Λίβερπουλ Φ.Κ.




Η Λίβερπουλ Φ.Κ. (αγγλικά: Liverpool Football Club ή Liverpool F.C.) ή απλά Λίβερπουλ, είναι επαγγελματική ποδοσφαιρική ομάδα με έδρα την πόλη του Λίβερπουλ. Αγωνίζεται στην Πρέμιερ Λιγκ της Αγγλίας και είναι ένας από τους πιό επιτυχημένους ποδοσφαιρικούς συλλόγους της χώρας. Έχει κερδίσει 18 φορές το πρωτάθλημα Αγγλίας, 7 φορές το Κύπελλο Αγγλίας, 5 φορές το Τσάμπιονς Λιγκ και 3 φορές το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ.

Ο σύλλογος ιδρύθηκε στις 15 Μαρτίου του 1892. Ιδρυτής ήταν ο ιδιοκτήτης του γηπέδου Άνφιλντ (Anfield) Τζον Χούλντινγκ, ο οποίος αποφάσισε την ίδρυση ενός ποδοσφαιρικού συλλόγου όταν η Έβερτον έφυγε από το γήπεδο του λόγω ασυμφωνίας στο ενοίκιο. Η Λίβερπουλ πήρε μέρος στο Αγγλικό πρωτάθλημα 2 χρόνια αργότερα.

Ο σύλλογος έχει συνδεθεί με δύο από τις μεγαλύτερες τραγωδίες του ποδοσφαίρου. Η πρώτη έγινε το 1985 στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών στο γήπεδο Χέιζελ (Heysel) όπου 39 οπαδοί ποδοπατήθηκαν, η δεύτερη έγινε στο Χίλσμπορο (Hillsborough) των 1989 όπου 96 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 766 τραυματίσθηκαν. Μετά τα γεγονότα στο Χέιζελ οι αγγλικοί ποδοσφαιρικοί σύλλογοι τιμωρήθηκαν με αποκλεισμό από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για 5 χρόνια, ενώ η Λίβερπουλ για έξι.

Ιστορία του συλλόγου

Ιστορία πρώτων χρόνων
Ο Τζον ΜακΚένα (John McKenna), πρώτος προπονητής της Λίβερπουλ.

Η Λίβερπουλ ιδρύθηκε ύστερα από μία διαφωνία μεταξύ των μελών της Έβερτον και του προέδρου της Τζον Χούλντινγκ, που είχε και τα δικαιώματα του Άνφιλντ. Η Έβερτον είχε ιδρυθεί το 1878 και έπαιζε στο Άνφιλντ από το 1884. Το 1891 ο Τζον Χούλντινγκ, απέκτησε τα δικαιώματα του Σταδίου από τον Τζον Όρελ και ζήτησε αύξηση του ενοικίου, από £100 σε £250 το χρόνο[1]. Μετά από μία συνέλευση, τα μέλη της Έβερτον, έδιωξαν τον Χούλντινγκ και αρνήθηκαν να πληρώσει η ομάδα το νέο ενοίκιο, μετακομίζοντας στο Γκούντισον Παρκ (Goodison Park). Με ένα άδειο γήπεδο και με μόνο 3 παίκτες να παραμένουν, ο Χουλντινγκ αποφάσισε την ίδρυση ενός νέου ποδοσφαιρικού συλλόγου και έτσι γεννήθηκε η Λίβερπουλ στις 15 Μαρτίου του 1892. Ο Τζον ΜακΚένα διορίστηκε προπονητής και υπέγραψε 13 Σκωτσέζους επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Ο πρώτος αγώνας της ομάδας ήταν ένας φιλικός αγώνας εναντίων της Rotherham Town. Η Λίβερπουλ νίκησε με 7-1. Το πρώτο γκόλ της ομάδας σημείωσε ο Μάλκομ ΜακΒιν (Malcolm McVean).[2]

Το αρχικό όνομα της νέας ομάδας ήταν Everton F.C. and Athletic Grounds, Ltd., ή εν συντομία Everton Athletic. Η ποδοσφαιρική ομοσπονδία αρνήθηκε να τους αναγνωρίσει με αυτό το όνομα και έτσι τον Ιούνιο του 1892 άλλαξε το όνομά της σε Liverpool F.C..[3]

Από την πρώτη στιγμή η Λίβερπουλ έκανε αίτηση συμμετοχής στο εθνικό πρωτάθλημα η οποία όμως απορρίφθηκε. Έτσι αρχικά έπαιζε στο τοπικό πρωτάθλημα του Λάνκασιρ. Το πρώτο της επίσημο παιχνίδι ήταν εναντίον της Higher Walton, όπου η Λίβερπουλ επικράτησε με 8-0.[2][4] Την πρώτη χρονιά χρίστηκε πρωταθλήτρια και την δεύτερη κυπελλούχος κερδίζοντας την Έβερτον στον τελικό. Μετά από αυτές τις επιτυχίες κλήθηκε στο εθνικό πρωτάθλημα (1893). Πλέον έπαιζε στην δεύτερη κατηγορία του αγγλικού πρωταθλήματος, τερμάτισε το πρωτάθλημα αήττητη και κέρδισε την άνοδο στην πρώτη κατηγορία.
Ο Ιλάιζα Σκοτ (Elisha Scott), τερματοφύλακας της Λίβερπουλ από το 1912 έως το 1934.

Το 1896, με την έλευση του πρώην προπονητή της Σάντερλαντ Τομ Γουάτσον (Tom Watson), τα χρώματα της ομάδας αλλάζουν από μπλε και άσπρο σε κόκκινο και άσπρο. Με τον Γουάτσον η Λίβερπουλ θα κερδίσει και για πρώτη φορά, το 1901, το πρωτάθλημα Αγγλίας, δύο βαθμούς μπροστά από τη Σάντερλαντ. Το 1904 η ομάδα υποβιβάστηκε ξανά στη δεύτερη κατηγορία, αλλά κατάφερε να επιστρέψει, κατακτώντας την πρώτη θέση το 1905. Την επόμενη χρονιά (1906) θα καταφέρει ξανά να κερδίσει το πρωτάθλημα Αγγλίας. Επίσης, με τον Γουάτσον, έφτασε για πρώτη φορά σε τελικό Κυπέλλου Αγγλίας το 1914. Ήταν η τελευταία φορά που ο τελικός έλαβε χώρα στο γήπεδο της Κρίσταλ Πάλας και η πρώτη φορά που τον παρακολούθησε ο βασιλιάς της Βρετανίας. Τελικά η Λίβερπουλ έχασε από την Μπέρνλεϊ με 0-1. Ο Γουάτσον έμεινε στην Λίβερπουλ μέχρι το 1915, όταν και απεβίωσε.[5] Την χρονιά εκείνη έλαβε χώρα και ένα από τα πρώτα σκάνδαλα στο ποδόσφαιρο της Αγγλίας, που αφορούσε έναν αγώνα μεταξύ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Λίβερπουλ στο Ολντ Τράφορντ. Ο αγώνας έληξε με νίκη των γηπεδούχων με 2-0, αλλά και με κάποιους από τους παίκτες των δύο ομάδων να επωφελούνται οικονομικά από στοιχήματα που είχαν γίνει για αυτό το αποτέλεσμα. Τρεις παίκτες της Μάντσεστερ και τέσσερις της Λίβερπουλ τιμωρήθηκαν με ποινή ισόβιου αποκλεισμού από το πρωτάθλημα, ποινές που παραγράφηκαν μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Τις περιόδους 1921–22, με προπονητή τον Ντέιβιντ Άσγουορθ (David Ashworth)[6] και 1922–23, με προπονητή αρχικά τον Άσγουορθ και στο τέλος του πρωταθλήματος τον Ματ ΜακΚουίν (Matt McQueen)[7], η Λίβερπουλ κέρδισε για πρώτη φορά σερί πρωταθλήματα. Αυτή την περίοδο ακολούθησε η πιο άσχημη περίοδος του συλλόγου, αφού δεν κέρδισε κανέναν τίτλο μέχρι το πρωτάθλημα του 1947, όταν προπονητής της ήταν ο Τζορτζ Κέυ (George Kay), που είχε έρθει στην ομάδα από την Σαουθάμπτον το 1936. Με τον Κέυ η ομάδα κατάφερε να φτάσει ξανά και σε τελικό κυπέλλου Αγγλίας το 1950, στο Γουέμπλεϊ, αλλά για μία ακόμα φορά έχασε, αυτή την φορά από την Άρσεναλ με 2-0.[8] Ο Κέυ έμεινε στην ομάδα μέχρι το 1951.

