ART

 

.

Οδόμετρο. Φωτογραφία : Αυγούστα Στυλιανού, ζωγράφος

Μηχανισμός για την ακριβή μέτρηση οδικών αποστάσεων (προδρομικός του ταξιμέτρου).
Αποτελείται απὀ ένα κιβώτιο με συμπλεκόμενους ατέρμονες κοχλίες και οδοντωτούς τροχούς προσαρμοσμένο σε κινούμενο όχημα.
Ένας στυλίσκος επι της πλήμνης του ενός τροχού μεταφέρει την την κίνηση στον οκτασκύταλο πρώτο δίσκο του κιβωτίου ενώ ενσωματωμένα στους άξονες βαθμονομημένα τύμπανα επί της εξωτερικής επιφάνειας υποδεικνύουν την διανυθείσα απόσταση.

Η σχέση μετάδοσης στην προτεινόμενη από τον Ήρωνα κατασκευή είναι 1 : 8 : 30 : 30 : 30 οπότε μια πλήρης περιστροφή του τελευταίου τυμπάνου αντιστοιχεί σε 216000 περιστροφές των τροχών. Με περιφέρεια τροχού 10 πήχεων (διαμέτρου 1.6 μέτρων) η διανυθείσα απόσταση αντιστοιχεί σε 1080 χιλιόμετρα.
Σε μια παραλλαγή του οργάνου ένα βαθμονομημένο τύμπανο έφερε περιφερειακές οπές με σφαιρίδια που όταν κάποια ευθυμογραμμιζόταν με αντίστοιχη οπή του κιβωτίου έπεφτε και ένα σφαιρίδιο σε δοχείο προσφέροντασ ευχερή καταμέτρηση της απόστασης. Εφευρέτης του οργάνου είναι πιθανότατα ο Αρχιμήδης. (Τζέτζης Ιωάννης, Χιλιάδες 2, 12ος αι. μ. Χ.)
Πηγές : Βιτρούβιος Περί αρχιτεκτονικής, Ήρων ο Αλεξανδρεύς Περί διόπτρας.

Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία. Έκθεση στο Ίδρυμα Ευαγόρα & Kάθλην Λανίτη. Χαρουπόμυλος Λεμεσός
Κατασκευές : Κώστας Κοτσανάς και φοιτητές

Εγκυκλοπαίδεια Τεχνολογίας

Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία

Έλληνες

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License