ART

 

.

Οι πέντε ωκεανοί

Ο Ατλαντικός Ωκεανός είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ωκεανός της γης, μετά τον Ειρηνικό και καλύπτει το ένα πέμπτο της επιφάνειάς της. Το όνομά του προέρχεται από τον Άτλαντα της μυθολογίας.

Στα δυτικά του Ατλαντικού Ωκεανού βρίσκεται η Αμερική και στα ανατολικά η Ευρώπη (βορειοανατολικά) και η Αφρική (νοτιοανατολικά). Έχει έκταση 106.400.000 χμ² και όγκο 354.700.000 χμ³. Το μέσο βάθος του είναι 3.338 μ. περίπου και το μεγαλύτερό του βάθος 8.605 μ. κοντά στο Πουέρτο Ρίκο. Το άνοιγμα του ωκεανού κυμαίνεται μεταξύ 2.848 χλμ, στο σημείο μεταξύ Βραζιλίας και Λιβερίας, και 4.830 χλμ στο σημείο μεταξύ Βόρειας Αμερικής και Βορείου Αφρικής.

Μορφολογία πυθμένα

Το κυριότερο χαρακτηριστικό της μορφολογίας του πυθμένα του Ατλαντικού Ωκεανού είναι μια υποβρύχια οροσειρά γνωστή ως Μεσο-Ατλαντική ράχη. Η οροσειρά αυτή εκτείνεται από την Ισλανδία - στο βόρειο άκρο της - μέχρι 58° Νότια σε γεωγραφικό πλάτος με μέγιστο πλάτος περί τα 1.600 χλμ. Το βάθος των νερών πάνω από την οροσειρά αυτή είναι μικρότερο των 2.700 μ. κατά το μεγαλύτερο τμήμα του μήκους.

Η Μεσο-Ατλαντική ράχη χωρίζει τον Ατλαντικό σε δύο κύρια τμήματα, αλλά άλλες μικρότερες οροσειρές χωρίζουν τον ωκεανό σε επιπλέον ωκεάνιες λεκάνες με κυριότερες αυτές της Βορείου Αμερικής και των Κανάριων Νήσων στο βόρειο τμήμα, και τις λεκάνες της Αργεντινής, Βραζιλίας και της Αγκόλας στο νότιο τμήμα.

Χαρακτηριστικά υδάτων

Ένα κύριο χαρακτηριστικό του Ατλαντικού Ωκεανού είναι ένα ρεύμα ζεστού νερού, το Ρεύμα του Κόλπου του Μεξικού (Gulf stream), το οποίο επηρεάζει τις καιρικές συνθήκες και στην Αμερική αλλά και στην Ευρώπη.

Τα νερά του Ατλαντικού είναι κατά μέσο όρο τα πλέον αλμυρά από όλους τους κύριους υδάτινους όγκους στον πλανήτη με περιεκτικότητα η οποία κυμαίνεται μεταξύ 33 και 37 μέρη ανά χιλιάδα κατά μάζα (3,3 - 3,7 %), αλλά ποικίλει ανά γεωγραφικό πλάτος και εποχή του χρόνου. Η περιεκτικότητα σε άλας στην επιφάνεια εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από παράγοντες όπως εξάτμιση νερών, βροχόπτωση, χιονόπτωση, εισροή υδάτων από ποταμούς και λιώσιμο πάγων. Η μικρότερη περιεκτικότητα βρίσκεται στα νερά βόρεια και γύρω από την περιοχή του ισημερινού, κυρίως λόγω ισχυρών τροπικών βροχοπτώσεων και οι μεγαλύτερες τιμές απαντώνται σε γεωγραφικό πλάτος 25° Βόρεια, αλλά και Νότια, σε περιοχές με λίγες βροχοπτώσεις και υψηλές θερμοκρασίες οι οποίες προκαλούν μεγάλη εξάτμιση των νερών.

Η θερμοκρασία των νερών κυμαίνεται μεταξύ -2°C και 29°C. Οι μεγαλύτερες θερμοκρασίες παρατηρούνται αμέσως βόρεια του ισημερινού, ενώ οι χαμηλότερες κοντά στους πόλους. Στο υπόλοιπο κομμάτι οι θερμοκρασίες βρίσκονται μεταξύ 7°C - 8°C.

Onne Van der Wal , Ατλαντικός Ωκεανός

Θάλασσες και μεγάλοι κόλποι του Ατλαντικού Ωκεανού

  • Θάλασσα Λαμπραντόρ, (Labrador Sea)
  • Κόλπος του Αγίου Λαυρεντίου, (Gulf of St. Lawrence)
  • Κόλπος του Μεξικού, (Gulf of Mexico)
  • Καραϊβική θάλασσα, (Caribbean Sea)
  • Θάλασσα των Σαργασσών, (Sargasso Sea)
  • Θάλασσα της Σκοτίας, (Scotia Sea)
  • Κόλπος της Γουινέας, (Gulf of Guinea)
  • Μεσόγειος θάλασσα, (Mediterranean Sea)
    • Θάλασσα Αλμποράν, (Alboran Sea)
    • Θάλασσα Βαλεαρίδων, (Balearic Sea)
    • Θάλασσα της Λιγουρίας, (Ligurian Sea)
    • Τυρρηνικό πέλαγος, (Tyrrhenian Sea)
    • Αδριατική θάλασσα, (Adriatic Sea)
    • Ιόνιο πέλαγος, (Ionian Sea)
    • Αιγαίο πέλαγος, (Aegean Sea)
      • Μυρτώο πέλαγος, (Myrtoan Sea)
      • Κρητικό πέλαγος, (Sea of Crete)
      • Καρπάθιο πέλαγος, (Carpathian Sea)
      • Ικάριο πέλαγος, (Icarian Sea)
      • Θρακικό πέλαγος, (Thracian Sea)
    • Θάλασσα του Μαρμαρά ή Προποντίδα, (Sea of Marmara)
    • Λιβυκό πέλαγος, (Libyan Sea}
    • Κόλπος της Σύρτης, (Gulf of Sidra)
  • Μαύρη θάλασσα ή Εύξεινος Πόντος, (Black Sea)
  • Βισκαϊκός κόλπος, (Bay of Biscay)
  • Κελτική θάλασσα, (Celtic Sea)
  • Ιρλανδική θάλασσα, (Irish Sea)
  • Κανάλι της Μάγχης, (English Channel)
  • Βόρεια θάλασσα, (North Sea)
    • Σκαγεράκης, (Skagerrak Strait)
  • Βαλτική θάλασσα, (Baltic Sea)
    • Καττεγάτης, (Kattegat Bay)
    • Βοθνιακός κόλπος, (Gulf of Bothnia)
    • Φινλανδικός κόλπος, (Gulf of Finland)
  • Νορβηγική θάλασσα, (Norwegian Sea)

Randy Olson, Newfoundland

Χάρτες

* National Geographic, χάρτες του Ατλαντικού

Εγκυκλοπαίδεια Γεωγραφίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License