ART

Γεγονότα, Hμερολόγιο

Βυζαντινή Αυτοκρατορία

Άνοιξη – Η αυτοκράτειρα Ζωή Καρβονοψίνα ηγείται ενός ανακτορικού πραξικοπήματος στην Κωνσταντινούπολη και, με την υποστήριξη του μάγιστρου Ιωάννη Ελάδα, ανατρέπει τον Πατριάρχη Νικόλαο Μυστικό ως αντιβασιλέα του γιου της, αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ζ΄. Επιτρέπει στον Νικόλαο να παραμείνει πατριάρχης, αποκηρύσσει τον τίτλο που δόθηκε στον Συμεών Α' της Βουλγαρίας (βλ. 913) και ακυρώνει τα σχέδια γάμου (με μια Βούλγαρη πριγκίπισσα) που έκανε για τον γιο της ο Νικόλαος.[1]
Καλοκαίρι – Βυζαντινο-Βουλγαρικός Πόλεμος: Ο Συμεών Α΄, με τον βουλγαρικό στρατό, εισβάλλει στα θέματα της Θράκης και της Μακεδονίας. Ταυτόχρονα, τα βουλγαρικά στρατεύματα διεισδύουν στις περιοχές του Δυρραχίου και της Θεσσαλονίκης στα δυτικά. Η μεγαλύτερη και πιο σημαντική πόλη της Θράκης, η Αδριανούπολη (σημερινή Τουρκία), πολιορκείται και καταλαμβάνεται. Ωστόσο, οι Βυζαντινοί ανακτούν αμέσως την πόλη με αντάλλαγμα ένα τεράστιο λύτρο.[2]

Ευρώπη

19 Ιανουαρίου - Ο βασιλιάς Γκαρθία Α' πεθαίνει στη Ζαμόρα (Ισπανία) μετά από 4 χρόνια βασιλείας. Τον διαδέχεται ο αδελφός του Ordoño II, ο οποίος γίνεται βασιλιάς της Γαλικίας και του León. Ο Ordoño συνεχίζει την επέκτασή του και εγκαθιστά την αυλή του στο León.[3]
Καλοκαίρι – Σαρακηνοί από τον Garigliano δημιουργούν προηγμένα οχυρά στο Λάτσιο στο Trevi (στους λόφους Sabine, κοντά στην Palestrina) και στο Sutri. Από εδώ καταπατούν ατιμώρητα τις παπικές πόλεις Orte, Narni και Nepi.
Επιδρομείς Βίκινγκς ιδρύουν έναν οικισμό κοντά στο Γουότερφορντ (Ιρλανδία) με επικεφαλής τον Ότιρ (ο Μαύρος). Οι Βίκινγκς του Δουβλίνου αναγκάζονται να αποτίσουν φόρο τιμής στους Ιρλανδούς βασιλιάδες του Meath και του Leinster ως τίμημα για να διατηρήσουν την ανεξαρτησία τους.[4]
Στην Al-Andalus μια ξηρασία οδηγεί σε έναν τρομερό λιμό στην Ιβηρική Χερσόνησο, ο οποίος συνεχίζεται το 915.[5] Στην προσπάθειά του να συγκεντρωθεί, ο χαλίφης των Ομαγιάδων Abd al-Rahman III, ανακατακτά τη Σεβίλλη από τη φυλή Banu Hajjaj.[6]

Βρετανία

Οι Βίκινγκς καταστρέφουν την ακτή της Ουαλίας και ανεβαίνουν στον ποταμό Severn. Αιχμαλωτίζουν τον επίσκοπο Cyfeilliog του Ergyng, αλλά εκδιώκονται από τις εισφορές των Σαξόνων από το Hereford και το Gloucester.[7]
Η Æthelflæd, η Κυρία των Μερκιανών, κόρη του Βασιλιά Άλφρεντ του Μεγάλου, χτίζει μια αυλή ή μια οχυρή κατοικία στο Warwick και επισκευάζει το οχυρό του λόφου Eddisbury. Οδηγεί τους Μερκιανούς στον αγώνα τους ενάντια στους Δανούς εισβολείς.[8]

