ART

EVENTS

ΕλλάδαΕλλάδα

Περιφέρεια : Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Νομός : Ροδόπης

Νομός ΡοδόπηςGrafik3

-- Δήμος Μαρώνειας --

Η Ξυλαγανή είναι μεγάλος οικισμός του νομού Ροδόπης. Αποτελεί την έδρα του δημοτικού διαμερίσματος Ξυλαγανής του Δήμου Σαπών - Μαρωνείας αλλά και έδρα του δήμου. Απέχει 17 χιλιόμετρα[1] από την πρωτεύουσα του νομού, Κομοτηνή και σύμφωνα με την απογραφή του 2011, έχει 1.180 κατοίκους.


View Larger Map

Γενικά και ιστορικά στοιχεία

Στην Ξυλαγανή έχουν βρεθεί πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία περιλαμβάνουν τμήματα ακροπόλεων και τάφους με κτερίσματα.

Στις αρχές του 20ού αιώνα, η Ξυλαγανή κατοικείτο κυρίως από Βούλγαρους[2], ενώ μετά την προσάρτησή της στην Ελλάδα και τις ανταλλαγές πληθυσμών που ακολούθησαν μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Βουλγαρίας, στο χωριό εγκαταστάθηκαν Έλληνες πρόσφυγες από τις περιοχές της Ανατολικής και της Βόρειας Θράκης[1].

Τον Ιούνιο του 1944, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, κάτοικοι της Ξυλαγανής που είχαν δημιουργήσει ένοπλο τμήμα προσκείμενο στους αντάρτες του Αντών Τσαούς, δέχτηκαν επίθεση από δυνάμεις του βουλγαρικού στρατού. Στη συμπλοκή που ακολούθησε σκοτώθηκε ένας Βούλγαρος στρατιώτης, ενώ από πλευράς των κατοίκων σκοτώθηκαν (τόσο στη σύγκρουση όσο και στην ομαδική εκτέλεση που ακολούθησε) 28 ένοπλοι[1].


Πολιτισμός και αθλητισμός

Ο πολιτιστικός όμιλος του χωριού ιδρύθηκε το 1981. Η δραστηριότητα του περιλαμβάνει τη διοργάνωση παραδοσιακών γιορτών, τη λειτουργία λαογραφικού μουσείου καθώς και χορευτικό τμήμα. Στις γιορτές και τα έθιμα της Ξυλαγανής περιλαμβάνονται οι γιορτές των ισναφιών κατά την Καθαρά Δευτέρα και της Μπάμπως[3], καθώς και το έθιμο της παραδοσιακής πάλης που μετέφεραν οι πρόσφυγες από το Μεγάλο Βογιαλίκι της σημερινής Βουλγαρίας[4].

Στον οικισμό εδρεύει η ποδοσφαιρική ομάδα του Ορφέα Ξυλαγανής που ιδρύθηκε το 2006 και συμμετέχει στα τοπικά πρωταθλήματα της ΕΠΣ Θράκης.


Απογραφές πληθυσμού

Απογραφή 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 1554[5] ; ; ; 1835[6] 1860[7] ; 1531[8] 1180[9]

Διοικητική ιστορία

Η κοινότητα Ξυλαγανής συστάθηκε με έδρα τον ομώνυμο οικισμό στις 31 Αυγούστου 1924 και λειτούργησε ως το 1997, οπότε καταργήθηκε και προσαρτήθηκε στον δήμο Μαρωνείας.[14]
Κοινοτάρχες

Διάρκεια θητείας Κάτοχος (γέννηση-θάνατος) Σημειώσεις
1912-1974 Πρόεδροι της Κοινότητας Ξυλαγανής
19??-19?? Νίκος Παπανικολάου (1918-1983) Καφεζυθοπώλης. Βρέθηκε απαγχονισμένος στον αχυρώνα του στις 12 Ιουλίου 1983.[15]
1974-1975 Διορισμένος από την κυβέρνηση εθνικής ενότητας
1975-1978 Νικητής των εκλογών του 1975. Πρώτος αιρετός κοινοτάρχης μεταπολιτευτικά.
1979-1982 Γεώργιος Δόγκας Εκλεγείς το 1978 με ποσοστό 41,9%.[16]
1983-1986 Χρήστος Παπαδόπουλος
1987-1990 Δημήτριος Τσολάκης
1991-1998 Αριστομένης Παπαναστασίου Τελευταίος κοινοτάρχης.