Η εποχή του Μπιλ Σάνκλι

Μετά τον Κέυ, προπονητής στην ομάδα έγινε ο Ντον Γουέλς (Don Welsh — από το 1951 έως το 1956) με τον οποίον η ομάδα έπεσε στη δεύτερη κατηγορία. Η μη άνοδος της ομάδας στη πρώτη κατηγορία το 1956 οδήγησε τη διοίκηση να διώξει τον Γουέλς. Αυτός ήταν και ο πρώτος προπονητής της Λίβερπουλ που διώχτηκε από την ομάδα. Τον αντικατέστησε ο Φιλ Τέιλορ (Phil Taylor — από το 1956 έως το 1959). Αν και ο στόχος ήταν η επάνοδος στη πρώτη κατηγορία, ούτε με αυτόν η ομάδα κατάφερε να τον επιτύχει, ενώ επί ημερών του γνώρισε και μια από τις χειρότερες στιγμές της, όταν αποκλείστηκε από το FA cup, με 2-1 τον Ιανουάριο του 1959, από την Worcester City, ομάδα που δεν συμμετείχε στο εθνικό πρωτάθλημα αλλά αγωνιζόταν στο τοπικό πρωτάθλημα του Μπέρμινχαμ (Southern League).[9]
Άγαλμα του Μπιλ Σάνκλι έξω από το Άνφιλντ.

Τον Νοέμβριο του 1959 ο Τέιλορ θα απολυθεί και τον Δεκέμβριο ο Μπιλ Σάνκλι θα πάρει την θέση του. Με τον Σάνκλι η Λίβερπουλ θα γίνει μια από τις κορυφαίες ομάδες στην Ευρώπη.[10]

Ο Σάνκλι έδιωξε από την ομάδα 24 παίκτες. Στην ομάδα ήρθαν παίκτες όπως ο Ian St. John από την Motherwell, o Ron Yeats από την Dundee United και οι Roger Hunt, Ian Callaghan και Gerry Byrne. Την περίοδο 1961-62, την τρίτη περίοδο του Σάνκλι στην ομάδα, η Λίβερπουλ κατέκτησε την πρώτη θέση στην δεύτερη κατηγορία και επέστρεψαν στην πρώτη. Το 1964 η ομάδα υιοθετεί την κατακόκκινη σημερινή της εμφάνιση. Την ίδια χρονιά κατακτά και το πρωτάθλημα. Αν και δεν κατάφεραν να κατακτήσουν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το πρωτάθλημα το 1965, κατέκτησαν για πρώτη φορά το κύπελλο Αγγλίας (FA cup), με νίκη 2-1 επί της Λιντς Γιουνάιτεντ.[11] Την χρονιά εκείνη έπαιξαν και για πρώτη φορά στο Κύπελλο πρωταθλητριών, φτάνοντας μέχρι τα ημιτελικά όπου έχασαν από την Ίντερ. Το 1966 θα κατακτήσουν ξανά το πρωτάθλημα και θα φτάσουν μέχρι τον τελικό του Κυπέλλου κυπελλούχων, όπου θα χάσουν με 2-1 από την Μπορούσια Ντόρτμουντ. Το πρώτο ευρωπαϊκό τρόπαιο της θα έλθει το 1973, όταν θα κατακτήσει το κύπελλο UEFA, νικώντας την Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ, στους διπλούς αγώνες με τελικό αποτέλεσμα 3-2 (νίκησε 3-0 στο Λίβερπουλ και έχασε με 2-0 στο Μενχενγκλάντμπαχ). Την ίδια χρονιά θα κατακτήσει και άλλο ένα πρωτάθλημα στην Αγγλία, αλλά και το Κύπελλο Αγγλίας το 1974, νικώντας 3-0 την Νιούκαστλ Γιουνάιτεντ. Μετά από αυτό, ο Σάνκλι θα ανακοινώσει την αποχώρησή του από τον σύλλογο(12 Ιουλίου 1974).[12] Οι οπαδοί και οι παίκτες του θα προσπαθήσουν να τον μεταπείσουν, όμως ο Σάνκλι θα εμμείνει στην απόφαση του και προπονητής της Λίβερπουλ θα γίνει ο βοηθός του Μπομπ Πέισλι.

Πρωταθλήτρια Ευρώπης

Ο Μπομπ Πέισλι (Bob Paisley) θα αποδειχθεί ο πιο πετυχημένος προπονητής στην ιστορία του συλλόγου, αλλά και ένας από τους πιο πετυχημένους γενικότερα του Αγγλικού ποδοσφαίρου. Στα εννέα χρόνια που παρέμεινε στην ομάδα (1974-1983), ο Πέισλι θα κατακτήσει κάθε χρονιά και κάποιον τίτλο, με εξαίρεση την πρώτη του χρονιά στην ομάδα (1974-1975). Το 1976 κατέκτησε το πρώτο του πρωτάθλημα Αγγλίας και επίσης το κύπελλο UEFA εκείνης της περιόδου κόντρα στη Κλουμπ Μπριζ (συνολικό σκορ 4-3). Το 1977 η Λίβερπουλ κατέκτησε το πρώτο της κύπελλο πρωταθλητριών, νικώντας στον τελικό της Ρώμης την Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ με σκορ 3-1, σε ένα παιχνίδι που ήταν το τελευταίο για τον Κέβιν Κίγκαν.[13] Το 1978 θα καταφέρει να διατηρήσει τον τίτλο της πρωταθλήτριας Ευρώπης. Στον τελικό του Λονδίνου νίκησε την Κλαμπ Μπριζ με 1-0. Το 1981 θα επαναλάβει για τρίτη φορά την επιτυχία της στην Ευρώπη. Στον τελικό του Παρισιού νίκησε την ομάδα της Ρεάλ Μαδρίτης με 1-0. Με τον Πέισλι η Λίβερπουλ κατέκτησε συνολικά 6 πρωταθλήματα (1976, 1977, 1979, 1980, 1982 και 1983), 3 Κύπελλα πρωταθλητριών (1977, 1978, 1981), 1 κύπελλο UEFA (1976) και 4 φορές το Charity Shield (1976, 1979, 1980, 1982).

