Αγία Τριάδα Αργολίδος

.

Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Αργολίδας

-- Δήμος Μιδέας --

Η Αγία Τριάδα ( Παλαιά ονομασία: Μέρμπακα) είναι χωριό και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας Μιδέας, του δήμου Ναυπλιέων, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Αργολίδας, στην περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης.[2][3] Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Ναυπλίας του νομού Αργολίδος, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Πελοποννήσου.[4][5]

Μέχρι το 1954 η επίσημη ονομασία του χωριού ήταν Μέρμπακας (ο) ή Μέρμπακα (το) για τους ντόπιους.[4][5][3][6]

Γεωγραφία

Η Αγία Τριάδα είναι μεγάλο πεδινό χωριό στον κάμπο της κεντρικής Αργολίδας, περιτριγυρισμένο από πορτοκαλεώνες. Είναι σημαντικός οδικός κόμβος πάνω στις επαρχιακές οδούς προς Ναύπλιο, Μυκήνες και Άργος. Η τοπική κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός με έκταση 4,095 χμ² (2011) και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 30. Απέχει 7 χλμ. περίπου Α. του Άργους και 10 χλμ. Β. του Ναυπλίου.[2][4][5][7][8]

Ονομασία

Ο Γερμανός αρχαιολόγος και μελετητής των βυζαντινών εκκλησιών της Ακροναυπλίας Άντολφ Στρουκ (Adolf Struck), ερμήνευσε το παλαιότερο τοπωνύμιο του οικισμού, Μέρμπακας, συνδέοντάς το με το όνομα του Λατίνου επισκόπου Κορίνθου Μέρμπεκε (Wilhelm von Meerbeke, 1277-1282).[4][5]

Βέβαια, για την ονομασία Μέρμπακας, υπάρχουν κι άλλες θεωρίες με επικρατέστερη την προαναφερθείσα. Στα Γ.Α.Κ. και στο Τμήμα Χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης υπάρχουν έγγραφα που αναφέρουν το χωριό και ως Ομέρμπακα, Ομέρμβακα και Μέρβακα. Σύμφωνα με κάποια άποψη η ονομασία του χωριού προέρχεται από το τούρκικο όνομα Ομέρ Αγά. Στο βιβλίο του Μιχ. Λαμπρυνίδη «Η Ναυπλία», γίνεται αναφορά σε κάποιον «Αμπάρμπεκυ» (ή «Ομάρ Μπακύ»), ο οποίος ήταν κάποιος ονομαστός τούρκος στρατηγός, που έκτισε πύργο στο Άργος. Τέλος, σύμφωνα με τους γηραιότερους κατοίκους του χωριού η λέξη θα πρέπει να θεωρηθεί αρβανίτικη. Στην περίπτωση αυτή το πρώτο μισό (δηλ. το «μερ-») σημαίνει «πάρε», και το δεύτερο (δηλ. το «-μπάκα») σημαίνει «κοιλιά». Θεωρούμενο μαζί θα σημαίνει κατά λέξη «πάρε κοιλιά», δηλ. μεταφορικά «εύφορη τοποθεσία».[6]

Πληθυσμός
Μόνιμος [2]
Έτος Πληθυσμός
1991 1.179
2001 1.248
2011 1.151
2021 999
Πραγματικός (de facto) [2][4][5]
Έτος Πληθυσμός
1961 1.227
1971 1.205
1981 1.167
1991 1.152
2001 1.267
2011 1.142
Ιστορική εξέλιξη πληθυσμού Έτος Πληθ. ±%
1879 743 —
1889 769 +3.5%
1896 828 +7.7%
1907 861 +4.0%
1920 1.068 +24.0%
1928 1.128 +5.6%
1940 1.165 +3.3%
1951 1.225 +5.2%
1961 1.227 +0.2%
1971 1.205 −1.8%
1981 1.167 −3.2%
1991 1.179 +1.0%
2001 1.248 +5.9%
2011 1.151 −7.8%
2021 999 −13.2%
Πηγή: Απογραφές Πληθυσμού ΕΛΣΤΑΤ 1879 - 2021
Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Ως Μέρμπακας Ο οικισμός αναφέρεται ήδη από το 1834 και ανήκε στον νομό Αργολίδος και Κορινθίας. Το 1899 πέρασε στον νομό Αργολίδος και το 1909 ξανά στον νομό Αργολίδος και Κορινθίας. Το 1949 υπήχθη στον νομό Αργολίδος και, το 1954, μετονομάστηκε σε Αγία Παρασκευή.

