ART

 

.

Ο Πιερ Φρανσουά Αντρέ Μεσαίν (Pierre François André Méchain, 16 Αυγούστου 1744 – 20 Σεπτεμβρίου 1804) ήταν Γάλλος αστρονόμος, γεωδαίτης και χαρτογράφος, ο οποίος, μαζί με τον Σαρλ Μεσιέ, είχε σημαντική συνεισφορά στην πρωτογενή τηλεσκοπική μελέτη των ουράνιων σωμάτων πέρα από το Ηλιακό Σύστημα καθώς και των κομητών.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Πιερ Μεσαίν γεννήθηκε στο Λαόν της Γαλλίας και επέδειξε ξεχωριστές ικανότητες στα Μαθηματικά και τη Φυσική, αλλά υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τις σπουδές του εξαιτίας της φτώχειας. Ωστόσο, το ταλέντο του στην Αστρονομία έτυχε της προσοχής του Ζερόμ Λαλάντ, που έγινε φίλος του και του έδινε να ξαναδιαβάζει τα κείμενά του για έλεγχο. Ο Λαλάντ εξασφάλισε μια θέση για τον Μεσαίν στο Ναυτικό Κέντρο Χαρτών στις Βερσαλλίες, όπου ο Μεσαίν εργάσθηκε τη δεκαετία του 1770 στην Υδρογραφία και τη χαρτογράφηση των ακτών. Τότε, περί το 1774, συνάντησε τον Σαρλ Μεσιέ και έγιναν φίλοι. Το 1774 ο Μεσαίν δημοσίευσε την πρώτη αστρονομική του μελέτη, πάνω σε μία επιπρόσθηση του Αλντεμπαράν από τη Σελήνη.

Το 1777 ο Μεσαίν νυμφεύτηκε την Barbe-Thérèse Marjou, με την οποία απέκτησαν δύο γιους και μία θυγατέρα. Το 1782 έγινε δεκτός στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών και υπήρξε ο συντάκτης του περιοδικού της Connaissance des Temps από το 1785 μέχρι το 1792. Αυτό είναι το περιοδικό που μεταξύ άλλων δημοσίευσε για πρώτη φορά τον Κατάλογο του Μεσιέ.

Με τις χαρτογραφικές του ικανότητες, ο Μεσαίν εργάσθηκε σε χάρτες της βόρειας Ιταλίας και της Γερμανίας, αλλά σημαντικότερο ήταν το γεωδαιτικό έργο του: μέτρησε το νότιο τμήμα ενός τόξου μεσημβρινού της Γης ανάμεσα στη Δουνκέρκη και τη Βαρκελώνη, αρχίζοντας το 1791. Αυτή η μέτρηση έγινε η βάση της μονάδας μήκους (ένα από τα θεμελιώδη μεγέθη) του Μετρικού Συστήματος, του μέτρου. Ο Μεσαίν και ο Ζαν-Μπατίστ Ντελάμπρ συνάντησαν πολλές δυσκολίες στα ταξίδια τους, κυρίως επειδή αυτά πραγματοποιήθηκαν στην πιο ταραγμένη περίοδο της Γαλλικής Επαναστάσεως. Συνέλαβαν τον Μεσαίν γιατί υποπτεύθηκαν ότι τα επιστημονικά του όργανα ήταν όπλα, αργότερα τον φυλάκισαν στη Βαρκελώνη μετά την κήρυξη πολέμου μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας, και η περιουσία του στο Παρίσι δημεύθηκε κατά την εποχή της Τρομοκρατίας. Μετά την απελευθέρωσή του από την Ισπανία, ο Μεσαίν έζησε στην Ιταλία και επέστρεψε στην πατρίδα του το 1795.

Από το 1799 ήταν διευθυντής του Αστεροσκοπείου των Παρισίων.

