Ουφίτσι

Το Ουφίτσι (Uffizi) είναι ανάκτορο της Φλωρεντίας, που στεγάζει ένα από τα παλαιότερα μουσεία - πινακοθήκες στον κόσμο, την Galleria degli Uffizi. Τα έργα που εκτίθενται στο μουσείο καλύπτουν χρονικά την περίοδο από τον 13ο μέχρι τον 18ο αιώνα και συνθέτουν μία από τις σημαντικότερες συλλογές αναγεννησιακής τέχνης.

Ιστορία

Η κατασκευή του παλατιού Ουφίτσι ξεκίνησε το 1560 από τον Τζόρτζιο Βαζάρι κατόπιν παραγγελίας του δούκα της Τοσκάνης Κόζιμο Α' των Μεδίκων και ολοκληρώθηκε το 1581. Μέρος των θησαυρών της οικογενείας των Μεδίκων είχε διασκορπιστεί κατά τη διάρκεια της εξορίας της και ανακτήθηκε εν μέρει από τον Κόζιμο Α΄ κατά την περίοδο της ηγεμονίας του (1532-74). Αρχικά, το παλάτι είχε ως στόχο να στεγάσει γραφεία (uffizi). Μετά το θάνατο του Βαζάρι και του Κόζιμο το 1574, την ολοκλήρωση του έργου ανέλαβε ο αρχιτέκτονας Μπερνάρντο Μπουονταλέντι κάτω από την επίβλεψη του δούκα Φραντσέσκο Α΄ των Μεδίκων, ο οποίος αποφάσισε το 1581 να μεταφέρει τη συλλογή του έργων τέχνης και πολύτιμων αντικειμένων από το studiolo (σπουδαστήριο) που είχε φτιάξει στο Παλάτσο Βέκιο, σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Ουφίτσι, τη λεγόμενη Tribuna. Τα επόμενα χρόνια, η συλλογή του Ουφίτσι εμπλουτίστηκε σημαντικά. Το 1677, ο Κόζιμο Γ΄ μετέφερε επίσης ένα τμήμα της συλλογής αρχαίων αγαλμάτων των Μεδίκων από τη Ρώμη στο Ουφίτσι. Μετά τη διαδοχή της δυναστείας των Μεδίκων από αυτή των Αψβούργων, κατά την ηγεμονία του Πέτρου Λεοπόλδου (1765-1790), ξεκίνησε μία σημαντική προσπάθεια ανασυγκρότησης των συλλογών της πινακοθήκης και η ταξινόμηση των έργων ανάλογα με την καλλιτεχνική σχολή που εκπροσωπούσαν. Στο έργο αυτό είχε συμβολή ο ιστορικός τέχνης αββάς Λουίτζι Λάντσι.

Η Τριμπούνα (Tribuna) του Ουφίτσι
Η Tribuna του Uffizi-Πίνακας του Johann Zoffany

Η Tribuna του Uffizi είναι ένα οκταγωνικό δωμάτιο[1] και είναι το παλαιότερο τμήμα της γκαλερί στην Φλωρεντία. Σχεδιάστηκε το 1584 από τον Bernardo Buontalenti για τον Φραντσέσκο Α΄ των Μεδίκων, με σκοπό να φιλοξενήσει τις αρχαιολογικές συλλογές και το περιεχόμενο του Σπουδαστηρίου του Παλάτσο Βέκιο (Palazzo Vecchio). Αργότερα όλα τα πολύτιμα εκθέματα από τις συλλογές των Μεδίκων μεταφέρθηκαν εκεί. Θεωρείται, σαν ο πρώτος χώρος στην ιστορία που πληρούσε τα πρότυπα μουσείου με αποτέλεσμα να λειτουργήσει σαν οδηγός για τα σύγχρονα κέντρα τέχνης των διαφόρων ιδρυμάτων. Ο περίπλοκος διάκοσμος της οκταγωνικής αίθουσας αντικατοπτρίζει μια αλληγορία του σύμπαντος, εκθέτοντας σε καίριες θέσεις τα τέσσερα στοιχεία: αέρας, γη, νερό, φωτιά:

Ο ανεμοδείκτης στον φεγγίτη στην οροφή της αίθουσας, αναφέρεται στον αέρα.
Ο θόλος που είναι καλυμμένος με κοχύλια και φίλντισι, αναφέρεται στον ουράνιο θόλο και κατ’ επέκταση στο νερό.
Οι κόκκινες ταπισερί που καλύπτουν τους τοίχους, αναφέρονται στη φωτιά.
Το δάπεδο που είναι από πέτρα και μάρμαρο, αναφέρεται στη γη.

