Ντέιβιντ Λιντς

 

 

.

Ο Ντέιβιντ Λιντς (20 Ιανουαρίου 1946) είναι Αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ηθοποιός, ζωγράφος, μουσικός, συγγραφεας και παραγωγός. Αποτελεί τον πιο περίφημο και αναγνωρισμένο Αμερικανό σκηνοθέτη σουρρεαλιστικών ταινιών. Είναι γνωστός για το ιδιότροπο, ορεινικό και υπερρεαλιστικό στυλ του, καθώς και τα θέματα που ενώνουν την φιλμογραφία του, όπως η αποδόμηση της έννοιας της Αμερικής. To 2018, η λεξη "Lynchian" εντάχθηκε στο Oxford English Dictionary, το πιο καταξιωμένο λεξικό της αγγλικής γλώσσας. Ο ορισμός της λέξης είναι ο εξής: "θυμίζει ή μιμείται τα έργα του David Lynch. Ο Lynch είναι γνωστός για την αντιπαράθεση σουρεαλιστικών ή απειλητικών στοιχείων με καθημερινά περιβάλλοντα καθώς και για τη χρήση συναρπαστικών οπτικών εικόνων για να τονίσει μια ονειρική ποιότητα μυστηρίου ή μια απειλή." Η αξιοσέβαστη ιστοσελίδα They Shoot Pictures, Don't They? τον ονόμασε έναν απο τους 30 καλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών [2] και τον δεύτερο καλύτερο σκηνοθέτη του 21ου αιώνα [3].

Ντέιβιντ Λιντς
Γέννηση	20 Ιανουαρίου 1946 Μοντάνα, ΗΠΑ
Εθνικότητα	Αμερικανός
Υπηκοότητα	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Σπουδές	Πανεπιστήμιο Τζωρζ Ουάσινγκτον, Ακαδημία των Καλών Τεχνών της Πενσυλβάνια και AFI Conservatory
Ιδιότητα	σκηνοθέτης κινηματογραφικών έργων, ηθοποιός, σεναριογράφος, συνθέτης, ηθοποιός φωνής, μουσικός, ανιματέρ, ζωγράφος, μοντέρ, ηθοποιός τηλεόρασης, στιχουργός, τραγουδοποιός και ηθοποιός ταινιών
Σύζυγος	Mary Sweeney (2006, 2006)
Σύντροφος	Ιζαμπέλα Ροσελίνι
Τέκνα	Jennifer Lynch
Είδος τέχνης	Κινηματογράφος
Καλλιτεχνικά ρεύματα	Υπερρεαλισμός
Βραβεύσεις	Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής, Kaiserring του Γκόσλαρ, Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής, Βραβεία Saturn, Χρυσός Λέων, Χρυσός Φοίνικας, βραβείο φεστιβάλ των Καννών καλύτερου σκηνοθέτη και Βραβείο Σεζάρ Καλύτερης ξένης ταινίας

Ο Λιντς αρχικά ξεκίνησε ως ζωγράφος, αλλα λόγω μιας επιφοίτησης αποφάσισε να γίνει σκηνοθέτης κινηματογράφου (αν και συνεχίζει, μεχρι σήμερα, να ζωγραφίζει). Έφτιαξε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους, το Six Men Getting Sick, το 1967, το οποίο επακολούθησε με άλλες ταινίες μικρού μήκους, με τις ποιο αξιοσημείωτες να είναι το The Alphabet (1968) και το The Grandmother (1970). To 1977 κυκλοφόρησε η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Lynch, το Eraserhead, το οποίο έγινε cult classic και συμπεριλήφθηκε στη λίστα του Sight and Sound για τις 250 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Το 1980 κυκλοφόρησε η δέυτερη ταινία του, το The Elephant Man, μια βιογραφική ταινία για την οποία έλαβε υποψηφιότητα για διάφορα Όσκαρ. Έπειτα, ο Λιντς ανέλαβε την σκηνοθεσία μιας κινηματογραφικής προσαρμογής του Dune, ενος απο τα πιο αγαπημένα βιβλια επιστημονικής φαντασίας όλων των εποχών, αλλα σύμφωνα με αυτον, το στούντιο τον εκμεταλλέυτηκε και δεν του έδωσε καθόλου δημιουργηκό έλεγχο. ΄Ως αποτέλεσμα, το Dune (1984) έλαβε κακές κριτικές, και μέχρι σήμερα, ο Λιντς δεν το αναγνωρίζει ως δικιά του ταινία. Παρ'ολα αυτα, το 1986, o Λιντς κυκλοφόρησε το Μπλε Βελούδο, το οποίο θεωρείται μια απο τις καλύτερες και πιο στοιχειώδεις ταινίες του, και το οποίο ονομάστηκε η 70η καλύτερη ταινία ολων των εποχών απο το Sight and Sound.