Μετά το τέλος της συνεργασίας με τον Πέισλι, προπονητής της έγινε ο Τζόε Φάγκαν (Joe Fagan). Την πρώτη του χρονιά, η Λίβερπουλ έγινε η πρώτη αγγλική ομάδα που κατέκτησε τρείς μεγάλους τίτλους την ίδια χρονιά, το πρωτάθλημα, το Λιγκ καπ κόντρα στην Έβερτον και το Κύπελλο πρωταθλητριών Ευρώπης στον τελικό της Ρώμης, εναντίων της Ρόμα (1-1, η Λίβερπουλ κέρδισε στα πέναλτι με 4-2). Στον τελικό αυτό, σημειώθηκαν και κάποια επεισόδια μεταξύ των άγγλων και των ιταλών οπαδών. [14]
Αρχικές 11άδες της Λίβερπουλ στους 4 νικηφόρους τελικούς του Kυπέλλου Πρωταθλητριών
Περίοδος Μπομπ Πέισλι

Clemence
Neal
Hughes (C)
Smith
Jones
Case
Callaghan
McDermott
R. Kennedy
Keegan
Heighway
Κύπελλο πρωταθλητριών 1976-77

Clemence
Neal
Hansen
Thompson
Hughes (C)
Case
Souness
McDermott
R. Kennedy
Dalglish
Fairclough
Κύπελλο πρωταθλητριών 1977-78

Clemence
Neal
Hansen
Thompson (C)
A. Kennedy
Lee
Souness
McDermott
R. Kennedy
Dalglish
Johnson
Κύπελλο πρωταθλητριών 1980-81

Περίοδος Τζόε Φάγκαν

Grobbelaar
Neal
Hansen
Lawrenson
A. Kennedy
Lee
Johnston
Souness (C)
Whelan
Dalglish
Rush
Κύπελλο πρωταθλητριών 1983-84

Η δεύτερη και τελευταία χρονιά του Φάγκαν στην ομάδα σημαδεύτηκε από τα γεγονότα στο Χέιζελ, στον τελικό του κυπέλλου πρωταθλητριών κόντρα στη Γιουβέντους(29 Μαΐου 1985).[14] Πριν την έναρξη του αγώνα, οπαδοί της Λίβερπουλ επιτέθηκαν στους οπαδούς της Γιουβέντους. Κατά την διάρκεια των επεισοδίων ένα μέρος της εξέδρας έπεσε και καταπλάκωσε ένα μέρος των οπαδών. Συνολικά 39 άνθρωποι, κυρίως Ιταλοί, πέθαναν και πάνω από 350 τραυματίστηκαν. Ο αγώνας συνεχίστηκε κανονικά και η Γιουβέντους κέρδισε την Λίβερπουλ. Τα γεγονότα αυτά έκαναν την UEFA να τιμωρήσει τις Αγγλικές ομάδες με αποκλεισμό από τα διεθνή παιχνίδια, για αδιευκρίνιστο χρονικό διάστημα. Η τιμωρία τους θα κρατήσει μέχρι το 1990.

1985-2004

Μετά την απόσυρση του Φάγκαν, προπονητής στην ομάδα έγινε ο παίκτης της Κέννυ Νταλγκλίς (Kenny Dalglish). Ο Νταλγκλίς ήταν ο πρώτος της προπονητής που ήταν και ταυτόχρονα παίκτης της, τουλάχιστον για την πρώτη του χρονιά (1985-86). Η χρονιά αυτή ήταν επιτυχημένη καθώς η Λίβερπουλ κατέκτησε το πρωτάθλημα αλλά και το κύπελλο στην Αγγλία. Η επόμενη χρονιά πάντως ήταν χωρίς κάποιον τίτλο, ενώ και το αστέρι της ομάδας, ο Ίαν Ρας πουλήθηκε στη Γιουβέντους. Το 1988 η Λίβερπουλ κατέκτησε το πρωτάθλημα, με τον αντικαταστάτη του Ρας, Τζον Άλντριτζ να είναι πρώτος σκόρερ της ομάδας. Όμως η χρονιά έκρυβε και μια δυσάρεστη για την Λίβερπουλ έκπληξη, καθώς έχασε στον τελικό του κυπέλλου Αγγλίας από την Γουίμπλετον, ομάδα της δεύτερης κατηγορίας, με 1-0.

Το 1989 ο Ρας επέστρεψε στη Λίβερπουλ. Την χρονιά εκείνη η Λίβερπουλ κατέκτησε άλλο ένα κύπελλο Αγγλίας, αλλά κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης θα συμβεί άλλο ένα τραγικό περιστατικό, αυτή τη φορά στο γήπεδο Χίλσμπορο. Στις 15 Απριλίου του 1989 στο Σέφιλντ, στον ημιτελικό του κυπέλλου με την Νότιγχαμ Φόρεστ, 96 οπαδοί της Λίβερπουλ θα χάσουν την ζωή τους, όταν υπεράριθμοι οπαδοί της ομάδας θα εισέλθουν στη βόρεια κερκίδα του γηπέδου (ύστερα από λάθη των υπευθύνων) με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος από αυτούς να ποδοπατηθούν. Το γεγονός αυτό θα οδηγήσει την ομοσπονδία της Αγγλίας στο να λάβει αυστηρότερα μέτρα, που αργότερα έγιναν γνωστά ως Football Spectators Act, μεταξύ αυτών και στην υποχρεωτική χρήση καθισμάτων σε όλα τα γήπεδα της Αγγλίας. [15]

