.
Έντβαρτ Μουνκ
The Scream
Madonna
Weeping Nude
Separation
Train Smoke
Shore with Red House
Anxiety
Ploughed Field
Seated Female Nudes
The Sun
Jealousy
The Haymaker
Death and Life
Galloping Horse
Horse and Cart on a Country Road
Horse and Wagon in front of Farm Buildings
Landscape with Trees and Water
Landscape with Woman Walking by a Lake
Still Life with Pipe and Bibles
Goblin with Christmas Porridge
Landscape with a Small House and Two Figures,
Landscape with Lake and Forest
Landscape with Woman and Child.
The Living Room of the Misses Munch in Pilestredet 61
People on the Road in Wet Snow
Still Life with Jar, Apple, Walnut and Coconut
View from Vossveien 7 towards Bergfjerdingen
Winter Landscape with House and Red Sky
Birch Trees with Woman Walking
Birch Trees and Man Carrying Twigs
Landscape with a Small Waterfall
Olaf Rye's Square towards South East
Olaf Rye's Square towards South East
Potted Plant on the Windowsill
Afternoon at Olaf Rye's Square
Aunt Karen in the Rocking Chair, aka, Karen Bjølstad in the Rocking Chair
Old Fisherman and His Daughter
Summer Night, Asgardstrand, aka, House in the Summer Night,
Two Children on Their Way to the Fairytale Forest
Fisherman against Yellow Background,
Gardener in Dr. Linde's Garden,
Girl with Red Checkered Dress and Red Hat
Self Portrait on the Operating Table,
Street in Asgardstrand, aka, Children Playing in the Street in Åsgårdstrand
Symbolic Motif, aka, Landowner in the Park
Two Nudes Standing by a Chest of Drawers
Woman in Red Dress, aka, Aasgaardstrand,
The Women on the Bridge, aka, Three Girls on the Jetty
Bathing Scene from Åsgårdstrand
Dance on the Beach, The Linde Frieze
Embrace on the Beach, The Linda Frieze,
The Frenchman, Monsieur Archimard,
Girls Picking Fruit, The Linde Frieze
Girls Watering Flowers, The Linda Frieze
Kissing Couples in the Park, The Linde Frieze,
Male Portrait, aka, Herr von R
Self Portrait Against Two-Colored Background
Summer in the Park, The Linde Frieze
Summer Night in Studenterlunden
Trees and Garden Wall in Åsgårdstrand
Trees on the Shore, The Linde Frieze,
Young People on the Beach, The Linde Frieze
Young Woman under the Apple Tree
Beach Landscape, aka, By the Shore
Caricature Portrait of Henrik Lund
Caricature Portrait of Tulla Larsen
Cherry Tree in Blossom and Young Girls in the Garden
Erdmute and Hans Herbert Esche
Garden in Taarbæk, aka, The Lonely Ones,
Kiøsterudgärden in Åsgårdstrand
Ο Έντβαρτ Μουνκ (Edvard Munch) ήταν Νορβηγός ζωγράφος, που ανήκει στους προδρόμους του εξπρεσιονισμού. Γεννήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 1863 στο χωριό Άνταλσμπρουκ της Νορβηγίας και μεγάλωσε στο Όσλο. Πέθανε στις 23 Ιανουαρίου 1944 στο Όσλο. Το πιο γνωστό του έργο είναι «Η Κραυγή».
Οικογένεια και πρώτα χρόνια
Γονείς του Μουνκ ήταν ο Christian Munch, γιατρός και ιατρικός ανώτερος υπάλληλος, και η Laura Cathrine Bjølstad, οι οποίοι είχαν παντρευτεί το 1861. Είχε μια μεγαλύτερη αδελφή, την Johanne Sophie (γεννημένη το 1862), και τρία μικρότερα αδέρφια, τους Peter Andreas (1865), Laura Cathrine (1867), και Inger Marie (1868). Ήταν απόγονος του ζωγράφου Γιάκομπ Μουνκ (Jacob Munch) (1776-1839) και του ιστορικού Peter Andreas Munch (1810-1863).
