ART

 

.

Ωρικός κύκλος ή ωριαίος κύκλος ή ουράνιος μεσημβρινός ονομάζεται κάθε μέγιστος κύκλος της ουράνιας σφαίρας που έχει ως διάμετρο τον άξονα του κόσμου και που προσδιορίζεται για κάθε τόπο από το μεσημβρινό επίπεδο του συγκεκριμένου τόπου.

Οι ωρικοί κύκλοι ή ουράνιοι μεσημβρινοί είναι άπειροι και είναι αντίστοιχοι των μεσημβρινών της Γης.
Από κάθε ουράνιο σώμα διέρχεται ένας ωρικός κύκλος, ενώ από το Ζενίθ ενός τόπου ένας "ουράνιος μεσημβρινός", εκείνος του τόπου*.

Αν ένα τυχαίο σημείο Σ στην ουράνια σφαίρα δηλώνει το ίχνος (θέση) ενός αστέρα τότε το ημικύκλιο (ορατό) του ωρικού κύκλου που περιέχει το σημείο Σ (τον αστέρα) και έναν από τους ουρανιους πόλους (βόρειο ή νότιο, ανάλογα από το σημείο παρατήρησης) ονομάζεται ωρικός ή ωριαίος του αστέρα ή ωριαίο σημείο του αστέρα. Και αυτός προσδιορίζεται με την διόπτρα.

Ο Ωρικός κύκλος ονομάζεται επίσης και κύκλος απόκλισης ή αποκλιτικός, από το γεγονός ότι επ΄ αυτού μετράται η απόκλιση ενός αστέρα, δια του τόξου αυτού που περιλαμβάνεται από τη θέση του αστέρα μέχρι τον ισημερινό.

Σημειώνεται επίσης ότι στα περισσότερα ισημερινά τηλεσκόπια ο κύκλος αυτός αντί αποκλίσεων παρέχει πολικές αποστάσεις προς αποφυγή σύγχυσης κατά τις σκοπεύσεις μεταξύ θετικών και αρνητικών αποκλίσεων.

(*)Για τα επίγεια σημεία (τόπους) χρησιμοποιείται ο όρος ουράνιος μεσημβρινός που ανάγεται πάντα σε κάποιον τόπο, ενώ για τα ουράνια σώματα χρησιμοποιείται ο όρος ωρικός κύκλος. Η διάκριση αυτή γίνεται διότι θεωρητικά εκ της φαινομένης κίνησης της ουράνιας σφαίρας ο ουράνιος μεσημβρινός ενός τόπου "παραμένει" πάντα ακίνητος.
Ιδιότητες ουράνιου μεσημβρινού

1) Ο Ουράνιος μεσημβρινός τέμνει καθένα των παράλληλων κύκλων, που διαγράφουν οι αστέρες κατά διάμετρο, όπου πέρατά της είναι τα σημεία της άνω και κάτω μεσουράνησης του καθενός.
2) Ο Ουράνιος μεσημβρινός διχοτομεί τόσο τα ημερήσια όσο και τα νυκτερινά τόξα των αστέρων.

Δείτε επίσης

Ωρική γωνία
Μεσημβρινή διάβαση
Μεσημβρινή γραμμή
Άξονας μεσημβρινού
Ισημερινό τηλεσκόπιο

Εγκυκλοπαίδεια Αστρονομίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License