Το 1990 κατέκτησε το τελευταίο της πρωτάθλημα. Αν και η ποινή των Αγγλικών ομάδων έληξε το 1990, στη Λίβερπουλ επιβλήθηκε άλλη μία χρονιά επιπλέον. Τον Φεβρουάριο του 1991 ο Νταλγκλίς ανακοίνωσε την απόσυρση του από την ομάδα και την θέση του πήρε αρχικά ο Ρόνι Μόραν (Ronnie Moran) και λίγο αργότερα ο Γκρέιαμ Σούνες (Graeme Souness). Το 1992 η Λίβερπουλ κατέκτησε το Κύπελλο Αγγλίας, νικώντας 2-0 την Σάντερλαντ. Τα επόμενα χρόνια λανθασμένες μεταγραφικές επιλογές δεν θα οδηγήσουν την ομάδα σε κάποιο τίτλο. Πάντως, αρκετοί καλοί παίκτες από τις ακαδημίες της ομάδας όπως ο Ρόμπι Φάουλερ, ο Στιβ ΜακΜάναμαν και ο Τζέιμι Ρέντναπ ανέβηκαν στην πρώτη ομάδα. Το 1994 ο Ρόυ Έβανς (Roy Evans) αντικατέστησε τον Σούνες. Ο Έβανς, που ήταν στην ομάδα από την εποχή του Σάνκλι έμεινε στην ομάδα μέχρι το 1998. Κατα την διάρκεια της θητείας του η Λίβερπουλ κατέκτησε το 1995 το Λιγκ Καπ, νικώντας την Μπόλτον Γουόντερερς με 2-1 στον τελικό, ενώ έφτασε μέχρι τον τελικό του κυπέλλου Αγγλίας το 1996, όπου έχασε από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με 1-0. Το 1998 αντικαταστάθηκε από τον Ζεράρ Ουγιέρ (Gérard Houllier). Ο Ουγέρ οδήγησε την Λίβερπουλ σε άλλο ένα ευρωπαϊκό τίτλο το 2001, όταν η ομάδα κατέκτησε το κύπελλο UEFA, στον αγώνα ενάντια στην ισπανική Αλαβές, όπου η Λίβερπουλ νίκησε στην παράταση με 5-4. Την ίδια χρονιά κατέκτησε το Λιγκ καπ, το κύπελλο Αγγλίας και το FA Charity Shield, ενώ κέρδισε και στο Super cup την Μπάγερν Μονάχου. Την χρονιά αυτή ο Ουγιέρ αντιμετώπιζε ένα σοβαρό πρόβλημα στη καρδιά που τον κράτησε τρεις μήνες μακρυά από την ομάδα. Το 2003 κερδίσει το Λιγκ καπ, αλλά η αμυντική τακτική του Ουγιέρ και τα κακά αποτελέσματα το 2004 έκαναν την ομάδα να διώξει τον γάλλο προπονητή και στη θέση του να αποκτήσει τον ισπανό Ραφαέλ Μπενίτεθ.

Περίοδος Μπενίτεθ

Ντούντεκ
Φίναν
Κάραγκερ
Χίπια
Τραορέ
Λ. Γκαρσία
Αλόνσο
Τζέραρντ (C)
Ρίισε
Μπάρος
Κιούελ
H αρχική 11άδα στον τελικό του Champions League 2004-05.

Ο Μπενίτεθ πήγε στην Λίβερπουλ από την Βαλένθια, με την οποία είχε κατακτήσει την προηγούμενη χρονιά (2003-2004) το Ισπανικό πρωτάθλημα και το κύπελλο UEFA. Αν και την πρώτη του χρονιά στο πρωτάθλημα η Λίβερπουλ τερμάτισε 5η, κατάφερε να κερδίσει το πέμπτο της Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, σε ένα συγκλονιστικό τελικό που έγινε στην Κωνσταντινούπολη, με αντίπαλο την Μίλαν. Η Μίλαν βρέθηκε να προηγείται στο ημίχρονο με 3-0, αλλά η Λίβερπουλ κατάφερε να ισοφαρίσει πετυχαίνοντας τρία γκολ στο δεύτερο ημίχρονο. Το παιχνίδι οδηγήθηκε τελικά στα πέναλτι και η Λίβερπουλ κέρδισε την Μίλαν με σκορ 3-2, με τον τερματοφύλακα της Γέρζι Ντούντεκ να αποκρούει το κρίσημο πέναλτι του Αντρέι Σεβτσένκο, και τον αρχηγό της Στίβεν Τζέραρντ να σηκώνει το κύπελλο και να χρήζεται ο πολυτιμότερος παίκτης του αγώνα αλλά και αργότερα καλύτερος παίκτης της χρονιάς στην Ευρώπη. Η θέση της στο πρωτάθλημα δεν της επέτρεπε να πάρει μέρος στο επόμενο Τσάμπιονς Λιγκ, αλλά η UEFA έδωσε ειδική άδεια στην ομάδα, ώστε να μπορέσει να υπερασπιστεί τον τίτλο της, με την υποχρέωση όμως να ξεκινήσει από τον πρώτο προκριματικό γύρο.

Το 2006 κατέκτησε το Σούπερ Καπ νικώντας την ΤΣΣΚΑ Μόσχας με 3-1 στην παράταση, αλλά και το κύπελλο Αγγλίας νικώντας την Γουέστ Χαμ στα πέναλτι, στον τελευταίο τελικό που έγινε στο Μιλένιουμ Στάντιουμ, όπως και το FA Community Shield. Τον Δεκέμβριο του 2006 η επενδυτική ομάδα DIC (Dubai International Capital) πρόσφερε 450 εκατ. λίρες για να αγοράσει την ομάδα.[16] Δύο αμερικανικής καταγωγής επιχειρηματίες, οι Τζορτζ Τζίλετ (George N. Gillett, Jr.) και Τομ Χικς (Tom Hicks), ιδιοκτήτες της ομάδας χόκεϊ Montreal Canadiens ο πρώτος και των ομάδων Dallas Stars και Texas Rangers ο δεύτερος, προσφέρθηκαν να αγοράσουν αυτοί την ομάδα, κάνοντας καλύτερη προσφορά. Τελικά ήταν αυτοί που τον Φεβρουάριο του έτους απέκτησαν την ομάδα με τελικό ποσό τα 470 εκατ. λίρες.[17] Μέρος του ποσού πήγε για την κατασκευή του νέου γηπέδου της ομάδας, που θα ξεκινούσε λίγες μέρες αργότερα. Οι οπαδοί της ομάδας αρχικά υποδέχθηκαν θετικά τους νέους ιδιοκτήτες. Η κατάσταση άλλαξε όταν η οικονομική κρίση χτύπησε την ομάδα, η οποία βρέθηκε χρεωμένη λόγω των δανείων για το νέο γήπεδο.[18], ενώ τα πράγματα χειροτέρεψαν μετά από ανακοίνωση για την ματαίωση της κατασκευής του νέου γηπέδου. Οι Τζίλετ και Χίκς αναγκάστηκαν να πουλήσουν μέρος των μετοχών τους στις ομάδες που είχαν στην Αμερική ώστε να ξεπληρώσουν τα χρέη, ενώ οι οπαδοί διαδήλωναν σε διάφορα παιχνίδια εναντίων των δύο επενδυτών, ζητώντας να πουλήσουν τις μετοχές τους.[19][20][21]

Η ομάδα κάτω από της οδηγίες του Μπενίτεθ κατάφερε να φτάσει στο τελικό του Τσάμπιονς Λίγκ στην Αθήνα, το 2007, με αντίπαλό ξανά την Μίλαν. Αυτή τη φορά η ιταλική ομάδα ήταν η νικήτρια, καθώς νίκησε την Λίβερπουλ με 2-1.

