση τα 5/6 της νήσου της Ιρλανδίας, στις ΒΔ ακτές της Ευρώπης. Το επίσημο όνομα του κράτους είναι Ιρλανδία (Ιρλ.: Éire, Έιρε) και το χρησιμοποιούν όλοι οι διεθνείς οργανισμοί και οι πολίτες της Ιρλανδίας όταν αναφέρονται στη χώρα τους. Είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διαθέτει ανεπτυγμένη οικονομία και πληθυσμό λίγο μεγαλύτερο από τα τέσσερα εκατομμύρια κατοίκους (4.517.758 σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2009[1]). Το υπόλοιπο 1/6 της νήσου είναι γνωστό ως Βόρεια Ιρλανδία και αποτελεί τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου.

Πρωτεύουσα της Ιρλανδίας είναι το Δουβλίνο.

Όνομα

Το Σύνταγμα προβλέπει ότι το όνομα του Κράτους είναι "Έιρε ή στην αγγλική γλώσσα, Ιρλανδία". Ωστόσο, το κράτος αναφέρεται ως «Δημοκρατία της Ιρλανδίας», προκειμένου να διακρίνεται από το νησί Ιρλανδία. Το όνομα Δημοκρατία της Ιρλανδίας άρχισε να χρησιμοποιείται μετά το Νομοθετικό Διάταγμα που το καθόριζε ως επίσημη περιγραφή του κράτους κατά το 1949 (σκοπός του διατάγματος ήταν περισσότερο η διακήρυξη του κράτους ως δημοκρατία και όχι ως συνταγματικής μοναρχίας). Είναι επίσης το αποδεκτό νόμιμο όνομα του κράτους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σήμερα, παρόλο που το Δημοκρατία της Ιρλανδίας είναι ο έγκυρος όρος για την περιγραφή του κράτους, το όνομα Ιρλανδία χρησιμοποιείται σε συμφωνίες, στην κυβέρνηση και τα κρατικά έγγραφα και στους διεθνείς οργανισμούς.

Το κράτος είναι επίσης γνωστό, ιδίως στους αγγλόφωνους, με πολλά άλλα ονόματα, όπως "Éire" (Έιρε), Το Ελεύθερο Κράτος και Οι Είκοσι Έξι Κομητείες. Η χρήση του όρου «Έιρε» στα αγγλικά εντός της Ιρλανδίας έχει γίνει όλο και σπανιότερη, κατά μείζονα λόγο εξ αιτίας ιστορικών εννοιολογικών αποχρώσεων.

Το κράτος είχε κατά το παρελθόν και άλλες επίσημες ονομασίες. Το επαναστατικό κράτος που ιδρύθηκε από τους εθνικιστές το 1919 ήταν γνωστό ως η «Ιρλανδική Δημοκρατία». Όταν τελικά το κράτος απέκτησε την ανεξαρτησία του de jure το 1922, έγινε γνωστό ως το «Ιρλανδικό Ελεύθερο Κράτος» (ιρλανδικά Saorstát Éireann, αγγλικά Irish Free State), ονομασία που διατηρήθηκε ως το 1937.
Ιστορία

Λίγες αναφορές γίνονται από τους ιστορικούς για την Ιρλανδία στα προχριστιανικά χρόνια, κυρίως από Ρωμαίους ιστορικούς. Από το 8000 π.Χ. είχαν εμφανιστεί τα πρώτα ίχνη ζωής. Λίγο πιο μετά από την Εποχή του Χαλκού το νησί άρχισε να αποικείται από τους Κέλτες, οι οποίοι επηρέασαν τη μυθολογία, τη μουσική άλλα και τη γενική κουλτούρα της Ιρλανδίας. Αν και η Ιρλανδία δεν αποτέλεσε ποτέ μέρος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, δέχθηκε έντονη πολιτική επιρροή. Αργότερα κατακτήθηκε από τους Βίκινγκς για ένα μεγάλο διάστημα. Έπειτα ακολούθησε η νορμανδική κατοχή για επίσης μια μεγάλη περίοδο, ώσπου καταλήφθηκε από τους Βρετανούς. Τα σύγχρονα χρόνια αποτέλεσε μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου και τελικά πέτυχε την ανεξαρτησία της το 1922, μετά από πολλούς αγώνες. Ένα μικρό τμήμα του νησιού όμως βρίσκεται ακόμη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα επόμενα χρόνια και έως σήμερα η Ιρλανδία γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη, ενώ το 1973 έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Διακυβέρνηση

Η χώρα έχει δημοκρατία, με κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι Αρχηγός Κράτους και εκλέγεται με επταετή θητεία, έχοντας δικαίωμα να ανανεώσει τη θητεία του μόνο μία φορά. Ο Πρωθυπουργός Taoiseach διορίζεται από τον Πρόεδρο, με την έγκριση του Κοινοβουλίου.

Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.[3]

Η Ιρλανδία έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 1973. Το 2004 ανέλαβε την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.
Γενικές εκλογές 2011

Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, που διεξήχθησαν στις 25 Φεβρουαρίου 2011 το κυβερνών κόμμα Φιάνα Φάιλ υπέστη δεινή ήττα και αποχώρησε από την εξουσία έπειτα από 14 χρόνια συνεχούς διακυβέρνησης.[4] Νέος πρωθυπουργός εξελέγη ο Έντα Κένι στις 9 Μαρτίου 2011.

Κάτω Βουλή, 25 Φεβρουαρίου 2011 Κόμμα
Ηγέτης
Ψήφοι πρώτης προτίμησης
% FPv
Μεταβολή %
Teachta Dála (TDs)
Μεταβολή
% επί των εδρών
Φάιν Γκαέλ Έντα Κένι 801.637 36,1 Green Arrow Up Darker.svg8,8 76 Green Arrow Up Darker.svg25 45.8
Εργατικό Κόμμα Ίμον Γκίλμορ 431.798 19,4 Green Arrow Up Darker.svg9,3 37 Green Arrow Up Darker.svg17 22.3
Φιάνα Φέιλ Μάικλ Μάρτιν 387.362 17,4 Red Arrow Down.svg24,2 20 Red Arrow Down.svg57 12,0
Σιν Φέιν Τζέρι Άνταμς 220.660 9,9 Green Arrow Up Darker.svg3,0 14 Green Arrow Up Darker.svg10 8,4
Συνασπισμός Ενωτική Αριστερά Κανείς 57.139 2,6 Green Arrow Up Darker.svg2,6 5 Green Arrow Up Darker.svg5 3.0
Νέο Όραμα Κανείς 25.422 1,1 Green Arrow Up Darker.svg1,1 1 Green Arrow Up Darker.svg1 0,6
Κόμμα Πρασίνων Τζον Γκόρμλεϊ 41.039 1,8 Red Arrow Down.svg2,9 0 Red Arrow Down.svg6 0
Κόμμα των Εργατών της Ιρλανδίας Μικ Φίνεγκαν 3.056 0,1 Straight Line Steady.svg0 0 0
Χριστιανικό Κόμμα Αλληλεγγύης Ρίτσαρντ Γκριν 2.102 0,1 Straight Line Steady.svg0 0 0
Fís Nua Κανείς 938 0 0 0
Ανεξάρτητοι — 261.749 11,8 13 Green Arrow Up Darker.svg8 7,8
Σύνολο 166 Συμμετοχή 70,1%
Ο ρόλος της καθολικής εκκλησίας σε εθνικά ζητήματα

Η παρουσία των Ιρλανδών στις εκκλησίες έχει μειωθεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια. Όπως και άλλα κυρίως ρωμαιοκαθολικά κράτη της Ευρώπης, όπως η Ιταλία, το ιρλανδικό κράτος πέρασε μια περίοδο νομικής εκκοσμίκευσης. Το 1972, η "εξέχουσα θέση" της Καθολικής Εκκλησίας στην Ιρλανδία διαγράφτηκε από το ιρλανδικό σύνταγμα. Το 1995, μετά από απαγόρευση 70 ετών, με συνταγματική μεταρρύθμιση επετράπη το διαζύγιο στην Ιρλανδία.

Το 1983, προστέθηκε συνταγματικό άρθρο που αναγνώριζε "το δικαίωμα στη ζωή της αγέννητης ύπαρξης" και τη δεκαετία του '90 το Ανώτατο Δικαστήριο με βάση το άρθρο αυτό επέτρεψε την άμβλωση σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, αν και το Ιρλανδικό Κοινοβούλιο (Oireachtas) δεν είχε εισάγει κάποιον αντίστοιχο νόμο. Μια σειρά συνταγματικών προσθηκών και μεταρρυθμίσεων επέτρεψαν στους Ιρλανδούς πολίτες να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με την άμβλωση και τη δωρεάν μετάβαση εκτός Ιρλανδίας για την εγχειρητική διαδικασία.

