.
Ο Υπερίων (αγγλικά: Hyperion) είναι ένας φυσικός δορυφόρος του . Πήρε το όνομά του από τον τιτάνα Υπερίονα [1] της ελληνικής μυθολογίας. Η άλλη του σημερινή ονομασία είναι Κρόνος πλανήτη ΚρόνουVII (Saturn VII).
Σύνθεση
Ο Υπερίων σε φυσικά χρώματα από το Κασσίνι. Ο Υπερίων αποκαλείται πολλές φορές και ως σφουγγάρι.
| Υπερίων | |
|---|---|
| Ανακάλυψη | |
| Ανακαλύφθηκε από | W. C. Bond, G. P. Bond & Ουίλιαμ Λάσελ |
| Ημερομηνία Ανακάλυψης | 16 Σεπτεμβρίου 1848 |
| Χαρακτηριστικά τροχιάς | |
| Ημιάξονας τροχιάς | 1.481.009 Km |
| Εκκεντρότητα | 0,1230061 |
| Περίοδος περιφοράς | 21,27661 ημέρες |
| Κλίση | 0,43° (προς τον Ισημερινό του Κρόνου) |
| Είναι δορυφόρος του | Κρόνου |
| Φυσικά χαρακτηριστικά | |
| Διαστάσεις | 360 × 280 × 225 Km |
| Μέση Ακτίνα | 135 ± 4 Km |
| Μάζα | (5,6199 ± 0,05) × 1018 kg |
| Μέση πυκνότητα | 0,544 ± 0,050 g/cm3 |
| Ισημερινή βαρύτητα επιφάνειας | 0,017-0,021 m/s² |
| Ταχύτητα διαφυγής | 45–99 km/s |
| Κλίση άξονα | ποικίλει |
| Λευκαύγεια | 0,3 |
| Επιφανειακή θερμοκρασία | 93 K |
| Φαινόμενο μέγεθος | 14,1 |
Όπως και οι περισσότεροι από τους δορυφόρους του Κρόνου, η χαμηλή πυκνότητά του δείχνει ότι αποτελείται κυρίως από παγωμένο νερό, με μόνο μια μικρή ποσότητα βράχου. Θεωρείται ότι ο Υπερίων μπορεί να είναι σαν μια χαλαρά προσκτηθείσα σωρός ερειπίων στην φυσική του σύνθεση που συγκρατείται λόγω της βαρύτητας του σώματος. Ωστόσο, σε αντίθεση με τα περισσότερα από τα φεγγάρια του Κρόνου, ο Υπερίων έχει χαμηλή λευκαύγεια (0,2 - 0,3), δηλώνοντας ότι καλύπτεται από τουλάχιστον ένα λεπτό στρώμα σκοτεινής ύλης. Αυτό μπορεί να είναι υλικό από την Φοίβη (η οποία είναι πολύ πιο σκούρα), που πήρε στο παρελθόν ο Ιαπετός. Ο Υπερίων είναι πιο κόκκινος από τη Φοίβη και ταιριάζει το χρώμα της σκοτεινής του ύλης με αυτό του Ιαπετού.
Ο Υπερίων έχει πορώδη επιφάνεια της τάξης του 0,46.
Περιστροφή
Φωτομετρίες από το Βόγιατζερ 2 και μεταγενέστερα επίγειες δείχνουν ότι η περιστροφή του Υπερίωνα είναι χαοτική, δηλαδή ο άξονας του ταλαντεύεται τόσο πολύ, ώστε ο προσανατολισμός του στο διάστημα είναι απρόβλεπτος. Ο Υπερίωνας είναι ο μόνος γνωστός δορυφόρος του Ηλιακού συστήματος που περιφέρεται χαοτικά. Είναι ακόμα ο μοναδικός ομαλός δορυφόρος στο Ηλιακό σύστημα που δεν είναι παλιρροϊκά κλειδωμένος με τον πλανήτη του.
Ο Υπερίων είναι μοναδικός ανάμεσα σε όλα τα μεγάλα φεγγάρια στο ότι έχει πολύ ακανόνιστο σχήμα, έχει μεγάλη εκκεντρότητα και βρίσκεται πολύ κοντά σε ένα πολύ μεγάλο δορυφόρο, τον Τιτάνα. Αυτοί οι παράγοντες συνδυάζονται για να αποκλείσουν το σύνολο το συνθηκών υπό τις οποίες μια σταθερή τροχιά είναι εφικτή. Το γεγονός ότι έχει τροχιακή απήχηση 4:3 με τον Τιτάνα κάνουν μια χαοτική τροχιά να φαντάζει ακόμα πιο πιθανή. Το γεγονός ότι δεν είναι κλειδωμένος μάλλον ευθύνεται για τη σχετική ομοιομορφία της επιφάνειάς του, σε αντίθεση με άλλους δορυφόρους του Κρόνου, οι οποίοι έχουν διάφορα χαρακτηριστικά αντίθεσης και «κυρίαρχα ημισφαίρια».
Εξερεύνηση
O Υπερίων έχει φωτογραφηθεί αρκετές φορές από μέτριες αποστάσεις από το Κασσίνι. Υπήρχε ένα κοντινό στοχευμένο πέρασμα από αυτόν, από απόσταση 500 χιλιομέτρων στις 26 Σεπτεμβρίου 2005. Ένα τελευταίο κοντινό πέρασμα από το Κασσίνι-Χόιχενς πάλι, έλαβε χώρα στις 25 Αυγούστου του 2011. Δεν υπάρχουν σχέδια για τυχόν άλλα. Κάτι ακόμα αξιοσημείωτα μοναδικό σχετικά με τον συγκεκριμένο δορυφόρο είναι ότι κινείται χαοτικά. Έχει συνεχώς μεταβαλλόμενο άξονα περιστροφής και περίοδο. Έτσι, ο Ήλιος δεν ανατέλλει ποτέ από την ίδια κατεύθυνση και η διάρκεια της μέρας ποικίλλει. Ο Υπερίων αντιπροσωπεύει ένα από τα πρώτα δείγματα χαοτικής κίνησης μεγάλης κλίμακας που παρατηρήθηκε στο Σύμπαν.
Παραπομπές
Lassell, W. (14 Ιανουαρίου 1848). "Observations of satellites of Saturn". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 8 (3): 42–43. Bibcode:1848MNRAS...8...42L. Ανάκτηση 18-12-2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Δεδομένα για τον Υπερίων από την Εξερεύνησητου Ηλιακού Συστήματος της NASA (Αγγλικά)
Οι γνωστοί δορυφόροι του Κρόνου από τον Σκοτ Σέπαρντ (Αγγλικά)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