Η καλύτερη θέση του Μπενίτεθ με την Λίβερπουλ στο πρωτάθλημα ήταν η δεύτερη θέση που κατέλαβε το 2009, 4 πόντους πίσω από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Στις 3 Ιουνίου του 2010, μετά από μια αποτυχημένη χρονιά για την Λίβερπουλ, όπου τερμάτισε 7η στο πρωτάθλημα, η ομάδα ανακοίνωσε την λύση της συνεργασίας της με τον Μπενίτεθ, ο οποίος ακολούθως υπέγραψε συμβόλαιο με την Ίντερ Μιλάνου. Νέος προπονητής της Λίβερπουλ ανέλαβε ο Άγγλος Ρόι Χόντγκσον, ο οποίος μέχρι την προηγούμενη χρονιά καθόταν στον πάγκο της Φούλαμ, οδηγώντας την, για πρώτη φορά στην ιστορία της, μέχρι τον τελικό του Europa Cup, όπου έχασε από την Ατλέτικο Μαδρίτης. Η Λίβερπουλ ανακοίνωσε επίσημα την έναρξη της συνεργασίας της με τον Χόντγκσον στις 1 Ιουλίου 2010. [22]
[Επεξεργασία] Οικονομικά προβλήματα και η πώληση το 2010

Τον Απρίλιο του 2010, οι Τομ Χικς και Τζορτζ Τζιλέτ ανακοίνωσαν επίσημα πως είναι έτοιμοι να πουλήσουν το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών τους. Νέος πρόεδρος ανέλαβε ο Μάρτιν Μπρούτον. [23] Ο Μπρούτον ανέλαβε να βρει αγοραστές για την ομάδα η οποία χρωστά στην τράπεζα της Σκοτίας (Royal Bank of Scotland - RBS), στην οποία ο ίδιος είναι στέλεχος, 285 εκατομμύρια ευρώ[24], με την ίδια την τράπεζα όμως να διαψεύδει πως βρίσκεται σε διαδικασία πώλησησης της ομάδας[25] Σύμφωνα με δημοσιεύματα, για την απόκτηση της ιστορικής ομάδας του Λίβερπουλ ενδιαφέρθηκε ο Κινέζος επιχειρηματίας Κένι Χουάνγκ[26], αν και ο ίδιος ο επιχειρηματίας διέψευσε αρχικά πως υπήρχε ενδιαφέρον από μέρους του.[27] Λίγες μέρες αργότερα επανήλθε ως ένας από τους βασικούς υποψήφιους αγοραστές[28], αλλά ύστερα από λίγες μέρες ανακοίνωσε πως αποσύρει οριστικά την πρότασή του για την αγορά της ομάδας.[29] Για την απόκτηση της ομάδας ακούστηκαν επίσης τα ονόματα των Γιάχια Κίρντι από την Συρία[30] και των Μούκες Αμπανί και Σουμπράτα Ρόι από την Ινδία[31].

Μετά από διάφορες άκαρπες προσπάθειες, στις 6 Οκτωβρίου 2010, ο πρόεδρος της ομάδας Μάρτιν Μπρότον, με επίσημη ανακοίνωση στο επίσημο site της ομάδας, ενημέρωσε πως «ολοκληρώθηκε η συμφωνία για την μεταβίβαση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών της Λίβερπουλ» στη New England Sports Ventures (NESV), του Αμερικανού επιχειρηματία Τζον Γουίλιαμ Χένρι, ιδιοκτήτρια και της ομάδας μπέισμπολ Boston Red Sox, έναντι ποσού που ξεπερνoύσε τα 300 εκατομμύρια ευρώ.[32][33] Σε δηλώσεις του ο Μπρότον άφησε αιχμές κατά των Χικς και Τζιλέτ λέγοντας πως είχαν την διάθεση «να κάνουν ότι μπορούν προκειμένου να εμποδίσουν τη συμφωνία».[34] Οι δύο τελευταίοι ανακοίνωσαν πως δεν ήταν διατεθειμένοι να πουλήσουν την ομάδα στη NESV, καθώς οι ίδιοι δεν καλύπτονταν οικονομικά. Για αυτό τον λόγο αντικατέστησαν το διοικητικό της συμβούλιο (που είχε αποφασίσει ομόφωνα την πώληση) με άλλο και το θέμα παραπέμφθηκε στη δικαιοσύνη, με το Ανώτατο Δικαστήριο να αποφασίζει για την τύχη της ομάδας.[35] Κατά την εκδίκαση της υπόθεσης από το Ανώτατο Δικαστήριο (12 Οκτωβρίου) οι Χικς και Τζιλέτ υποστήριξαν πως το ΔΣ της ομάδας δεν έλαβε υπόψην, στην αρχική του απόφαση, πιο συμφέρουσες προσφορές από αυτήν της NESV, ενώ από την πλευρά της η Royal Bank of Scotland κατηγόρησε τους ιδιοκτήτες ότι παραβίασαν τους όρους της συμφωνίας τους σχετικά με την πώληση του συλλόγου.[36] Παράλληλα, την ίδια μέρα, εμφανίστηκε νέα πρόταση για αγορά της Λίβερπουλ, ύψους 368 εκατομμυρίων ευρώ, από τον επιχειρηματία Πίτερ Λιμ από τη Σιγκαπούρη.[37]

Στις 13 Οκτωβρίου το Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου δέχθηκε την πώληση της ομάδας στη NESV, όπως είχε αρχικά αποφασιστεί, ενώ επανέφερε και τα παλαιά μέλη του ΔΣ στις θέσεις τους.[38] Από την ομάδα ανακοινώθηκε πως θα προχωρήσουν άμεσα στην πώληση της ομάδας με νέα συνέλευση του ΔΣ, αλλά οι Χικς και Τζίλετ παρουσίασαν εκεί έγγραφο δικαστηρίου του Τέξας μέσω του οποίου αξίωναν περίπου 1 δις λίρες, ποσό που υποστηρίζουν πως αντιστοιχεί στην οικονομική ζημία που έχουν υποστεί, με επίσημη ετυμηγορία για εκδίκαση της υπόθεσης στις 25 Οκτωβρίου και προσωρινή απόφαση απαγόρευσης της πώλησης του συλλόγου μέχρι τότε.[39] Με νέα ανακοίνωσή του, στην επίσημη ιστοσελίδα της ομάδας, το ΔΣ έκανε λόγο για καταστροφική κίνηση από την πλευρά των δύο αμερικανών ιδιοκτητών.[40] Η ομάδα οδήγησε την υπόθεση εκ νέου στο Ανώτατο Δικαστήριο της Αγγλίας, το οποίο αποφάνθηκε ότι το δικαστήριο του Τέξας δεν είχε καμία αρμοδιότητα να επέμβει στην υπόθεση και διέταξε να προχωρήσει η πώληση της Λίβερπουλ ως το απόγευμα της 15ης Οκτωβρίου, όταν και έληγε η προθεσμία της RΒS για αποπληρωμή των χρεών.[41]

Τελικά, στις 15 Οκτωβρίου, η πώληση της Λίβερπουλ στη NESV ολοκληρώθηκε έναντι 343 εκατ. ευρώ.[42][43] Νέος πρόεδρος της ομάδας ανέλαβε ο συνιδρυτής και πρόεδρος της NESV, Τομ Γουέρνερ (Tom Werner).[44]

Στις αρχές Ιανουαρίου του 2011 η νέα διοίκηση αντικατέστησε τον Ρόι Χόντγκσον αποκτώντας στη θέση του προπονητή τον παλιό ποδοσφαιριστή της ομάδας Κένι Νταλγκλίς, με συμβόλαιο μέχρι το τέλος της περιόδου.[45]

Ακόμα και με τον Νταγκλίς η Λίβερπουλ δεν μπορεί να ανακάμψει ο αδικος αποκλεισμος της από τη Μαντσεστερ και τον Γουεμπ την εφερε ενα βημα πιο πισω απο τους στοχους της.Η ζωνη υποβηβασμου τωρα ειναι πολυ κοντα και απηλει τον ιστορικο συλογο.