Η Καθολική Εκκλησία αντιμετώπισε τη δεκαετία του '90 διαδοχικά σεξουαλικά σκάνδαλα και κατηγορίες στην ιεραρχία της. Το 2005, μια μεγάλη έρευνα για ισχυρισμούς περί σεξουαλικής παρενόχλησης έφερε στο φως περισσότερες από 100 περιπτώσεις παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης από 21 ιερείς σε μία μόνο περιοχή, μεταξύ 1962 και 2002, χωρίς να έχει καταγραφεί ποτέ καμία κατάθεση ή παράπονο.

Το Δεκέμβριο του 2008 ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Ντικ Ρος, κρατήθηκε όμηρος μαζί με επισκέπτες και μέλη του προσωπικού στο ξενοδοχείο Druids Glen Marriott, στην περιοχή Ουίκλοου, νότια του Δουβλίνου. Οι δράστες διέφυγαν με αυτοκίνητο, κάνοντας ληστεία.[5]
Δημοψηφίσματα για τη συνθήκη της Λισαβόνας
Πρώτο δημοψήφισμα, 2008

Στις 12 Ιουνίου του 2008 η χώρα έγινε η μόνη από τις 27 στην ΕΕ που έθεσε σε δημοψήφισμα την πρόταση για έγκριση ή μη της μεταρρυθμιστικής συνθήκης της ΕΕ. Τα επίσημα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 53,4% των ψηφισάντων τάχθηκε κατά της συνθήκης έναντι 46,6% που τάχθηκαν υπέρ.
Συνολικά αποτελέσματα

Με καταμετρημένες και τις 43 εκλογικές περιφέρειες:[6]
Εγγεγραμμένοι Άκυρα ψηφοδέλτια Σύνολο (%) Υπέρ (%) Κατά (%)
3.051.278 6.171 1.621.037 (53,1%) 752,451 (46,6%) 862.415 (53,4%)
Δεύτερο δημοψήφισμα, 2 Οκτωβρίου 2009

Τελικά η συνθήκη εγκρίθηκε με ποσοστό 67,13% σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα, που διεξήχθη στις 2 Οκτωβρίου 2009 έναντι 32,87% που ψήφισαν αρνητικά [7][8]. Ειδικότερα, υπέρ ψήφισαν 1.214.268 και κατά 594.606, βρέθηκαν 7.224 άκυρα (0,4%) επί συνόλου 1.816.098. Οι εγγεγραμμένοι ήταν συνολικά 3.078.132 και η συμμετοχή της τάξης του 59%[9].
Διοικητική διαίρεση
Κομητείες

Η Δημοκρατία της Ιρλανδίας έχει 26 κομητείες σε πολιτικά, πολιτιστικά και αθλητικά πλαίσια. Οι εκλογικές περιφέρειες ακολουθούν τα σύνορα των κομητειών. Ωστόσο, σαν μονάδες τοπικής αυτοδιοίκησης, ορισμένες κομητείες έχουν αναδιαρθρωθεί όπως η κομητεία του Δουβλίνου (3 επιμέρους κομητείες) και η κομητεία Τιπερέρι (2 κομητείες), με αποτέλεσμα να υπάρχουν 29 διοικητικές κομητείες και 5 πόλεις, οι οποίες διοικούνται ξεχωριστά από τις αντίστοιχες κομητείες που ανήκουν: το Δουβλίνο, το Κορκ, το Γκάλγουεϊ, το Λίμερικ και το Γουότερφορντ.

Κάρλοου
Κάβαν
Κλέιρ
Κορκ
Ντόνεγκαλ
Δουβλίνο
Γκάλγουεϊ
Κέρρι
Κίλντερ
Κίλκενι
Λαόις
Λέιτριμ
Λίμερικ

Λόνγκφορντ
Λούθ
Μάιο
Μέαθ
Μόναχαν
Όφαλη
Ροσκόμον
Σλίγκο
Τιπερέρι
Γουότερφορντ
Γουέστμιθ
Γουέξφορντ
Γουίκλοου