Αφρική

24 Ιανουαρίου - Ο στρατηγός των Φατιμιδών, Χουμπάσα ιμπν Γιουσούφ της φυλής των Βερβέρων Κουτάμα, βγαίνει με τα στρατεύματά του για να εισβάλει στην Αίγυπτο. Ακολουθεί την ακτογραμμή και κατέχει τις μόνες δύο πόλεις οποιουδήποτε μεγέθους Σύρτη και Ατζνταμπίγια, χωρίς αγώνα. Οι φρουρές των δύο πόλεων -τα δυτικότερα φυλάκια του Χαλιφάτου των Αββασιδών- έχουν ήδη τραπεί σε φυγή.[9]
6 Φεβρουαρίου - Η Χουμπάσα καταλαμβάνει την Μπάρκα (σημερινή Βεγγάζη), την αρχαία πρωτεύουσα της Κυρηναϊκής. Ο κυβερνήτης των Αββασίδων αποσύρεται στην Αίγυπτο, ενώπιον της ανώτερης δύναμης των Φατιμιδών. Με αυτή την πλούσια, εύφορη επαρχία πέφτει στα χέρια του, παρέχει στον Hubāsa 24.000 χρυσά δηνάρια σε ετήσια έσοδα από φόρους, καθώς και 15.000 δηνάρια που πληρώνουν οι χριστιανοί.[9]
11 Ιουλίου – Ο Αλ-Καΐμ μπι-Αμρ Αλλάχ, γιος του χαλίφη των Φατιμιδών Αμπντουλάχ αλ-Μάχντι Μπιλάχ, αφήνει τη Ρακάντα επικεφαλής ενός στρατού, ο οποίος αποτελείται από πολεμιστές Κουτάμα και τους Άραβες Τζουντ (προσωπική φρουρά) σε μια προσπάθεια να κατακτήσει την Αίγυπτο. Στέλνει διαταγές στον Hubāsa να τον περιμένει, αλλά οδηγημένος από φιλοδοξίες ο Hubāsa είναι ήδη καθ' οδόν προς την Αλεξάνδρεια.[9]
27 Αυγούστου - Ο Χουμπάσα καταλαμβάνει την Αλεξάνδρεια, μετά από μια νικηφόρα συνάντηση με τα αιγυπτιακά στρατεύματα κοντά στο al-Hanniyya (σημερινό El Alamein). Ο κυβερνήτης των Αβασιδών Τακίν αλ-Χαζάρι αρνείται να παραδοθεί και ζητά ενισχύσεις, οι οποίες του φτάνουν τον Σεπτέμβριο. Λίγο μετά ο αλ-Καΐμ μπι-Αμρ Αλλάχ εισέρχεται στην Αλεξάνδρεια, με τον υπόλοιπο στρατό του.[9]
Δεκέμβριος – Ο στρατός των Φατιμιδών υπό τον Χουμπάσα φεύγει από την Αλεξάνδρεια, ακολουθούμενος από τον αλ-Καΐμ μπι-Αμρ Αλλάχ. Τα στρατεύματα των Αββασιδών κρατούν το Fustat και ξεκινούν μια αντεπίθεση κατά των εισβολέων. Το ιππικό του Κουτάμα υφίσταται μεγάλες απώλειες από τους Τούρκους τοξότες.[9]