Ως Αγία Παρασκευή

Με το ΦΕΚ 149Α - 02/06/1989 ο οικισμός αποσπάστηκε από την κοινότητα Αγίας Τριάδας και ορίστηκε έδρα του δήμου Μιδέας
Με το ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010 ο οικισμός αποσπάστηκε από τον δήμο Μιδέας και προσαρτήθηκε στον δήμο Ναυπλιέων

(Πηγή:[3])

Ιστορικά στοιχεία

Κατά την δεύτερη περίοδο της βενετοκρατίας (1685-1715), σύμφωνα με το κατάστιχο Φαντέικ (Vandeyk, 1688), η εκκλησία Κοίμησης της Θεοτόκου (βλ. αξιοθέατα), μαζί με το εκκλησάκι του Αγίου Θεοδοσίου, είχαν παραχωρηθεί από τον Φραγκίσκο Μοροζίνη στον επίσκοπο Ρεθύμνης Αθανάσιο Χορτάτση, ο οποίος είχε εγκατασταθεί στην Πελοπόννησο μετά την πτώση της Κρήτης, το 1699. Ωστόσο, στα χρόνια της τουρκοκρατίας, καθώς και στα πρώτα χρόνια της Επανάστασης τα κτήματα της εκκλησίας ανήκαν στους κατοίκους της περιοχής. Το χωριό αναφέρεται στα «Απομνημονεύματα» του Μακρυγιάννη.

Οι κάτοικοι έλαβαν μέρος και στους δύο μεγάλους πολέμους του 20ού αιώνα, με αρκετούς μάλιστα νεκρούς στις μάχες. Τα ονόματά τους παρουσιάζονται σε εδική στήλη, στην πλατεία του χωριού.

[4][5][6]

Αξιοθέατα

Η εκκλησία Κοίμησης της Θεοτόκου,από τους σημαντικότερους βυζαντινούς ναούς της περιόδου των Κομνηνών τόσο για την Αργολίδα όσο και για την Ελλάδα. Η τεχνοτροπία του ανήκει στον σταυροειδή μετά τρούλου, σύνθετο τετρακιόνιο τύπο του 12ου αιώνα. Προσομοιάζει, μάλιστα, με το καθολικό της Αγίας Μονής (Αρείας) του κοντινού χωριού Χώνικας και εκκλησίας στο χωριό Πλατανίτης. Φέρει πλουσιότατη διακόσμηση από ζωφόρους κεραμουργικούς μαιάνδρους, ηλιακό ρολόι χαραγμένο σε τοίχο, τοιχογραφίες βυζαντινών χρόνων, καθώς και κακοδιατηρημένες επιγραφές.
Ο ναός της Αγίας Τριάδας, πολιούχος, που εορτάζει του Αγίου Πνεύματος.[4][5][9][10]

Διάφορα

Η Αγία Τριάδα, ως κέντρο του καταργηθέντος δήμου Μιδέας όπου ανήκε, έχει εξαιρετικά ανεπτυγμένη εμπορική δραστηριότητα με καταστήματα, φαρμακεία, υπηρεσίες, όπως ΟΤΕ, ΕΛΤΑ, ΚΕΠ, ATM,κ.αλ. Επίσης, στο χωριό λειτουργεί Νηπιαγωγείο, πρότυπο Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο, Περιφερειακό Ιατρείο, Αστυνομικός Σταθμός, Πνευματικό Κέντρο και Κέντρο Εκπαίδευσης Κοινωνικής Υποστήριξης Κατάρτισης Ατόμων με Αναπηρία (Κ.Ε.Κ.Υ.Κ.Α.ΜΕ.Α.).[10]

Παραπομπές

(Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
https://www.eetaa.gr/metaboles/oikmet_details.php?id=10303
ΠΛ 1:147
ΠΛΜ 1:406
https://argolikivivliothiki.gr/v/
Εκδόσεις «Ελλάδα»
Δομή 1:164-5
«Διακοπές», σ. 442

«Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2021.

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ)
Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4
Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010
Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς)

-----

Αγία Τριάδα Αττικής
Αγία Τριάδα Ανοιξιάτικου Αιτωλοακαρνανίας
Αγία Τριάδα Δρυμώνος Αιτωλοακαρνανίας
Αγία Τριάδα Καψοράχης Αιτωλοακαρνανίας
Αγία Τριάδα Στύλιας Αιτωλοακαρνανίας
Αγία Τριάδα Χόμορης Αιτωλοακαρνανίας
Αγία Τριάδα Αργολίδας
Αγία Τριάδα Άρτας
Αγία Τριάδα Βοιωτίας
Αγία Τριάδα Γρεβενών
Αγία Τριάδα Ευρυτανίας
Αγία Τριάδα Ηλείας
Αγία Τριάδα Θεσσαλονίκης
Αγία Τριάδα (νησίδα) Ευβοίας
Αγία Τριάδα Ημαθίας
Αγία Τριάδα Ιωαννίνων
Αγία Τριάδα Μελιγγών Ιωαννίνων
Αγία Τριάδα Καρδίτσας
Αγία Τριάδα Κέρκυρας
Αγία Τριάδα Λάρισας
Αγία Τριάδα Λασιθίου
Αγία Τριάδα Αγίου Γεωργίου Νηλείας Μαγνησίας
Αγία Τριάδα Μαγνησίας
Αγία Τριάδα Μεσσηνίας
Αγία Τριάδα Χαρακοπίου Μεσσηνίας
Αγία Τριάδα Ρεθύμνης
Αγία Τριάδα Σάμου
Αγία Τριάδα Φθιώτιδας
Αγία Τριάδα Χανίων

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License