ART

 

EVENTS

ΕλλάδαΕλλάδα

Περιφέρεια : Κρήτης
Νομός : Ηρακλείου

Νομός ΗρακλείουΔήμος Ζαρού

-- Δήμος Ζαρού --

H Ιερά Μονή Βροντισίου (νεότερη γραφή: Βροντησίου) είναι ανδρική μονή στην επαρχία Καινούργιου, ανάμεσα στα χωριά Ζαρός και Βορίζα, στους νότιους πρόποδες του Ψηλορείτη, σε υψόμετρο 550 μ. Υπάγεται στο Ζαρό, από τότε που ο τελευταίος ήταν ακόμα κοινότητα. Βρίσκεται σε τοπίο με πανοραμική θέα προς Μεσσαρά και στα Αστερούσια Όρη. Ο δίκλιτος ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Αντώνιο και στην Αναψηλάφηση του Αποστόλου Θωμά. Υπήρξε Μετόχιο της Μονής Βαρσαμόνερου αλλά δεν είναι εξακριβωμένο πότε ιδρύθηκε. Το 2001 απεγράφησαν 3 άτομα.

Περιγραφή

Τα παλιά κελιά της Μονής
Η Κρήνη στην είσοδο της Μονής

Η μονή περιβάλλεται από τείχος, ενώ η αυλόθυρα καταστράφηκε το 1913. Η τελευταία ήταν από μάρμαρο και είχε ανάγλυφη την εικόνα του Χριστού με το ευαγγέλιο.

Στην εξωτερική είσοδο υπάρχει μαρμάρινη κρήνη του 15ου αιώνα, με ανάγλυφη παράσταση των Πρωτόπλαστων στον Παράδεισο, τον Παντοκράτορα και τέσσερις ακόμα μορφές, που συμβολίζουν τους ποταμούς της Εδέμ. Εξαιτίας της κρήνης αυτής, οι Τούρκοι αναφέρουν τη μονή με το όνομα Σαντριβανλί μοναστίρ.

Το καμπαναριό της μονής είναι ιταλικού ρυθμού και συγκαταλέγεται στα αρχαιότερα κωδονοστάσια στην Κρήτη. Βρίσκεται εκτός ναού και είναι στεγασμένο με τόξα. Ο ναός ήταν τοιχογραφημένος, ωστόσο ελάχιστες τοιχογραφίες διασώζονται και χρονολογούνται από το 14ο αιώνα.
Ιστορικά στοιχεία
Ίδρυση

Μαρτυρίες για τη μονή υπάρχουν σε γραπτά του 1400. Φαίνεται ότι μετά το 1500 η Μονή Βαρσαμόνερου άρχισε να παρακμάζει και τότε ήκμασε το Βροντίσι. Το όνομα οφείλεται στον ιδρυτή της, που ονομαζόταν Βροντίσης. Σε έγγραφο του 1323 αναφέρονται 4 ιερείς του Χάνδακα με αυτό το όνομα[1] Λέγεται ότι ο ζωγράφος Μιχαήλ Δαμασκηνός (16ος-17ος αιώνας) υπήρξε μοναχός στο μοναστήρι αυτό.


Τουρκοκρατία

Έπειτα από την κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους το 1645 η Μονή Αρκαδίου ερημώθηκε και οι μοναχοί της αναζήτησαν καταφύγιο στο Βροντίσι, όπως αναφέρεται και από τον Μπουνιαλή.[2]

Εξαιτίας της θέσης του, το μοναστήρι χρησιμοποιήθηκε ως επαναστατικό κέντρο κατά τις κρητικές επαναστάσεις του 19ου αιώνα. Το 1866 εγκαταστάθηκε στο Βροντίσι το στρατηγείο του Κόρακα και από το σημείο αυτό κηρύχθηκε η επανάσταση στην Κεντρική και στην Ανατολική Κρήτη. Αργότερα σφαγιάστηκαν οι μοναχοί, κάηκαν 300 ελαιόδεντρα και τα σιτηρά και το μοναστήρι εγκαταλείφθηκε. Ο Σαδιά Αγάς από το Ζαρό μετέτρεψε τη μονή σε μαντρί για τα πρόβατά του.


Βιβλιογραφία
Το Ηράκλειον και ο Νομός του, εκδ. Νομ. Ηρακλείου.

Παραπομπές

Κρητ. Χρονικά, τόμος ΙΓ΄, σελ. 252, 253
Κι ο γούμενος εμίσεψε κι οι καλογέρ’ εφύγα/ με τα κοπάδια κι ήρθασι, στις Μεσαρές επήγα./Μαζί κι ιερομόναχοι πάσι και διακόνοι/και στο Βροντίσι μπαίνουσι, στον Άγιο Αντώνη

Δημοτική Ενότητα Ζαρού
Δημοτική Κοινότητα Ζαρού
Ζαρός, ο
Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου, η
Κούρται, αι
Μονή Αγίου Αντωνίου Βροντησίου, η
Στέρνα, η
Τοπική Κοινότητα Βοριζίων
Βορίζια, τα
Λαλουμάς, ο
Μεσήσκλιον, το
Τοπική Κοινότητα Μορονίου
Μάκραι, αι
Μορόνιον, το
Παναγία, η
Φαρίον, το

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία

Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License