Εγκαταστάσεις

Γήπεδο
Η εξέδρα "the Kop" στο Άνφιλντ Ρόουντ

Η ομάδα του Λίβερπουλ χρησιμοποιεί από την ίδρυσή της το στάδιο του Άνφιλντ, το οποίο χτίστηκε το 1884 σε οικόπεδο δίπλα στο Πάρκο Στάνλεϊ. Χρησιμοποιήθηκε αρχικά από την Έβερτον, πριν αυτή μετακομίσει στο Γκούντισον Παρκ μετά από μια διαφωνία για το ενοίκιο με τον ιδιοκτήτη του σταδίου Τζον Χούλντινγκ, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση της ομάδας της Λίβερπουλ.

Ο πρώτος αγώνας της Λίβερπουλ στο Άνφιλντ δόθηκε το 1892. Αν και η χωρητικότητα του γηπέδου ήταν 20.000, μόνο 100 θεατές παρακολούθησαν τον πρώτο αυτό αγώνα της ομάδας στο Άνφιλντ.[46] Το 1906 δημιουργήθηκε η εξέδρα the Kop.[46]

Παλαιότερα μπορούσε να υποδεχθεί πάνω από 60.000 θεατές (οι περισσότεροι όρθιοι), ενώ είχε χωρητικότητα 55.000 μέχρι το 1990. Μετά την έκθεση Taylor και την αλλαγή των κανονισμών για την ασφάλεια στα γήπεδα από την Premier League, η Λίβερπουλ υποχρεώθηκε να μετατρέψετε το Άνφιλντ σε γήπεδο χωρίς θέσεις για όρθιους, κάτι που έφερε μείωση στη χωρητικότητα του σε 45.276 θέσεις. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν στη 1 Σεπτεμβρίου 1992. Μία επιπλέον μικρή κερκίδα προστέθηκε το 1998, γεγονός που αύξησε κάπως τη χωρητικότητα. Η σημερινή χωρητικότητά του είναι 45.362 θέσεις.

Λόγω των δυσκολιών για την αύξηση της χωρητικότητας στο Άνφιλντ, η Λίβερπουλ ανακοίνωσε σχέδια για την μετακίνησή της σε ένα νέο γήπεδο στην περιοχή τον Μάιο του 2002. Τον Σεπτέμβριο του 2006 το Δημοτικό Συμβούλιο του Λίβερπουλ συμφώνησε να χορηγήσει Λίβερπουλ για 999 έτη μίσθωσης της γης στην προτεινόμενη θέση. Μετά την εξαγορά του συλλόγου το Φεβρουάριο του 2007 από τους Τζιλέτ και Χικς, το προτεινόμενο γήπεδο ξανασχεδιάστηκε. Τον Νοέμβριο του 2007, το νέο σχέδιο εγκρίθηκε ξανά από το Συμβούλιο, και ξεκίνησε η κατασκευή του τον Ιούνιο του 2008. Η κατασκευή του γηπέδου διακόπηκε, όμως, το Μάιο του 2008, καθώς προέκυψε πρόβλημα χρηματοδότησης.

Προπονητικές εγκαταστάσεις

Η ομάδα χρησιμοποιεί για τις προπονήσεις της το Μέλγουντ (Melwood), μια έκταση στο Δυτικό Ντέρμπι στο Λίβερπουλ. Αρχικά η έκταση αυτή άνηκε στο τοπικό σχολείο του St Francis Xavier. Μέχρι το 1959 βρισκόταν σε άσχημη κατάσταση, αλλά αναβαθμίστηκε την εποχή του Μπιλ Σάνκλι. Τον Ιανουάριο του 2001 ξεκίνησαν εκεί οι εργασίες δημιουργίας του Millennium Pavilion, μιας σύγχρονης μονάδας για τους παίκτες και προπονητές.

Οι ακαδημίες της ομάδας δεν χρησιμοποιούν το Μέλγουντ, αλλά βρίσκονται στην κωμόπολη Κέρκμπι (Kirkby).

Χρώματα, έμβλημα και προσωνύμια
Η πύλη Shankly Gates, η οποία αναπαριστάται στο επάνω μέρος του εμβλήματος της Λίβερπουλ

Στην αρχή η Λίβερπουλ χρησιμοποιούσε τα χρώματα της Έβερτον, δηλαδή το μπλε και το λευκό. Το 1896 διάλεξε το κόκκινο και το λευκό χρώμα για τις εμφανίσεις της (κόκκινες φανέλες, λευκά σορτς) και το 1901 το liver bird, το πουλί σύμβολο της πόλης του Λίβερπουλ, για έμβλημα της. Το 1964, σε έναν αγώνα με την Άντερλεχτ η Λίβερπουλ έπαιξε για πρώτη φορά με κατακόκκινες εμφανίσεις, χρώματα που χρησιμοποιεί από τότε.

Η Λίβερπουλ ήταν η πρώτη ομάδα στο Αγγλικό πρωτάθλημα που φιλοξένησε στη φανέλα της το όνομα κάποιου χορηγού, όταν το 1979 ήρθε σε συμφωνία με την Hitachi.

Το έμβλημα της αναπαριστά το liver bird μέσα σε μία ασπίδα. Πάνω από την ασπίδα υπάρχει μία αναπαράσταση του μνημείου του γηπέδου της, της πύλης Shankly Gates, που δημιουργήθηκε το 1982 πρός τιμήν του πρώην προπονητή της Μπιλ Σάνκλι, και όπου υπάρχει και ο τίτλος του ύμνου της (You'll Never Walk Alone). Αριστερά και δεξιά της ασπίδας υπάρχουν δύο φλόγες, αναφορά σε ένα άλλο μνημείο που υπάρχει έξω από το γήπεδο προς τιμήν των 96 νεκρών οπαδών της ομάδας στην τραγωδία του Χίλσμπορο το 1989.

Το προσωνύμιο της ομάδας είναι «Οι Κόκκινοι» (The Reds) και προέρχεται από το χρώμα των εμφανίσεων της ομάδας. Η πρώτη ομάδα της Λίβερπουλ, που αποτελούταν από σκωτσέζους ποδοσφαιριστές, τα επώνυμα των οποίων άρχιζαν από "Μακ", αποκαλούταν από τους φίλαθλους ως «η ομάδα των Μακς» (the team of the Macs).