Γεωγραφία

Η νήσος Ιρλανδία έχει έκταση 84.421 τετραγωνικά χιλιόμετρα, εκ της οποίας το 83% ανήκουν στην Ιρλανδική Δημοκρατία (70.280 km²) και τα υπόλοιπα αποτελούν τη Βόρεια Ιρλανδία. Δυτικά βρέχεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό, βορειοανατολικά από το Βόρειο Κανάλι, ενώ ανατολικά από την Ιρλανδική Θάλασσα. Η δυτική ακτή της Ιρλανδίας αποτελείται από βράχους με γκρεμούς, λόφους και χαμηλά βουνά (η ψηλότερη κορυφή είναι στα 1.041 μέτρα). Πεδιάδες διασχίζονται από ποτάμια, όπως ο Σάνον, και μεγάλες λίμνες. Το τοπικό κλίμα επηρεάζεται από το Ρεύμα του Βόρειου Ατλαντικού κι είναι σχετικά ήπιο. Τα καλοκαίρια σπάνια είναι πολύ ζεστά, ενώ περιστασιακά μόνο παρατηρείται πάγος τον χειμώνα. Συχνές είναι οι βροχοπτώσεις: σε ορισμένα τμήματα της χώρας παρατηρούνται μέχρι και 275 μέρες βροχόπτωσης.
Οικονομία

Η αγροτική οικονομία της Ιρλανδικής Δημοκρατίας τα τελευταία χρόνια μετατράπηκε σε μια οικονομία με κύριους άξονες το εμπόριο, τις επενδύσεις και τη βιομηχανία. Κύριο ρόλο στην ανάπτυξή της παίζουν οι εξαγωγές, αλλά επωφελείται και από την άνοδο των καταναλωτικών εξόδων, των κατασκευών και των επιχειρηματικών επενδύσεων. Στα χαρτιά, η χώρα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υπηρεσιών και προϊόντων λογισμικού, ωστόσο στην πραγματικότητα πολλά προϊόντα, κυρίως μουσικής, περνούν μέσα από τη χώρα για να αποφύγουν τους φόρους από αγαθά πνευματικής ιδιοκτησίας.

Από την πλευρά της κυβέρνησης τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες να αντιμετωπιστούν ο πληθωρισμός, η υψηλή φορολογία, η καταξόδευση δημόσιου χρήματος, η απουσία ξένων επενδύσεων και οι χαμηλές εργασιακές δεξιότητες.

Τον Ιανουάριο του 1999 η χώρα μπήκε στην Ευρωζώνη, εγκαταλείποντας την ιρλανδική λίρα.

Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2010 τα 80,07 χρόνια (77,86 χρόνια οι άνδρες και 82,41 οι γυναίκες).[3]

Ωστόσο, το 10% του πληθυσμού της Ιρλανδίας ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας.[3]. Σύμφωνα με στοιχεία της UNICEF, η Ιρλανδία έχει το έκτο μεγαλύτερο ποσοστό παιδικής φτώχειας (16,8%) στον ανεπτυγμένο κόσμο [10].

Το 2010 η χώρα ήρθε αντιμέτωπη με την παγκόσμια οικονομική κρίση. Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ ενέκριναν στις 21 Νοεμβρίου 2010 τριετές πρόγραμμα, ύψους σχεδόν 90 δισ. ευρώ, για οικονομική στήριξη της Ιρλανδίας έπειτα από αίτημα της ίδιας της χώρας για ένταξη στον μηχανισμό στήριξης.[11]
Δημογραφία

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2010, η Ιρλανδία αριθμεί 4.622.917 κατοίκους[3].

Οι Ιρλανδοί είναι κυρίως ιθαγενείς, με μικρές μόνο πληθυσμιακές μειονότητες να προέρχονται από Βίκινγκς και Αγγλονορμανδούς, ενώ τμήματα του πληθυσμού έχουν αγγλικές, σκοτσέζικες και ουαλικές ρίζες.
Ο Καθεδρικός του Αγίου Πατρίκιου στο Δουβλίνο. Ο Άγιος Πατρίκιος είναι ο προστάτης άγιος της Ιρλανδίας.

Επίσημες γλώσσες είναι η ιρλανδική και η αγγλική. Τα ιρλανδικά διδάσκονται υποχρεωτικά στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Σε ολόκληρη τη χώρα μιλιούνται κυρίως τα αγγλικά, εκτός από περιοχές που ανήκουν στη "ζώνη" Gaeltacht, όπου μιλιούνται μόνο ιρλανδικά, ενώ το ίδιο ισχύει και για τα σήματα στις οδικές αρτηρίες.

