ART

 

.

Ο Έιζαφ Χωλ ή Ασάφ Χωλ (Asaph Hall) ήταν Αμερικανός αστρονόμος (15 Οκτωβρίου 182922 Νοεμβρίου 1907). Ασχολήθηκε κυρίως με τη μελέτη των πλανητών και σε αυτόν οφείλονται οι ανακαλύψεις των δύο δορυφόρων του πλανήτη Άρη, του Φόβου και του Δείμου.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Χωλ γεννήθηκε στο Γκόσεν του Κονέκτικατ (ΗΠΑ). Μαθήτευσε δίπλα σε ένα ξυλουργό σε ηλικία 16 ετών και αργότερα εγγράφηκε στο Σέντραλ Κόλετζ της Νέας Υόρκης. Το 1856 νυμφεύθηκε την Αντζελίν Στίκνεϋ, με την οποία απέκτησαν 4 γιους: τον Έιζαφ Τζούνιορ, τον Σάμουελ, τον Άντζελο και τον Πέρσιβαλ.

Το 1856 ο Χωλ προσλήφθηκε στο Αστεροσκοπείο του Χάρβαρντ Κόλετζ στη Μασαχουσέτη όπου αναδείχθηκε σε πολύ καλό υπολογιστή τροχιών. Το 1862 διορίσθηκε βοηθός αστρονόμος στο Ναυτικό Αστεροσκοπείο των ΗΠΑ και μέσα σε ένα χρόνο εκλέχθηκε καθηγητής. Το 1875 τοποθετήθηκε υπεύθυνος του διοπτρικού τηλεσκοπίου των 66 cm του Ναυτικού Αστεροσκοπείου, που ήταν τότε το μεγαλύτερο διοπτρικό τηλεσκόπιο του κόσμου.
Αστρονομικές ανακαλύψεις

Με το παραπάνω τηλεσκόπιο ο Χωλ ανακάλυψε τους δύο (και μοναδικούς γνωστούς μέχρι σήμερα) φυσικούς δορυφόρους του Άρη, τον Δείμο στις 12 Αυγούστου 1877 και τον Φόβο στις 17 Αυγούστου 1877. Επίσης, πρόσεξε μία μεγάλη λευκή κηλίδα πάνω στην επιφάνεια του πλανήτη Κρόνου, την οποία και χρησιμοποίησε ως δείκτη για να μετρήσει την περίοδο περιστροφής του πλανήτη. Προσδιόρισε την τροχιά του Υπερίωνα και άλλων δορυφόρων, καθώς και τις αστρομετρικές τροχιές διπλών αστέρων. Εξάλλου, υπολόγισε τη μάζα του Άρη με τη βοήθεια των δορυφόρων του που είχε ανακαλύψει.

Ο Χωλ ερεύνησε και τις αστρικές παραλλάξεις, όπως και τις θέσεις των αστέρων στο σμήνος των Πλειάδων.
Ο Χωλ και ο αριθμός π

Στις 5 Ιουνίου 1872 ο Χωλ υπέβαλε ένα άρθρο με τίτλο «Επί του πειραματικού προσδιορισμού του π» ("On an Experimental Determination of Pi") στο περιοδικό Messenger of Mathematics, που δημοσιεύθηκε το 1873 (τόμος 2, σσ. 113-114). Σε αυτή την εργασία, ο Χωλ ανέφερε τα αποτελέσματα ενός πειράματος τύχης που είχε πραγματοποιήσει με υπόδειξή του ο φίλος του αξιωματικός O.C. Fox κατά την ανάρρωσή του από ένα πολεμικό τραύμα (οπότε είχε άφθονο χρόνο στη διάθεσή του). Το πείραμα ήταν η επαναλαμβανόμενη τυχαία ρίψη ενός ευθύγραμμου ατσάλινου σύρματος αμελητέου πάχους πάνω σε μία επίπεδη επιφάνεια με χαραγμένες πάνω της ισαπέχουσες παράλληλες ευθείες. Ο αριθμός π υπολογίζεται τότε από τη σχέση π = 2ml/an, όπου m είναι ο αριθμός των ρίψεων, l το μήκος του σύρματος, a η απόσταση μεταξύ δύο διαδοχικών παράλληλων γραμμών και n ο αριθμός των φορών που το σύρμα διασταυρωνόταν με γραμμή όταν ριχνόταν. Αυτή η εργασία είναι ίσως η πρώτη χρήση του «γεμίσματος» (διδιάστατου εδώ, αργότερα γενικότερα ν-διάστατου) χώρου με τυχαία δειγματοληψία, που τον εικοστό αιώνα ο Νίκολας Μετρόπολις ονόμασε «Μέθοδο Μόντε Κάρλο».
Τιμητικές διακρίσεις

Χρυσό μετάλλιο της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας το 1879
Μετάλλιο «Αραγκό» της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών το 1893
Ιππότης της γαλλικής «Λεγεώνας της Τιμής» το 1896
Ο αστεροειδής 2023 Έιζαφ (2023 Asaph), που ανακαλύφθηκε το 1952, ονομάσθηκε έτσι προς τιμή του Έιζαφ Χωλ.
Ο κρατήρας Χωλ στο νότιο ημισφαίριο της Σελήνης και ο ομώνυμος κρατήρας του δορυφόρου Φόβου επίσης ονομάσθηκαν έτσι προς τιμή του.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Φωτογραφίες στο Ναυτικό Αστεροσκοπείο των ΗΠΑ
Hall Memorabilia at the US Naval Observatory

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License