You'll Never Walk Alone

Ο ύμνος της Λίβερπουλ, με τίτλο "You'll Never Walk Alone" θεωρείται ένα από τα πιο γνωστά ποδοσφαιρικά τραγούδια. Οι συνθέτες του είναι οι Richard Rodgers και Oscar Hammerstein II, και είναι κομμάτι από το μιούζικαλ Carousel, του 1945. To 1963 το συγκρότημα "Gerry & The Pacemakers" από το Λίβερπουλ κυκλοφόρησε ένα single με το συγκεκριμένο τραγούδι που έγινε μεγάλη επιτυχία στην Αγγλία. Σύντομα το τραγούδι έγινε ο ύμνος της Λίβερπουλ.

Το τραγούδι ακούγεται να τραγουδιέται στο Άνφιλντ από οπαδούς της ομάδας, στο τραγούδι "Fearless" των Pink Floyd από τον δίσκο Meddle.

Οπαδοί και αντίπαλοι

Η Λίβερπουλ έχει ένα μεγάλο κοινό, τόσο στην Αγγλία όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Την περίοδο 2008-09 είχε τον τέταρτο μεγαλύτερο μέσο όρο εισιτηρίων στη Πρέμιερ Λιγκ, 44.318 εισιτήρια ανά αγώνα που αντιπροσωπεύει το 96,8% της χωρητικότητας του σταδίου της.[47]. Οι οπαδοί της Λίβερπουλ αρκετές φορές αναφέρουν τους εαυτούς τους με το προσωνύμιο "Kopites", που προέρχεται από το όνομα μιας κερκίδας (the Kop) στο Άνφιλντ.[48] Kop ή Spion Kop ονομάζονται στην Αγγλία οι κερκίδες οι οποίες δεν έχουν καθίσματα, ενώ το όνομα προέρχεται από την μάχη του Spion Kop κατά τον δεύτερο πόλεμο των Μπόερ. Η συγκεκριμένη κερκίδα στο Άνφιλντ βρίσκεται πίσω από το ένα τέρμα, ενώ σήμερα έχει πια καθίσματα, αλλά διατηρεί ακόμα αυτό το όνομα.
Οπαδοί της Λίβερπουλ καθώς παρακολουθούν το Ντέρμπι του Μερσεϊσάιντ.

Η κύρια αντίπαλος της Λίβερπουλ είναι η Έβερτον. Όμως το τοπικό ντέρμπι, το ντέρμπι του Μερσεϊσάιντ (Merseyside derby), πολλές φορές αποκαλείται και "φιλικό ντέρμπι" ενώ συχνά οπαδοί των δύο ομάδων μπορεί να βρίσκονται και στην ίδια κερκίδα. Αν και οι κύριοι λόγοι των διαφορών τους ήταν θρησκευτικοί, οι οπαδοί και των δύο ομάδων προέρχονται κυρίως από τους Μεθοδιστές.[49] Από την άλλη, υπάρχει μεγάλη αντιπαλότητα μεταξύ των οπαδών της Λίβερπουλ με αυτούς της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Η τελευταία μάλιστα απευθείας μεταγραφή μεταξύ Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Λίβερπουλ έγινε το 1964..[50] Το παιχνίδι μεταξύ των δύο ομάδων αναφέρεται και ως Βορειοδυτικό Ντέρμπι (North West derby) και θεωρείται το μεγαλύτερο ντέρμπι της Αγγλίας. Η αντιπαλότητα των δύο ομάδων έχει βάση της στην εμπορική αντιπαλότητα μεταξύ των δύο πόλεων, του Μάντσεστερ και του Λίβερπουλ, ενώ στο πέρασμα των ετών οι οπαδοί τους ερίζουν για το ποια είναι η μεγαλύτερη ομάδα στο νησί, καθώς έχουν κατακτήσει σχεδόν ισάριθμους τίτλους.

Οι οπαδόι της Λίβερπουλ θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για τα γεγονότα του Χέιζελ. 27 από αυτούς συνελήφθησαν , με την πλειοψηφία τους να προέρχεται από το Μερσεϊσάιντ. Πριν από το Χέιζελ κάποιοι είχαν δημιουργήσει ξανά προβλήματα. Το 1989 δεκατέσσερις από αυτούς καταδικάστηκαν για ανθρωποκτονία με 3 χρόνια φυλάκιση. .[51]

Μετά το περιστατικό του Χίλσμπορο, η εφημερίδα The Sun εξέδωσε ένα άρθρο με τίτλο Η Αλήθεια (The Truth). Στο άρθρο η εφημερίδα υποστήριζε ότι οι οπαδοί της είχαν κλέψει τους νεκρούς και ότι είχαν επιτεθεί στους αστυνομικούς..[52] Η έρευνα απέδειξε πως αυτό ήταν λανθασμένη πληροφορία, όμως οδήγησε σε ένα γενικευμένο στη πόλη μποϋκοτάζ της εφημερίδας.[53] Μετά την τραγωδία, ιδρύθηκαν διάφοροι οργανισμοί για τα θύματα.
[Επεξεργασία] Τίτλοι

Πρωταθλήματα

* Α' Κατηγορία Αγγλίας/Πρέμιερ Λιγκ : 18
o 1901, 1906, 1922, 1923, 1947, 1964, 1966, 1973, 1976, 1977, 1979, 1980, 1982, 1983, 1984, 1986, 1988, 1990
* Β' Κατηγορία Αγγλίας : 4
o 1894, 1896, 1905, 1962
* Λανκασάιρ Λίγκ : 1
o 1893

Κύπελλα

* Κύπελλο Αγγλίας : 7
o 1965, 1974, 1986, 1989, 1992, 2001, 2006
* Λιγκ Καπ : 7
o 1981, 1982, 1983, 1984, 1995, 2001, 2003
* FA Charity Shield / FA Community Shield : 15 (Από τα 15 που έχει κερδίσει, τα 5 τα μοιράστηκε με κάποια άλλη ομάδα)
o 1964 (μοιρ.), 1965 (μοιρ.), 1966, 1974, 1976, 1977 (μοιρ.), 1979, 1980, 1982, 1986 (μοιρ.), 1988, 1989, 1990 (μοιρ.), 2001, 2006
* Super Cup* : 1
o 1986

Ευρωπαϊκοί τίτλοι

* Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης/UEFA Champions League : 5
o 1977 3-1 εναντίον της Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ
o 1978 1-0 εναντίον της Κλουμπ Μπριζ
o 1981 1-0 εναντίον της Ρεάλ Μαδρίτης
o 1984 1-1 (4-2 στα πέναλτι) εναντίον της Ρόμα
o 2005 3-3 (3-2 στα πέναλτι) εναντίον της Μίλαν
* Κύπελλο UEFA : 3
o 1973, 1976, 2001
* Ευρωπαικό Σούπερ Καπ : 3
o 1977, 2001, 2005


* Η διοργάνωση αυτή (Super Cup) έγινε μόνο μια χρονιά, το 1986, μετά τα γεγονότα στο Χέιζελ και την τιμωρία των αγγλικών ομάδων. Στη διοργάνωση πήραν μέρος οι ομάδες που είχαν κανονικά το δικαίωμα να συμμετέχουν στους ευρωπαϊκούς αγώνες εκείνης της χρονιάς. Η αντίστοιχη διοργάνωση με το Σούπερ Καπ άλλων χωρών είναι το FA Community Shield.

