.
Περιφέρεια : Κρήτης
Νομός : Ηρακλείου
-- Δήμος Νίκου Καζαντζάκη --
Το Καταλαγάρι είναι χωριό της επαρχίας Πεδιάδας και έδρα ομώνυμου Δημοτικού διαμερίσματος του δήμου Νίκου Καζαντζάκη, στο Νομό Ηρακλείου. Έχει 320 κατοίκους, σύμφωνα με την πληθυσμιακή απογραφή του 2001. Η απόστασή του από την πόλη του Ηρακλείου είναι σχεδόν 17 χιλιόμετρα. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η ελαιοκομία και η καλλιέργεια αμπελιών. Παράγονται επιτραπέζια σταφύλια εξαιρετικής ποιότητας. Μέσα στο χωριό βρίσκεται ο ναός του Προφήτη Ηλία, ο οποίος ανεγέρθηκε το 1888 και κοντά στο Καταλαγάρι υπάρχει η εκκλησία της Παναγίας με ασβεστωμένες τοιχογραφίες.Υπάρχει Δημοτικό Σχολείο. Το 2000 στο χωριό Καταλαγάρι χτίστηκε από την Κατερίνα Χαμηλάκη το Λογάρι, [1] κέντρο κρητικής διατροφής. Απο το χωριό κατάγονταν ο Μακαριστός Μητροπολίτης Πέτρας και Χερρονήσου Νεκτάριος.
Ιστορικά στοιχεία
To Καταλαγάρι αναφέρεται το 1271: Η χήρα Αγγέλου Βιτάλη οφείλει εις τον Ιουδαίον Μιχάλη, 100 μίστατα κρασί εκ των αμπελώνων της εις το χωρίον Καταλαγάρι (A. Lombardo, Documenti della Colonia Veneziana di Creta, p.119). To 1302 ήταν φέουδο του Stephanus de Ancona (R. Morozzo della Rocca, Fonti per la storia di Venezia, p. 212).
Το 1583 αναφέρεται Catalagari (Καστροφύλακας, Κ94) με 140 κατοίκους. O Barozzi (fo24v) το αναφέρει Catalogari.
Ονομασία
Η ονομασία προέρχεται από τη λαγάρα=υγρό απαλλαγμένο από κάθε ξένη ουσία ,κατασταλαγμένο,καθαρό και διαυγές,λαμπίκος[2](π.χ. κρασί λαγάρα).
Ειδικότερα λαγάρα σημαίνει "τον χυμόν ο οποίος κατασταλάζει εν τω λινώ πριν[3]πατηθώσιν αι σταφυλαί".
Λαγάρα επίσης σημαίνει σπανή πλαγιά με καλή θέα[4]αλλά και το διαυγές και καθαρό.
Μπορούμε, λοιπόν, να συμπεράνουμε ότι το όνομα Καταλαγάρι προέρχεται από το συνδυασμό των λέξεων Κάτω+Λαγάρα. Πιθανότατα η Πάνω Λαγάρα να ήταν η Παλιόχωρα.
Σημειώνεται ότι στην ελληνική γλώσσα πολύ σπάνια το ο γίνεται α στην καθομιλουμένη, ώστε Κάτω + Λογάρι =Καταλαγάρι.
Σημειώσεις και παραπομπές
«Κέντρο Κρητικής Διατροφής Λογάρι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2007.
Πηγή:Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα
Πηγή:Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό ΗΛΙΟΥ
Πηγή:Λεξικό Κρητικής Διαλέκτου Αν. Ξανθινάκη
Βιβλιογραφία
Το Ηράκλειον και ο Νομός του, Έκδοση Νομαρχίας Ηρακλείου.
| Δημοτική Ενότητα Νίκου Καζαντζάκη |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Αγίου Βασιλείου |
| Άγιος Βασίλειος, ο |
| Τοπική Κοινότητα Αγίων Παρασκιών |
| Άγιαι Παρασκιαί, αι |
| Κελλιά, τα |
| Τοπική Κοινότητα Αλαγνίου |
| Αλάγνιον, το |
| Τοπική Κοινότητα Αστράκων |
| Αστρακοί, οι |
| Τοπική Κοινότητα Αστριτσίου |
| Αστρίτσιον, το |
| Τοπική Κοινότητα Δαμανίων |
| Αρκάδιον, το |
| Δαμάνια, τα |
| Μελιδοχώρι, το |
| Τοπική Κοινότητα Καλλονής |
| Καλλονή, η |
| Τοπική Κοινότητα Καταλαγαρίου |
| Καταλαγάριον, το |
| Τοπική Κοινότητα Κουνάβων |
| Κουνάβοι, οι |
| Κώμες, οι |
| Τοπική Κοινότητα Μελεσών |
| Μελέσαι, αι |
| Φιλίσια, τα |
| Τοπική Κοινότητα Μεταξοχωρίου |
| Αρμανώγεια, τα |
| Μεταξοχώρι, το |
| Μονή Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη, η |
| Παρθένιον, το |
| Τοπική Κοινότητα Μυρτιάς |
| Μυρτιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Πεζών |
| Πεζά, τα |
| Τοπική Κοινότητα Χουδετσίου |
| Χουδέτσιον, το |
Νομός Ηρακλείου : Δήμος Ηρακλείου | Αγίας Βαρβάρας | Αρκαλοχωρίου | Αρχανών | Αστερουσίων | Βιάννου | Γαζίου | Γοργολαΐνη | Γόρτυνας | Γουβών | Επισκοπής | Ζαρού | Θραψανού | Καστελλίου | Κόφινα | Κρουσώνα | Μαλίων | Μοιρών | Νέας Αλικαρνασσού | Νίκου Καζαντζάκη | Παλιανής | Ρούβα | Τεμένους | Τυλίσου | Τυμπακίου | Χερσονήσου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Ηρακλείου. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