Παραπομπές

Τάσος Χατζηαναστασίου, Αντάρτες και Καπετάνιοι. Η Εθνική Αντίσταση κατά της βουλγαρικής κατοχής της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης 1942-1944, εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 163 - 164.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10481 (σελ. 7 του pdf)
«ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2021.
Σταύρου Δ. Γουδέλη, Σχέσεις Χριστιανών και Μουσουλμάνων στην ελληνική Θράκη, Κομοτηνή, Απρίλιος 1991, σελ. 21.
Τσούρδης, Δημήτριος (2020). «Η πληθυσμιακή εικόνα του καζά της Γκιουμουλτζίνας (Gumuljina Kazesi) μέσα από την "Περιγραφή Ιστορική και Γεωγραφική υπ'εκκλησιαστικήν έποψιν της θεοσώστου επαρχίας Μαρώνειας" (1871) : Συγκλίσεις και αποκλίσεις με τις οθωμανικές απογραφές και μελέτες της περιόδου». www.researchgate.net.
«Ισνάφια». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2023.
«Πολιτισμός». dimosmaroneiassapon.gr. Δήμος Μαρώνειας - Σαπών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2018.
Folklore. Electronic Journal of Folklore, τόμοι 38-40, The Institute, 2008, σελ. 96.
Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη, Εγκυκλοπαιδικαί Εκδόσεις Ν. Νίκας και ΣΙΑ Ε.Ε., έκδοσις πέμπτη εκσυγχρονισμένη δια συμπληρώματος κατά τόμον, Αθήναι 1964, τόμος 18ος, σελ. 931.
Βασίλειον της Ελλάδος. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Αθήναι 1972, σελ. 154.
Ελληνική Δημοκρατία. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981, Αθήναι 1982, σελ. 163.
«Μαρώνεια - Ξυλαγανή». pamth.gov.gr. Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2018.
«Ξυλαγανή». jti-rhodope.eu. JTI Σύστημα Ξενάγησης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2018.
«ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ, ΕΕΤΑΑ». eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2020.
εφ. Θεσσαλονίκη, Απαγχονίστηκε πρώην πρόεδρος κοινότητας, φύλλο 12ης Ιουλίου 1983, σελ. 3.
«Δημοτικές εκλογές- ΕΕΤΑΑ, αποτελέσματα εκλογών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουλίου 2020.
Παραπομπές

Τάσος Χατζηαναστασίου, Αντάρτες και Καπετάνιοι. Η Εθνική Αντίσταση κατά της βουλγαρικής κατοχής της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης 1942-1944, εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 163 - 164.
Σταύρου Δ. Γουδέλη, Σχέσεις Χριστιανών και Μουσουλμάνων στην ελληνική Θράκη, Κομοτηνή, Απρίλιος 1991, σελ. 21.
«Πολιτισμός». dimosmaroneiassapon.gr. Δήμος Μαρώνειας - Σαπών. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2018.
Folklore. Electronic Journal of Folklore, τόμοι 38-40, The Institute, 2008, σελ. 96.
Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη, Εγκυκλοπαιδικαί Εκδόσεις Ν. Νίκας και ΣΙΑ Ε.Ε., έκδοσις πέμπτη εκσυγχρονισμένη δια συμπληρώματος κατά τόμον, Αθήναι 1964, τόμος 18ος, σελ. 931.
Βασίλειον της Ελλάδος. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Αθήναι 1972, σελ. 154.
Ελληνική Δημοκρατία. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981, Αθήναι 1982, σελ. 163.
«Μαρώνεια - Ξυλαγανή». pamth.gov.gr. Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2018.

«Ξυλαγανή». jti-rhodope.eu. JTI Σύστημα Ξενάγησης. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2018.[νεκρός σύνδεσμος]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πληροφορίες για την Ξυλαγανή από την ιστοσελίδα του δήμου Μαρώνειας
Η ιστοσελίδα του Ορφέα Ξυλαγανής
Η ιστοσελίδα του Λαογραφικού Μουσείου του Πολιτιστικού Ομίλου Ξυλαγανής

Δημοτική Ενότητα Μαρωνείας
Δημοτική Κοινότητα Αμαράντων
Αμάραντα, τα
Βάκος, ο
Ίσαλο, το
Καλλιθέα, η
Πάμφορο, το
Δημοτική Κοινότητα Ξυλαγανής
Εργάνη, η
Νέα Πέτρα, η
Ξυλαγανή, η
Τοπική Κοινότητα Ιμέρου
Αμπελάκια, τα
Ίμερος, ο
Τοπική Κοινότητα Μαρωνείας
Άγιος Χαράλαμπος, ο
Άνω Ασκητές, οι
Ασκητές, οι
Μαρώνεια, η
Πλατανίτης, ο
Τοπική Κοινότητα Μιράνων
Βέννα, η
Μίρανα, τα
Σαλμώνη, η
Τοπική Κοινότητα Πελαγίας
Πελαγία, η
Τοπική Κοινότητα Προσκυνητών
Αλκυών, η
Κρυονέρι, το
Λεύκες, οι
Οικισμός προσωπικού ΔΕΗ, ο
Προσκυνητές, οι
Προφήτης Ηλίας, ο

Νομός Ροδόπης : Δήμος, Κοινότητα

Κομοτηνής | Αιγείρου | Αρριανών | Ιάσμου | Μαρώνειας | Νέου Σιδηροχωρίου | Σαπών | Σώστου | Φιλλύρας

Αμαξάδων | Κέχρου | Οργάνης

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Ροδόπης

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης
Κυρίαρχα κράτη

Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία3 | Γερμανία | Γεωργία1 | Δανία | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο3 | Ιρλανδία | Ισλανδία | Ισπανία3 | Ιταλία | Καζακστάν1 | Κροατία | Κύπρος2 | Λετονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία3 | Ολλανδία3 | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία |

Εξαρτημένα εδάφη
Δανία
Ηνωμένο Βασίλειο
Νορβηγία
Φινλανδία
Μερικώς αναγνωρισμένα κράτη
1. Διηπειρωτικές χώρες με επικράτεια στην Ευρώπη και στην Ασία. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Κράτη που περιλαμβάνουν υπερπόντια εδάφη και σε άλλες ηπείρους με τη μητροπολιτική περιοχή να βρίσκεται στην Ευρώπη.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License