Παραπομπές

1. ↑ LFC STORY:1892 – Liverpool Football Club formed(a)- Επίσημο site Liverpool F.C.
2. ↑ 2,0 2,1 LFC STORY:1892 – Liverpool Football Club formed(b)- Επίσημο site Liverpool F.C.
3. ↑ Graham, Matthew (1985). Liverpool. Hamlyn Publishing Group Ltd
4. ↑ Λίβερπουλ ετών...117 e-soccer.gr
5. ↑ Tom Watson profile —lfchistory.net
6. ↑ David Ashworth profile —lfchistory.net
7. ↑ Matt McQueen profile —lfchistory.net
8. ↑ LFC STORY:1950 - First Wembley appearance- Επίσημο site Liverpool F.C.
9. ↑ No. 89: Worcester City 2-1 Liverpool – 1959
10. ↑ LFC STORY:1959 - Shankly appointed manager —Επίσημο site Liverpool FC
11. ↑ LFC STORY:1965 - Winning the FA Cup for first time —Επίσημο site Liverpool FC
12. ↑ Why did Bill Shankly retire? shankly.com
13. ↑ LFC STORY:1977 - European Champions — Επίσημο site Liverpool FC
14. ↑ 14,0 14,1 Χέιζελ: 22 χρόνια μετά... contra.gr (29/5/2007)
15. ↑ Ο χουλιγκανισμός γεννήθηκε και πέθανε στην Αγγλία αλλά ζει ελεύθερος στην Ευρώπη in.gr
16. ↑ Parry explains takeover collapse —BBC.co.uk
17. ↑ Shareholders accepted American takeover bid
18. ↑ Δάνεια οι Αμερικανοί, γκρίνια οι Αγγλοι—Καθημερινή
19. ↑ «Η Λίβερπουλ είναι σε λάθος χέρια- Εξω οι Αμερικανοί» — Το Βήμα
20. ↑ Η Λίβερπουλ μέσα στην κρίση— Πρώτο Θέμα
21. ↑ Κόκκινη κάρτα στους Αμερικανούς ιδιοκτήτες της Λίβερπουλ για τα χρέη Ισοτημία
22. ↑ Ο Ρόι Χόντγκσον επισήμως νέος προπονητής της Λίβερπουλ, Ναυτεμπορική, 1/07/2010
23. ↑ Πωλητήριο σε Λίβερπουλ!, gazzetta.gr 11 Απριλίου 2010
24. ↑ Πώληση της Λίβερπουλ το συντομότερο, Ελευθεροτυπία, 3 Αυγούστου 2010
25. ↑ Η Royal Bank of Scotland διαψεύδει τα δημοσιεύματα περί πώλησης της Λίβερπουλ, contra.gr, 2 Αυγούστου 2010
26. ↑ Κινέζος επιχειρηματίας για Λίβερπουλ, sport.gr, 2 Αυγούστου 2010
27. ↑ Ανακοίνωση από τον Χουάνγκ για Λίβερπουλ, england365.gr, 4 Αυγούστου 2010
28. ↑ Χουάνγκ: «50-50 οι πιθανότητες», Sportday, 13 Αυγούστου 2010
29. ↑ Ξαφνικά τέλος ο Χουάνγκ!, sport-fm.gr, 20/08/2010
30. ↑ Σύρος το φαβορί για Λίβερπουλ, Εθνοσπόρ, 5 Αυγούστου 2010
31. ↑ Ντέρμπι Κίνας - Ινδίας για την αγορά της Λίβερπουλ, To Βήμα, 6 Αυγούστου 2010
32. ↑ Γυρίζει σελίδα η Λίβερπουλ, contra.gr, 6 Οκτωβρίου 2010
33. ↑ Άλλαξε χέρια η Λίβερπουλ αντί 344,82 εκατ. ευρώ, Ελευθεροτυπία, 6 Οκτωβρίου 2010
34. ↑ Νέα εποχή στη Λίβερπουλ, england365.gr, 6 Οκτωβρίου 2010
35. ↑ Χικς και Ζιλέτ «μπλοκάρουν» την πώληση της Λίβερπουλ, To Βήμα, 7 Οκτωβρίου 2010
36. ↑ Ξεκίνησε η δίκη της...απελευθέρωσης, england365.gr, 12/10/2010
37. ↑ Νέα πρόταση για αγορά της Λίβερπουλ, Ελευθεροτυπία, 12/10/2010
38. ↑ Σώθηκε η Λίβερπουλ, προχωρά η πώληση, contra.gr 13/10/2010
39. ↑ Χικς και Τζιλέτ μπλοκάρουν την αγοραπωλησία της Λίβερπουλ, in.gr 14/10/2010
40. ↑ Ανακοίνωση Λίβερπουλ από την επίσημη ιστοσελίδα της ομάδας
41. ↑ Αγγλία - ΗΠΑ 2-1 στο δικαστικό ντέρμπι πώλησης της Λίβερπουλ, Το Βήμα, 15 Οκτωβρίου 2010
42. ↑ Οριστικό: Άλλαξε χέρια η Λίβερπουλ!, Πρώτο Θέμα, 15 Οκτωβρίου 2010
43. ↑ American dream, νο2. Ελευθεροτυπία, 18 Οκτωβρίου 2010
44. ↑ Νέος πρόεδρος στη Λίβερπουλ!, Spodrtay, 25/11/2010
45. ↑ Η Λίβερπουλ... ευχαρίστησε Χόντγκσον, συνεχίζει με Νταλγκλίς, To Βήμα, 08/01/2011
46. ↑ 46,0 46,1 Anfield, lfchistory.net
47. ↑ Barclays Premier League Attendance Table. ITV Sport
48. ↑ Anfield giants never walk alone. FIFA (11 June 2008)
49. ↑ Classic: Everton-Liverpool. Fédération Internationale de Football Association (11 September 2006)
50. ↑ Ingle, Sean (May 10, 2000). "Knowledge Unlimited". The Guardian. http://football.guardian.co.uk/News_Story/0,1563,219301,00.html.
51. ↑ The witnesses. The Guardian
52. ↑ Smith, David (11 July 2004). "The city that eclipsed the Sun". The Guardian. http://www.guardian.co.uk/media/2004/jul/11/pressandpublishing.football.
53. ↑ Burrell, Ian (8 July 2004). "An own goal? Rooney caught in crossfire between 'The Sun' and an unforgiving city". The Independent. http://www.independent.co.uk/news/media/an-own-goal-rooney-caught-in-crossfire-between-the-sun-and-an-unforgiving-city-552460.html.


Εξωτερικοί σύνδεσμοι

* (Αγγλικά) Liverpool F.C. επίσημη ιστοσελίδα
* Η ιστορία της Λίβερπουλαπό το e-soccer.gr
* Η τραγωδία του Χέιζελαπό το e-soccer.gr
* Η τραγωδία του Χίλσμποροαπό το e-soccer.gr
* Σύντομη ιστορία της Λίβερπουλ από το sansimera.gr

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License