ART

 

.

Ο κοχλίας (κοινώς βίδα, από το βενετσιάνικο vida[1]) είναι στοιχείο μηχανής που χρησιμεύει (i)ως συνδετικό στοιχείο με τη δυνατότητα λύσης και επανασύνδεσης (ii)ως μετατροπέας ροπής σε αξονική δύναμη και αντίστροφα, (iii) ως μετατροπέας περιστροφικής κίνησης σε γραμμική κίνηση και αντίστροφα, (iv)ως μέσο για δημιουργία προέντασης σε μηχανικά συστήματα για διάφορους σκοπούς (πχ στεγανοποίηση φλαντζών).


Γενικά
Κοχλίας με: a)κυλινδρικό b)κυλινδρικό φακοειδές c)βυθιζόμενο d)βυθιζόμενο φακοειδές e)στρογγυλό κεφάλι, f)φυτευτός, με g)εγκοπή h)εγκοπή Phillips i)τετραγωνική εγκοπή j)εξαγωνική εγκοπή (άλλεν) k)οκταγωνική εγκοπή.

Οι κοχλίες αποτελούνται από το ελικοειδές σπείρωμα, την κεφαλή, τον κορμό και το περικόχλιο (κοινώς παξιμάδι).

Υπάρχει μεγάλη ποικιλία πολλών διαφορετικών σπειρωμάτων, αλλά και διαφορετικές παραλλαγές στη διαμόρφωση της κεφαλής και του κορμού. Λόγω της εξαιρετικά μεγάλης τους διάδοσης και χρησιμότητας κάποιοι μη σχετικοί έχουν την εσφαλμένη εντύπωση ότι τα συνδετικά στοιχεία με σπείρωμα (βίδες, κοχλίες, παξιμάδια) είναι τετριμμένα στοιχεία χωρίς ενδιαφέρον ως προς τον τρόπο λειτουργίας, σχεδιασμού, υπολογισμού αντοχής και ασφάλειας στις κατασκευές κ.ο.κ.. Στην πραγματικότητα το εντελώς αντίθετο είναι ακριβές, ενώ και οι οικονομικές επιπτώσεις του σχεδιασμού και χρήσης κοχλιών στις κατασκευές είναι αξιοσημείωτες. Αρκεί να αναφερθεί για παράδειγμα ότι η άτρακτος ενός μεγάλου αεριωθούμενου αεροσκάφους έχει περίπου 2,4×106 συνδετικά στοιχεία συνολικού κόστους περίπου 750.000 $[2].

Σπείρωμα
Κοχλίες κίνησης

Τόσο στους κοχλίες κίνησης όσο και στους κοχλίες σύνδεσης μπορούμε να αναλύσουμε την ισορροπία δυνάμεων και ροπών στο σύστημα κοχλίας-περικόχλιο.


Οι κοχλίες κίνησης χρησιμεύουν για μετατροπή ροπών σε αξονικές όπως σε μία μηχανική πρέσα (πιο κοινές σήμερα οι υδραυλικές), αλλά και για μετατροπή περιστροφικής κίνησης σε γραμμική. Αυτό έχει ποικιλία εφαρμογών, όπως για παράδειγμα πολύ μεγάλης ακρίβειας έλεγχο της μετατόπισης σε μηχανικές διατάξεις, μετρητικές συσκευές (πχ μικρόμετρο) κ.ο.κ..
Κοχλίες σύσφιξης (σύνδεσης)


παραπομπές

«Λεξικό Νέας Ελληνικής, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας».

R.C. Juvinall, 1991, Fundamentals of Machine Components Design, p. 339. Τιμές 1978.

βιβλιογραφία

R.C. Juvinall, 1991, Fundamentals of Machine Components Design
Α. Μακρής, Στοιχεία Μηχανών Ι, 1996
Ε. Δ. Παπαδανιήλ, Μηχανολογικό Σχέδιο, 1994

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License