Και όλα αυτά τα στοιχεία υποτάσσονται στην γνώση του ανθρώπινου όντος, το οποίο με την δεξιοτεχνία του τα μετατρέπει σε πολύτιμα αντικείμενα τέχνης. Στο κέντρο του δωματίου ήταν ένας οκταγωνικός ναΐσκος διακοσμημένος με πολύτιμους λίθους και χρυσό, ενώ στους τοίχους ήταν τοποθετημένοι οι καλύτεροι ζωγραφικοί πίνακες της εποχής. Τα γλυπτά της αρχαιότητας είχαν την δική τους θέση στο χώρο, καθώς υπήρχαν θήκες και ράφια για να εκτίθενται αρχαία κοσμήματα, πολύτιμοι λίθοι και καμέες.

Η Πινακοθήκη

Galleria degli Uffizi, Florence

Portrait of Cardinal Leopoldo, Bacchiacca

The copper mine, Hendrick met de Bles

Pièta or Lamentation, Bronzino

Portrait of Cosimo I de Medici in armor, Bronzino

Portrait of Bia de Medici, Bronzino

Portrait of a girl with book, Bronzino

Portrait of a young man with lute, Bronzino

Portrait of Bartolomeo Panciatichi, Bronzino

Portrait of Lucrezia Panciatichi, Bronzino

Portrait of Eleonora da Toledo and her son, Bronzino

Portrait of Giovanni de Medici, Bronzino

Lagoon, Canaletto (I)