Η οικογένεια μετακόμισε στην πόλη Χριστιανία (σημερινό Όσλο) το 1864, όταν ο Christian Munch διορίστηκε ως ιατρικός ανώτερος υπάλληλος στο φρούριο του Akershus. Η Laura Cathrine πέθανε απο φυματίωση το 1868, όπως και η αγαπημένη αδελφή του Johanne Sophie Munch το 1877. Ο πατέρας του πέθανε επίσης νέος, το 1889. Μετά από το θάνατο της μητέρας τους, τα μικρότερα αδέρφια του Μουνκ ανατράφηκαν από τον πατέρα τους, που ενστάλαξε στα παιδιά του έναν βαθιά ριζωμένο φόβο λεγοντάς τους επανειλημμένα ότι εάν αμαρτήσουν με οποιαδήποτε τρόπο, θα καταδικάζονταν στην Κόλαση χωρίς πιθανότητα συγχώρεσης. Μια από τις νεώτερες αδελφές του Μουνκ διαγνώστηκε με διανοητική ασθένεια σε νεαρή ηλικία. Ο ίδιος ήταν επίσης συχνά άρρωστος. Από τα πέντε αδερφια, μόνο ο Peter Andreas παντρεύτηκε, αλλά πέθανε μερικούς μήνες μετά το γάμο. Ο Μουνκ θα έγραφε αργότερα:
Kληρονόμησα δύο από τους πιο φοβερούς εχθρούς της ανθρωπότητας – την κληρονομιά της φυματίωσης και της παραφροσύνης – η ασθένεια, η τρέλα και ο θάνατος ήταν οι μαύροι άγγελοι που στάθηκαν στο λίκνο μου.
Μελέτες και επιρροές
Το 1879 ο Μουνκ εγγράφηκε σε τεχνικό κολλέγιο, με θέμα μελέτης την εφαρμοσμένη μηχανική, αλλά διέκοψε τις σπουδές του λόγω συχνών ασθενειών. Το 1880, άφησε το κολλέγιο για να γίνει ζωγράφος. Το 1881, εγγράφηκε στο βασιλικό σχολείο τέχνης και σχεδίου της Κριστιάνια. Οι δάσκαλοί του ήταν ο γλύπτης Julius Middelthun και ο ζωγράφος Christian Krohg.
Ενώ επηρεάζεται καλλιτεχνικά από τους μετα-ιμπρεσσιονιστές, ο Μουνκ είναι συμβολιστικός σε περιεχόμενο, απεικονίζοντας μια κατάσταση του μυαλού παρά μια εξωτερική πραγματικότητα. Ο Μουνκ υποστήριξε ότι ο ιδιωματισμός των ιμπρεσσιονιστών δεν ταίριαξε στην τέχνη του. Δεν αποσκοπούσε στην απεικόνιση μιας τυχαίας στιγμής της πραγματικότητας, αλλά σε καταστάσεις που υπάρχει έντονο συναισθηματικό περιεχόμενο και εκφραστική ενέργεια. Υπολόγιζε προσεκτικά τις συνθέσεις του για να δημιουργήσει μια ανήσυχη, τεταμένη ατμόσφαιρα.
