ART

 

.

Ο Όμπερον (αγγλικά: Oberon) είναι ο εξώτατος από τους κυριότερους φυσικούς δορυφόρους του πλανήτη Ουρανού και ο δεύτερος σε διαστάσεις από όσους περιφέρονται γύρω από αυτό τον πλανήτη, με μέση διάμετρο περί τα 1.522,8 χλμ.

Όμπερον

Όμπερον

Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από Ουίλιαμ Λάσελ
Ημερομηνία Ανακάλυψης 11 Ιανουαρίου 1787
Προσδιορισμοί
Εναλλακτική ονομασία Ουρανός IV
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Ημιάξονας τροχιάς 583.520 Km
Εκκεντρότητα 0,0014
Περίοδος περιφοράς 13,463234 ημέρες
Κλίση 0,058° (προς τον Ισημερινό του Ουρανού)
Είναι δορυφόρος του Ουρανού
Φυσικά χαρακτηριστικά
Μέση Ακτίνα 762 ± 4 Km
Έκταση επιφάνειας 7.285.000 Km²
Όγκος 1.849.000.000 km³
Μάζα (3,014 ± 0,075) ×1021 kg
Μέση πυκνότητα 1,63 ± 0,05 g/cm3
Ισημερινή βαρύτητα επιφάνειας 0,348 m/s²
Ταχύτητα διαφυγής 0,726 km/s
Περίοδος περιστροφής θεωρείται Σύγχρονη
Λευκαύγεια 0,31
Επιφανειακή θερμοκρασία 70-80 K
Φαινόμενο μέγεθος 14,1

Ανακάλυψη

Ο Όμπερον ανακαλύφθηκε στις 11 Ιανουαρίου 1787 από τoν Ουίλιαμ Χέρσελ, το ίδιο έτος που ανέφερε και την ανακάλυψη της Τιτάνιας. Επί σχεδόν μισό αιώνα μετά την ανακάλυψή τους, ο Όμπερον και η Τιτάνια δεν παρατηρήθηκαν από κάποιο άλλο τηλεσκόπιο εκτός από αυτό του Χέρσελ. Ωστόσο, σήμερα ένα καλό ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο είναι αρκετό για να γίνει ορατός ο Όμπερον από τη Γη.


Ετυμολογία

Οι δορυφόροι του πλανήτη Ουρανού έχουν όλοι πάρει τα ονόματά τους από χαρακτήρες λογοτεχνικών έργων του Ουίλιαμ Σαίξπηρ και του Αλεξάντερ Πόουπ. Ο Όμπερον ονομάσθηκε από τον βασιλιά των ξωτικών Όμπερον στο θεατρικό έργο «Όνειρο Θερινής Νυκτός». Τα ονόματα του Όμπερον και των άλλων τριών δορυφόρων του Ουρανού που ήταν τότε γνωστοί προτάθηκαν από τον γιο του Ουίλιαμ Χέρσελ, τον Τζον Χέρσελ στη δημοσίευσή του (του 1852) μετά από προτροπή του Ουίλιαμ Λάσελ. Ο Όμπερον είναι γνωστός και με τα διακριτικά Ουρανός ΙV (Uranus IV). Αρχικώς τον αποκαλούσαν απλώς «ο δεύτερος δορυφόρος του Ουρανού». Το 1848 ο Λάσελ του έδωσει τα διακριτικά Uranus II.
Τροχιά

Ο Όμπερον περιφέρεται γύρω από τον Ουρανό σε μέση απόσταση από το κέντρο του πλανήτη (μεγάλος ημιάξονας της τροχιάς) 583.520 χλμ ή 557.961 χλμ πάνω από τις κορυφές των νεφών του, με εκκεντρότητα τροχιάς μόλις 0,0014. Χρειάζεται 13 γήινες ημέρες, 11 ώρες, 7 λεπτά και 3,4 δευτερόλεπτα (13,463234 γήινες ημέρες) για να συμπληρώσει μία πλήρη περιφορά. Η κλίση του επιπέδου της τροχιάς είναι μόλις 3,5 λεπτά της μοίρας ως προς το ισημερινό επίπεδο του Ουρανού.
Διαστάσεις και σχήμα

Η μέση διάμετρος του Όμπερον είναι 1522,8 χλμ (8,4 περίπου φορές μικρότερη από της Γης και 2,28 φορές μικρότερη από τη διάμετρο της Σελήνης). Το σχήμα του είναι πρακτικά σφαιρικό, οπότε η επιφάνειά του έχει εμβαδό 7.285.000 χλμ2 ή 5,21 φορές μικρότερο του εμβαδού της σεληνιακής επιφάνειας και ο όγκος του ανέρχεται σε 1,85 δισεκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα.