Αραβική Αυτοκρατορία

12 Ιανουαρίου - Ο Ahmad Samani, εμίρης της αυτοκρατορίας των Σαμανιδών, δολοφονείται (αποκεφαλισμός) ενώ κοιμόταν στη σκηνή του στη Μπουχάρα (σύγχρονο Ουζμπεκιστάν) από μερικούς από τους σκλάβους του. Τον διαδέχεται ο 8χρονος γιος του, Nasr II, υπό την αντιβασιλεία του βεζίρη Abu Abdallah al-Jayhani. Οι Αββασίδες προσπαθούν, μάταια, να επωφεληθούν από την αναταραχή για να ανακαταλάβουν το Σιστάν.[10]
Εισβολή Sajid στη Γεωργία: Ένας μουσουλμανικός στρατός υπό τον Yusuf ibn Abi'l-Saj εκστρατεύει στα γεωργιανά πριγκιπάτα. Κάνει την Τιφλίδα τη βάση του για επιχειρήσεις και εισβάλλει στην Κακέτη. Ο Γιουσούφ προχωρά στο Κάρτλι, όπου κατεδαφίζονται οι οχυρώσεις της Ουπλίτσιχης. Πολιορκεί και καταλαμβάνει το φρούριο του Q'ueli, σκοτώνοντας τον υπερασπιστή του Gobron.[11]
Ο Χασάν αλ-Ούτρους αποκαθιστά την κυριαρχία των Ζαϊντίν στην επαρχία Ταμπαριστάν (Βόρειο Ιράν), μετά από 14 χρόνια κατοχής των Σαμανιδών. Γίνεται ο νέος ηγεμόνας (εμίρης) και οι ευγενείς των Ζαϊντίδων αποδέχονται την εξουσία του.

Ασία

4 Φεβρουαρίου - Ο πυλώνας Belanjong εγκαθίσταται στο Μπαλί.
Στην Ινδία ο αυτοκράτορας Indra III της δυναστείας Rashtrakuta, εγγονός του Krishna II, αρχίζει την κυριαρχία του (μέχρι το 929).[12]

Ανά θέμα
Θρησκεία

Μάρτιος ή Απρίλιος - ο Πάπας Λάντο πεθαίνει στη Ρώμη μετά από μια βασιλεία λιγότερο από ένα χρόνο. Τον διαδέχεται ο Ιωάννης Χ, Αρχιεπίσκοπος της Ραβέννας, ως ο 122ος Πάπας της Καθολικής Εκκλησίας.


Γεννήσεις

Αλ-Μούτι, Αββασίδης χαλίφης (π. 974)
Chen Hongjin, Κινέζος πολέμαρχος (π. 985)
Li Conghou, Αυτοκράτορας του Ύστερου Τανγκ (π. 934)
Luitgarde, Δούκισσα σύζυγος της Νορμανδίας (π. 978)
Shi Chonggui, Αυτοκράτορας του Ύστερου Τζιν (π. 974)
Valtoke Gormsson, ευγενής των Βίκινγκς (π. 985)

Θάνατοι

12 Ιανουαρίου – Αχμάντ Σαμάνι, Εμίρης των Σαμανιδών
19 Ιανουαρίου - Γκαρσία Α΄, Βασιλιάς του Λεόν (Ισπανία)
12 Φεβρουαρίου - Λι, αυτοκράτειρα του Γιαν
31 Δεκεμβρίου - Ibn Hawshab, ιδρυτής της κοινότητας Ismaili στην Υεμένη
Abu Sa'id al-Jannabi, ιδρυτής του Μπαχρέιν (ή 913)
Aedh mac Aillell, ηγούμενος του Clonfert
Barid mac Oitir, αρχηγός των Βίκινγκ
Gobron, Γεωργιανός στρατιωτικός διοικητής
Idalguer, Φράγκος επίσκοπος
Ιωάννης Ελάδας, Βυζαντινός αντιβασιλέας
Κρίσνα Β΄, Ινδός ηγεμόνας
Λάντο, Πάπας της Καθολικής Εκκλησίας
Li Jihui, Κινέζος κυβερνήτης
Liu Rengong, Κινέζος πολέμαρχος
Liu Shouguang, Κινέζος πολέμαρχος
Mu'nis al-Fahl, στρατηγός των Αββασίδων
Plegmund, Αρχιεπίσκοπος Canterbury (ή 923)

◄ | 9ος αιώνας | 10ος αιώνας | 11ος αιώνας

◄◄ | ◄ | 910 | 911 | 912 | 913 | 914 | 915 | 916 | 917 | 918 | ► | ►►

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License