To 1990 κυκολοφόρησε ίσως το πιο δημοφιλές έργο του Λιντς: η τηλεοπτική σειρά Twin Peaks. Το Twin Peaks έγινε ένα πολιτιστικό φαινόμενο, άλλαξε για πάντα την τέχνη της τηλεόραση (σύμφωνα με κάποιους, ανύψωσε την τηλεόραση σε τέχνη) και θεωρείται μια απο τις καλύτερες και πιο ιστορικά σημαντικές σειρές όλων των εποχών. Παράλληλα, ο Λιντς σκηνοθέτησε το Ατίθαση Καρδια, το οποίο κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών. Ο Λιντς αποσύρθηκε απο το Twin Peaks στην μέση της δέυτερης σεζον, και παράλληλα το ενδιαφέρον του κοινού έπεσε, οδηγόντας σε μια προώρη ακύρωση της σειράς το 1991, όπου ο Λιντς επέστρεψε για να σκηνοθετήσει το εμβληματικό τελευταίο επεισόδιο. Το 1992, ο Λιντς σκηνοθέτησε το αμφιλεγόμενο πρίκουελ στη σειρά, Twin Peaks: Fire Walk With Me, το οποίο αρχικά απογοήτευσε τους οπαδούς και έλαβε κακές κριτικές, αλλα πλέον θεωρείται απο πολλούς ένα παρεξηγημένο αριστούργημα και μια απο τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. To 2014 βγήκε το Twin Peaks: The Missing Pieces, μια συλλογή διαγραμμένων σκηνών απο το Fire Walk With Me. Ο Λιντς κυκλοφόρησε άλλες δυο ταινίες πρίν την αλλαγή της χιλιετίας, και οι δύο λάβανε πολύ καλές κριτικές: το Χαμένη Λεωφόρος (1997) και το The Straight Story (1999).

To 2001 κυκλοφόρησε η ταινία που πολλοί θεωρούν το αριστούργημα του Λιντς: το Mulholland Drive. Ονομάστηκε μία απο τις 30 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών απο το Sight and Sound [1]και η καλύτερη ταινία του 21ου αιώνα απο το BBC [2]. Του χάρισε επίσης την τρίτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας. Έπειτα σκηνοθέτησε το INLAND EMPIRE (2006), το οποίο θεωρείται το πιο πειραματικό, χαοτικό και avant-garde έργο του, και το οποίο επίσης έλαβε καλές (αν και μπερδεμένες) κριτικές.

Το 2017, ο Λιντς επέστρεψε στον κινηματογράφο για να παραδώσει το κύκνειο άσθμα του, το Twin Peaks: The Return. Πρόκειται για συνέχιση της ιστορίας του Twin Peaks. Δημιούργησε διαφωνία για το αμα πρόκειται για μια ταινία η μια μικρή τηλεοπτική σειρά, καθώς γυρίστηκε ως μια ταινία και όλοι οι συντελεστές υποστηρίζουν πως είναι μια ταινία, αλλα κυκλοφόρησε σε 18 ξεχωριστά μερη. Το The Return ονομάστηκε η καλύτερη ταινία της χρονιάς απο πολλές δημοσιέυσεις. Το 2018, ένα δημοψήφισμα που απευθυνόταν σε σινεφίλ ονόμασε το The Return την 8η καλύτερη ταινία όλων των εποχων (το Mulholland Drive βρισκοταν 3ο στην ίδια λίστα και το Fire Walk With Me ήταν 11ο, και ο Λιντς ήταν ο σκηνοθέτης που έλαβε τις πιο πολλές ψήφους) [3]. Στην ιστοσελίδα Letterboxd, μίαν απο τις πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες που αφορούν τον κινηματογράφο, το The Return έχει την μεγαλύτερη μέση βαθμολογία απο κάθε ταινία που έχει ποτέ φτιαχτεί. [4]

Έχει νυμφευθεί τέσσερις φορές και έχει τέσσερα παιδιά.
Φιλμογραφία

Κινηματογράφος

1977 Eraserhead
1980 Ο άνθρωπος ελέφαντας
1984 Ντιούν
1986 Μπλε βελούδο
1990 Ατίθαση καρδιά
1992 Ο ύποπτος κόσμος του Τουίν Πικς
1997 Χαμένη λεωφόρος
1999 The Straight Story
2001 Οδός Μαλχόλαντ
2006 INLAND EMPIRE
2014 Twin Peaks: The Missing Pieces (συλλογη διεγραμμένων σκηνών)

Τηλεόραση

1990-1991 Twin Peaks
2017 Twin Peaks: The Return (υπάρχει διαφωνία για το αν πρόκειται για ταινία ή σειρα)

Βιβλία στα ελληνικά

(2007) Με το βλέμμα του σκηνοθέτη (μαζί με Αντονιόνι, Μπέργκμαν, Γουέλς κ.ά.), εκδόσεις Καθρέφτης
(2008) Master Class (μαζί με Γκοντάρ, Τρίερ, Κρόνενμπεργκ, Αλμοδόβαρ κ.ά.), εκδόσεις Πατάκη
(2009) Κυνηγώντας το μεγάλο ψάρι, εκδόσεις Πατάκη

Παραπομπές

Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2015.
«TSPDT - The 1,000 Greatest Films (Top 250 Directors)». TSPDT (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2019-01-30.
«TSPDT - The 21st Century's Most Acclaimed Films (Top 100 Directors)». TSPDT (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2019-01-30.