Ωριμότητα
Τα μέσα της έκφρασης του Μουνκ εξελίσσονται καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του. Στα 1880, ο ιδιωματισμός του ήταν και φυσιοκρατικός, όπως μπορεί να δεί κανείς στο "Πορτρέτο του Ηans Jaeger", αλλά και ιμπρεσσιονιστικός, όπως φαίνεται στο "Rue Lafayette". Το 1892, ο Μουνκ διατύπωσε τον χαρακτηριστικό του, πρωτότυπο συνθετο-αισθητισμό, όπως βλέπουμε στη "Mελαγχολία", στην οποία το χρώμα είναι το "φορτωμένο" στοιχείο. Tο 1893 δημιούργησε την "Κραυγή", το διασημότερο έργο του.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1890 o Μουνκ υιοθέτησε ένα ρηχό εικονογραφικό στυλ, ελάχιστο σκηνικό για τις φιγούρες του. Δεδομένου ότι οι πόζες του επιλέγονται για να παραγάγουν τις πιο πειστικές εικόνες των καταστάσεων του μυαλού και ψυχολογικών κατστάσεων (Ashes), οι φιγούρες μεταδίδουν μια μνημειακή, στατική ποιότητα. Οι φιγούρες του Μουνκ εμφανίζονται σαν να διαδραματίζουν ρόλους στο σανίδι ("Death in the Sick Chamber"), των οποίων η παντομίμα των σταθερών στάσεων δηλώνει τις διάφορες συγκινήσεις. Δεδομένου ότι κάθε χαρακτήρας ενσωματώνει μια ενιαία ψυχολογική διάσταση, όπως στην "Κραυγή", οι άνδρες του και οι γυναίκες εμφανίζονται πιο συμβολικοί από ρεαλιστικοί.
Το 1892, η ένωση των καλλιτεχνών του Βερολίνου προσκάλεσε τον Μουνκ στην Έκθεση του Νοεμβρίου. Τα έργα του προκάλεσαν πικρή διαμάχη και μετά από μια εβδομάδα η έκθεση εκλεισε. Στο Βερολίνο, τότε κέντρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού, ο Μουνκ ενσωματώθηκε σε έναν διεθνή κύκλο συγγραφέων, καλλιτεχνών και κριτικών, συμπεριλαμβανομένου του Σουηδού δραματουργού Αύγουστου Στρίντμπεργκ.
Στην αλλαγή του αιώνα, ο Μουνκ πειραματίστηκε με ποικίλα νέα μέσα (φωτογραφία, λιθογραφία και ξυλογραφία), επαναλαμβάνοντας σε πολλές περιπτώσεις τα παλαιότερα καλολογικά στοιχεία του. Ένας από τους μεγάλους υποστηρικτές του στο Βερολίνο ήταν ο Βάλτερ Ράτεναου, αργότερα υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, ο οποίος συνέβαλε πολύ στην επιτυχία του.
Το φθινόπωρο του 1908 η αδυναμία του Μουνκ, συνδεδεμένη με την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, άρχισε να γίνεται πιο οξεία. Βασανιζόμενος από τις παραισθήσεις του και από μανία καταδίωξης, εισήχθη στην κλινική του Dr. Daniel Jacobson. Η θεραπεία στην οποία υποβλήθηκε ο Μουνκ για τους επόμενους οκτώ μήνες περιελάμβανε δίαιτα και "ηλέκτριση" (μια τότε μοντέρνα θεραπεία για τα νευρικά συμπτώματα, που δεν πρέπει να συγχέεται με το ηλεκτροσόκ). Η παραμονή του Μουνκ στο νοσοκομείο σταθεροποίησε την προσωπικότητά του και μετά την επιστροφή του στη Νορβηγία το 1909 παρουσίασε περισσότερο ενδιαφέρον για τα θέματα φύσης· η εργασία του έγινε πιο ζωηρόχρωμη και λιγότερο απαισιόδοξη.
Τα τελευταία χρόνια
Στη δεκαετία του '30 και τη δεκαετία του '40, οι Ναζί θεώρησαν τα έργα του "εκφυλισμένη τέχνη" και αφαίρεσαν τη δουλειά του από τα γερμανικά μουσεία. Ο Μουνκ πληγώθηκε βαθιά, καθώς είχε αρχίσει να αισθάνεται τη Γερμανία σαν την δεύτερη πατρίδα του.
Έχτισε ένα στούντιο και ένα σπίτι στο κτήμα Ekely στο Skøyen του Όσλο, όπου και πέρασε τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του. Πέθανε εκεί στις 23 Ιανουαρίου 1944, έναν μήνα μετά από τα 80ά γενέθλιά του.
Από το σάπιο σώμα μου θα ανθίσουν λουλούδια και θα είμαι μέσα τους και αυτή είναι η αιωνιότητα. - Edvard Munch
Μουσείο Μουνκ (Νορβηγικά: Munchmuseet)
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