Portrait of Condottiere Pippo Spano, Andrea del Castagno

Self-portrait, Domenico Beccafumi

Frederick III, Benedetto Bonfigli

Birth of Venus , Sandro Botticelli

Spring (Primavera ), Sandro Botticelli

Minerva and the Centaur, Sandro Botticelli

Madonna of the Magnificat, Sandro Botticelli

St. Augustine in retreat, Sandro Botticelli

Portrait of a Man with the Medal of Cosimo the Elder ., Sandro Botticelli

Zanobi Altar, Sandro Botticelli

Bacchus, Michelangelo Caravaggio

The Girl with the shuttlecock, Jean-Baptiste Siméon Chardin

Enthroned Madonna, Cimabue

Self portrait at 77 years, Lucas Cranach the Elder

Eve, Lucas Cranach the Elder

Flea seeker, Giuseppe Maria Crespi

Self-Portrait, Carlo Dolci

Vase of Flowers, Carlo Dolci

Madonna and Child with Saints, Domenico Veneziano

Madonna Rucellai, Duccio

Adoration of the Magi, Albrecht Dürer

Apostle James, Albrecht Dürer

Apostle Philip, Albrecht Dürer

Portrait of Albrecht Durer the Elder, Albrecht Dürer

Mary with Child, Albrecht Dürer

Portrait of Margaret of Lorraine, Anthony van Dyck

Portrait of Vittorio Alfieri, François-Xavier Fabre

Portrait of the Countess d'Albany, François-Xavier Fabre

The Baptism of Christ, Leonardo da Vinci and Andrea del Verrocchio

Annunciation to Mary, Leonardo da Vinci

Coronation of the Virgin, Fra Filippo Lippi

Madonna With Two Angels, Fra Filippo Lippi

Adoration of the Shepherds, Lorenzo di Credi

Annunciation, Lorenzo di Credi

Sts John and Francis, El Greco

Venus, Lorenzo di Credi

Portrait of a Man, Lorenzo di Credi

Lot and his Daughters, Lorenzo Lippi

Scene from the Life of St Benedict, Lorenzo Monaco

Scene from the Life of St Benedict, Lorenzo Monaco

Portrait of a man (Giovanni ), Hans Memling

Portrait of Jean-Baptiste Rousseau, Nicolas de Largillière

Henriette of France as Flora, Jean-Marc Nattier

Marie Adelaide of France as Diana, Jean-Marc Nattier

Portrait of Madame Maria Zeffirina, Jean-Marc Nattier

Enthroned Madonna with Saints, Pietro Perugino

Portrait of Francesco delle Opere, Pietro Perugino

Don Baldassarre di Antonio di Angelo, Pietro Perugino

Don Biagio Milanesi, Pietro Perugino

Perseus frees Andromeda, Piero di Cosimo

Federigo di Montefeltro and Battista Sforza, Piero della Francesca

Triumph of the Duke and Duchess, Piero della Francesca

Heracles and the Hydra, Antonio Pollaiuolo

Portrait of a Lady, Antonio Pollaiuolo

Birth of John the Baptist , Tondo, Jacopo Pontormo

St. Anthony Abbas, Jacopo Pontormo

Madonna with St Francis and St Jerome, Jacopo Pontormo

Portrait of Cosimo Il Vecchio de ' Medici, Jacopo Pontormo

Portrait of a Lady with Spindle Cup, Jacopo Pontormo

Portrait of a musician, Jacopo Pontormo

Portrait of Pietro Carnesecchi, Domenico Puligo

Pope Leo X with two cardinals, Raphael

Madonna of the Goldfinch, Raphael

Allegory of Tuscany, Sebastiano Ricci

Portrait of Isabella Brandt, Peter Paul Rubens

Harpies madonna, Andrea del Sarto

The Annunciation, Matthias Stom

Flora, Titian

Portrait of Maria Maddalena of Austria, Tiberio di Tito

St. Dominic, Cosmè Tura

Toν Ιούλιο του 1737 πεθαίνει ο Τζαν Γκαστόνε των Μεδίκων ( Gian Gastone de' Medici), τελευταίος στη σειρά της διαδοχής στη δυναστεία των Μεδίκων. Μένει μόνη κληρονόμος η αδελφή του Άννα Μαρία Λουΐζα (Λουδοβίκα) των Μεδίκων (Anna Maria Luisa ( Ludovica ) de 'Medici ). Τότε, όλα τα υπάρχοντα των Μεδίκων, συμπεριλαμβανομένων κτηρίων, χρημάτων, κοσμημάτων και συλλογών έργων τέχνης αλλά και εδαφών του πρώην Δουκάτου του Ουρμπίνο, περιέρχονται στην Άννα Μαρία Λουδοβίκα (Πριγκίπισσα του Παλατινάτου) . Η ιδία, ήταν λάτρης της τέχνης και βλέποντας την κατάσταση των άλλων Βασιλικών Οίκων, οι οποίοι έχουν ξεπουλήσει κυριολεκτικά όλους τους καλλιτεχνικούς και τους πολιτιστικούς θησαυρούς τους, δείχνει διορατικότητα και με μια αξιοσημείωτη πράξη της υπογράφει το γνωστό οικογενειακό σύμφωνο Patto di Famiglia σε συνεργασία με την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τον Φραγκίσκο της Λωρραίνης. Σύμφωνα με αυτό υπάρχει απαράβατος όρος ότι όλη η προσωπική περιουσία των Μεδίκων, που παραχωρήθηκε από την ιδία στη δυναστεία της Λορένης, δεν θα μεταφερθεί ποτέ έξω από τη Φλωρεντία[2]. Έτσι ξεκινά η ιστορία της Πινακοθήκης Ουφίτσι[3] η οποία έγινε δημοσίως προσβάσιμη το 1769, αν και ήταν ανοιχτή για το κοινό, κατόπιν αίτησης, ήδη από το 16ο αιώνα. Μετά την ένωση της Ιταλίας το 1861, γλυπτά και άλλα έργα τέχνης μεταφέρθηκαν από το Ουφίτσι σε άλλα μουσεία της πόλης, με αποτέλεσμα να περιοριστεί η συλλογή της, κυρίως σε έργα ζωγραφικής. Το 1993, ορισμένες αίθουσες της πινακοθήκης υπέστησαν φθορά από έκρηξη βόμβας και ειδικότερα η αίθουσα Νιόβη.

Έργα της πινακοθήκης παρουσιάζονται στο λήμμα "Κατάλογος έργων του Ουφίτσι".
Βιβλιογραφία

"Galleria degli Uffizi" The Oxford Companion to Western Art. Ed. Hugh Brigstocke. Oxford University Press, 2001.

Παραπομπές

Ουφίτσι(κείμενα:Francesca Marini) (2007). «σελίδα 11». Μουσεία του Κόσμου-επιμέλεια Ανδρέας Παππάς. Αθήνα: Explorer, σελ. 194. ISBN 978-960-6709-27-2.
Πινακοθήκη Ουφίτσι(επιμέλεια Δ. Στεφανοπούλου) (2006). «σελίδα 9». Φλωρεντία, Πινακοθήκη Ουφίτσι. Αθήνα: Πήγασος Εκδοτική ΑΕ, σελ. 164.

Uffizi Gallery. «Η Ιστοσελίδα του Μουσείου».

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ιστοσελίδα για την πινακοθήκη Ουφίτσι