Στην Ιρλανδική Δημοκρατία υπερισχύει κυρίως ο Ρωμαιοκαθολικισμός (92%), ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί ραγδαία πτώση της τήρησης των θρησκευτικών καθηκόντων από τους Ιρλανδούς. Κυριαρχεί επίσης ο Αγγλικανισμός, άλλα χριστιανικά δόγματα και το Ισλάμ.

Εξάλλου, στην Ιρλανδία υπάρχει και μικρός αριθμός μεταναστών, κυρίως από Μεγάλη Βρετανία, Γερμανία και Γαλλία εντός ΕΕ, ενώ εκτός ΕΕ κυρίως από τις ΗΠΑ, τη Νιγηρία και τη Ρουμανία.
Πολιτισμός

Η νήσος Ιρλανδία είναι γνωστή για την παραδοσιακή ιρλανδική μουσική της, το Book of Kells, αλλά και για τους συγγραφείς της, όπως οι: Τζορτζ Μπέρκλεϊ, Τζόναθαν Σουίφτ, Τζέιμς Τζόις, Τζορτζ Μπέρναρντ Σω, Όσκαρ Ουάιλντ, Γουίλιαμ Μπάτλερ Γητς, Πάτρικ Κάβανα κ.ά.

Ο Έρνεστ Γουόλτον από το Trinity College του Δουβλίνου μοιράστηκε το 1951 το Νόμπελ Φυσικής για τη διάσπαση του ατόμου.

Στο χώρο της μουσικής, διακεκριμένοι Ιρλανδοί καλλιτέχνες είναι ο κιθαρίστας Ρόρι Γκάλαχερ, η Σίνιντ Ο'Κόνορ, τα συγκροτήματα The Cranberries και U2, η Enya, καθώς και οι χορευτικές παραστάσεις Riverdance και Lord of the Dance.
Μεταφορές

Η οδήγηση γίνεται στα αριστερά.

----

Ιρλανδοί

----

The Sunny Side of Ireland, John O'Mahony and R. Lloyd Praeger

An Illustrated History of Ireland from AD 400 to 1800, Mary Frances Cusack

A Reading Book in Irish History, P. W. Joyce

Mellifont Abbey, Co. Louth

Irish Plays and Playwrights, Cornelius Weygandt

The High Deeds of Finn and other Bardic Romances of Ancient Ireland, T. W. Rolleston, et al, Illustrated by Stephen Reid

English As We Speak It in Ireland, P. W. Joyce

William Butler Yeats: Fairy and Folk Tales of the Irish Peasantry, Ideas of Good and Evil, The Cutting of an Agate, Where There is Nothing ,

The Viceroys of Ireland, Charles O'Mahony

The Second Battalion Royal Dublin Fusiliers in the South African War, Cecil Francis Romer and Arthur Edward Mainwaring

Παραπομπές

↑ 1,0 1,1 Eurostat
↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Εκτίμηση Οκτωβρίου 2010 ΔΝΤ
↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 CIA World Factbook
↑ Ελευθεροτυπία, Οι Ιρλανδοί τιμώρησαν την κυβέρνηση του ΔΝΤ, 27-2-2011.
↑ Το Βήμα, Υπουργός στην Ιρλανδία κρατήθηκε όμηρος υπό την απειλή όπλου, 15 Δεκεμβρίου 2008.
↑ "The Lisbon Treaty". ireland.com. Ανακτήθηκε την 13-06-2008.
↑ Bloomberg
↑ The Irish Times
↑ http://www.referendum.ie/referendum/current/index.asp?ballotid=79
↑ Child poverty by country. Definition, graph and map
↑ in.gr, Εγκρίθηκε από τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ η διάσωση της Ιρλανδίας, 21-11-2010.

Δικτυακοί τόποι

Áras an Uachtaráin - Επίσημος προεδρικός Διαδικτυακός τόπος
BBC - Χαρακτηριστικά της χώρας
BBC Έθνη Ιρλανδική ιστορία
Πληροφορίες για το ιρλανδικό κράτος - Κυβερνητική πύλη
Ιστορία της Ιρλανδίας - Ιστορία, Γεωγραφία και τρέχοντα εθνικά ζητήματα
Taoiseach - Επίσημος πρωθυπουργικός δικτυακός τόπος
Βρετανικές Νήσοι Ανεξάρτητη άποψη για την Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Tithe an Oireachtais - Κοινοβούλιο, επίσημος Διαδικτυακός τόπος
2004 Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε.

Χώρες της Ευρώπης

Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία

Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License