Προσωπικές του αμφιβολίες σχετικά με τις μετρήσεις του μεσημβρινού Δουνκέρκης-Βαρκελώνης οδήγησαν τον Μεσαίν να επιστρέψει στο έργο αυτό και να ξαναταξιδέψει στην Ισπανία το 1804, όπου κόλλησε κίτρινο πυρετό και πέθανε στο Castellon de la Plana.
Ανακαλύψεις

Στον Μεσαίν αποδίδεται η ανακάλυψη 26 ή 27 νεφελωμάτων, αστρικών σμηνών και γαλαξιών, αναλόγως αν συγκαταλεχθεί ο γαλαξίας M102. Οι εξής 18 από αυτές τις ανακαλύψεις συγκαταλέχθηκαν στον Κατάλογο του Μεσιέ:

M63, ο «Γαλαξίας-Ηλιοτρόπιο» (Sunflower Galaxy)
M72, σφαιρωτό σμήνος
M74, ο «Γαλαξίας-Φάντασμα»
M75, σφαιρωτό σμήνος
M76, πλανητικό νεφέλωμα
M77, σπειροειδής γαλαξίας
M78
M79, σφαιρωτό σμήνος
M85
M94
M95
M96
M97, το πλανητικό «Νεφέλωμα της Κουκουβάγιας»
Μ98
M99
M100
M101, ο Pinwheel Galaxy
M102;
M103

Έξι άλλες ανακαλύψεις του προστέθηκαν «τιμητικά» στον κατάλογο κατά τον εικοστό αιώνα: οι M104, M105, M106, M107, M108 και ο σπειροειδής γαλαξίας M109. Ο Μεσαίν ανακάλυψε επίσης τον NGC 5195, τον συνοδό γαλαξία που καθιστά τον M51 τόσο ξεχωριστό.

Ακόμα 1 «αντικείμενο Μεσιέ» μπορεί ίσως να πιστωθεί στον Μεσαίν, ο γαλαξίας M102. Αλλά ο ίδιος ο Μεσαίν αποκήρυξε επανειλημμένα την παρατήρησή του από το 1783 και μετά ως μια λανθασμένη επανα-παρατήρηση του M101. Από τότε, πολλοί έχουν προτείνει ότι στην πραγματικότητα είχε δει άλλο ουράνιο σώμα (ούτε το 101, ούτε το 102) και έχουν κάνει υποθέσεις σχετικά με το ποιο ήταν. Για περισσότερα, υπάρχει ολόκληρη συζήτηση για το θέμα στη διεύθυνση The M102 Controversy.

Πρέπει να αναφερθεί ότι ο Μεσαίν ποτέ δεν ενδιαφερόταν για σώματα έξω από το Ηλιακό Σύστημα. Ακριβώς όπως και ο Μεσιέ, ενδιαφερόταν μόνο να καταγράψει αντικείμενα που μπορεί να συγχέονταν με κομήτες. Με αυτό τον τρόπο, ο Μεσαίν υπήρξε ο δεύτερος σε αριθμό ανακαλύψεων κομητών στην εποχή του, μετά τον ίδιο τον Μεσιέ.

Συνολικά ανακάλυψε εννέα κομήτες, τους παρακάτω 8 μόνος του και έναν από κοινού με τον Μεσιέ:

1781 I
1781 II
1785 II
Κομήτης του Ένκε (ανακαλύφθηκε το 1786)
1787 I
8P/Tuttle (ανακαλύφθηκε το 1790)
1799 II
1799 III

Σύμφωνα με κάποιες πηγές, ο Μεσαίν ανεκάλυψε 11 κομήτες. Αυτό είναι κατά κάποιο τρόπο δικαιολογημένο, καθώς απέδειξε μαθηματικώς ότι ο Κομήτης του 1532 και ο Κομήτης του 1661 δεν ήταν ένα και το αυτό σώμα.
Διάφορα
Ονομάσθηκε προς τιμή του

Ο αστεροειδής 21785 Méchain

Περαιτέρω ανάγνωση

Ντενί Γκετζ: «Επιχείρηση Μεσημβρία», ελληνική μετάφραση Θεοδώρα Θυμιοπούλου, εκδ. οίκος Π. Τραυλός, Αθήνα, 2002

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Βιογραφία στις SEDS Messier pages

Εγκυκλοπαίδεια Αστρονομίας

Εγκυκλοπαίδεια Γαλλίας

Γάλλοι

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License