Καθώς συμβαίνει και με τη Σελήνη της Γης, ο Όμπερον εμφανίζει το φαινόμενο της σύγχρονης περιστροφής, δηλαδή το ένα του ημισφαίριο «βλέπει» συνεχώς προς τον Ουρανό, ενώ το άλλο είναι στραμμένο μονίμως μακριά του. Αυτό οφείλεται στις παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκεί ο πλανήτης στον δορυφόρο του επί δισεκατομμύρια χρόνια. Οι ίδιες δυνάμεις έχουν καταστήσει την τροχιά σχεδόν εντελώς κυκλική. Επομένως, ένα ημερονύκτιο πάνω στον Όμπερον διαρκεί 13,46... γήινα ημερονύκτια.
Μάζα και βαρύτητα

Η μάζα του Όμπερον υπολογίσθηκε σε 3,014 πεντάκις εκατομμύρια τόνους, δηλαδή 1982 φορές μικρότερη από τη μάζα της Γης. Αυτή η τιμή αντιστοιχεί σε μέση πυκνότητα 1,63 γραμμάριο/gcm3. Η επιτάχυνση της βαρύτητας στην επιφάνεια είναι περί τα 0,346 m/sec2, δηλαδή η βαρύτητα εκεί είναι 28,3 φορές ασθενέστερη από αυτή στην επιφάνεια της Γης. Η ταχύτητα διαφυγής είναι περίπου 730 m/sec ή 2628 χιλιόμετρα την ώρα.
Λοιπά χαρακτηριστικά

Παρά το ότι η δομή και η σύσταση του εσωτερικού του Όμπερον είναι αβέβαιες, μία διαδεδομένη θεωρία είναι ότι αποτελείται από περίπου κατά 50% πάγο νερού, 30% πυριτικά πετρώματα και 20% ενώσεις του άνθρακα (όπως το μεθάνιο) και του αζώτου. Η αρχαία, με πολλούς κρατήρες, και παγωμένη επιφάνεια δεν φέρει ίχνη εσωτερικής δραστηριότητας εκτός από κάποιο άγνωστο πιο σκούρο υλικό που εμφανίζεται να καλύπτει τους πυθμένες πολλών κρατήρων. Ωστόσο, κάποια μεγάλα ρήγματα είναι ορατά στο νότιο ημισφαίριο, κάτι που υπαινίσσεται κάποια εσωτερική δραστηριότητα σε πρώιμο στάδιο της ζωής του δορυφόρου. Λίγα μόνο είδη γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών έχουν αναγνωρισθεί πάνω στον Όμπερον: κρατήρες, χάσματα και όρη. Το υψηλότερο βουνό υψώνεται περί τα 6 χιλιόμετρα πάνω από τη μέση επιφάνεια του δορυφόρου. Η λευκαύγεια (αλβέδο) είναι κατά μέσο όρο 0,31. Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του Όμπερον είναι περίπου 70-80 βαθμοί Κ υπό το μηδέν.

Μέχρι σήμερα, οι μόνες εικόνες του Όμπερον από κοντά προήλθαν από το διαστημόπλοιο Βόγιατζερ 2, που τον φωτογράφησε τον Ιανουάριο 1986. Την ώρα που πέρασε από κοντά το σκάφος, φωτιζόταν από τον Ήλιο το νότιο ημισφαίριο του δορυφόρου, οπότε το βόρειο ημισφαίριο δεν μπορούσε να απεικονισθεί.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δεδομένα για τον Όμπερον από την Εξερεύνησητου Ηλιακού Συστήματος της NASA (Αγγλικά)

Εγκυκλοπαίδεια Αστρονομίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License