Ήταυρος

 

Ήταυρος (Botaurus stellaris) (*)

Ο Ήταυρος (Botaurus stellaris - Βόταυρος ο αστρικός) (Λινναίος 1758)είναι ένας σχετικά σπάνιος ερωδιός με αρκετά μεγάλη εξάπλωση. Ανήκει στην τάξη των Πελαργόμορφων (Ciconiiformes), στην οικογένεια των Ερωδιίδων (Ardeidae) και το Γένος Βόταυρος (Botaurus). Είναι μερικώς μεταναστευτικό είδος, στις περιοχές φωλιάσματος όπου συμβαίνει αυτό φτάνει τον Μάρτιο και αναχωρεί γύρω στον Σεπτέμβριο.

Τάση παγκόσμιου πληθυσμού

Καθοδική ↓[1]

Γεωγραφική εξάπλωση

Τον Ήταυρο τον βρίσκουμε στην Ευρώπη, στην Ασία και στην Αφρική. Οι πληθυσμοί της δυτικής και νότιας Ευρώπης παραμένουν όλο τον χρόνο (σε αυτές τις περιοχές οι μεγαλύτεροι πληθυσμοί βρίσκονται στην Γαλλία, την Ολλανδία και την Ιταλία), ενώ εκείνοι της ανατολικής και βόρειας Ευρώπης, με σημαντικότερους τους πληθυσμούς της Ρωσίας και της Ουκρανίας, διαχειμάζουν στη νότια Ευρώπη και τη βόρεια Αφρική όπου και βρίσκεται μόνο τον χειμώνα. Στις νότιες περιοχές της Αφρικής οι πληθυσμοί είναι μόνιμοι.

Στην Ασία τον βρίσκουμε στις βόρειες περιοχές μέχρι την Κίνα όπου και μεταναστεύουν τα άτομα από βορειότερα και στην Ινδία μόνο κατά την χειμερινή περίοδο.

Στην Ελλάδα τον χειμώνα διαχειμάζει στους υγροβιότοπους της Μακεδονίας, Θράκης, δυτικής Ελλάδος, δυτικής Πελοποννήσου, Θεσσαλίας και ανατολικής Στερεάς, ενώ πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι στον Αμβρακικό υπάρχει ένας αναπαραγωγικός πληθυσμός.
Βιότοπος

Ζούν κοντά σε ήρεμα γλυκά νερά, ήσηχα ποτάμια, λίμνες και έλη, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πυκνή βλάστηση στις όχθες με προτίμηση στους καλαμιώνες αλλά και άλλα είδη βλάστησης είναι αποδεκτά.
Μορφολογία

Είναι ένα μεσαίου μεγέθους πτηνό. Τα δύο φύλα είναι ίδια σε εμφάνιση (αν και στο μέγεθος το αρσενικό μπορεί να είναι λίγο πιο μεγάλο από το Θηλυκό) και σε χρωματισμό. Ο λαιμός του δεν είναι ιδιαίτερα μακρύς σε σχέχη με τους άλλους ερωδιούς ενώ τα πόδια του είναι μεγάλα και χοντρά. Ο χρωματισμός του έχει αποχρώσεις του μπέζ, που ποικίλουν από το κιτρινωπό μέχρι το κοκκινωπό, εκτός από την κοιλιά που είναι ανοιχτόχρωμη, ενώ σε όλο του το σώμα είναι γεμάτος με κηλίδες και ραβδώσεις χρώματος σκούρου καφέ-μαύρου. Το πάνω μέρος του κεφαλιού είναι σκούρο καφέ όπως και μια γραμμή, σε κάθε πλευρά του κεφαλιού, που ξεκινάει από την βάση του ράμφους και συνεχίζει μέχρι την αρχή του λαιμού. Το ράμφος έχει πορτοκαλί χρώμα ενώ τα πόδια είναι πράσινα.

Τα νεαρά μοιάζουν με τα ενήλικα με την διαφορά ότι έχουν πιο ανοιχτό χρωματισμό και λιγότερο έντονες αντιθέσεις. Αποκτούν τον χρωματισμό των ενηλίκων στο πρώτο έτος της ηλικίας τους. Αυτός είναι ένας από τους πιο μιμητικούς χρωματισμούς και κάνει τον ήταυρο σχεδόν αόρατο στο φυσικό του περιβάλλον.
Βιομετρικά στοιχεία

Μήκος σώματος: 69 έως 81 εκατοστά
Άνοιγμα πτερύγων: 100 έως 130 εκατοστά
Βάρος: 0,87 έως 1,94 κιλά

Ηθολογία

Είναι ένα μοναχικό είδος το οποίο συναντάει άλλα άτομα του είδους του μόνο κατά το ζευγάρωμα. Είναι εδαφικό και προτιμάει κατά τη διάρκεια της ημέρας να παραμένει κρυμμένος μέσα στα καλάμια στη χαρακτηριστική θέση του με τον λαιμό τεντωμένο και το ράμφος να κοιτάει προς τα πάνω (κάτι που τον κάνει να μην ξεχωρίζει ανάμεσα στις καλαμιές), ενώ κατά την δύση του ηλίου βγαίνει για κυνήγι. Γενικά αποφεύγει να πετάει αλλά όταν το κάνει δεν είναι τόσο κομψός όπως οι άλλοι ερωδιοί. Κρατάει και αυτός τον λαιμό του μαζεμένο ενω πετάει με συνεχείς χτύπους των φτερών του. Τρέφεται με ψάρια, έντομα και αμφίβια.
Αναπαραγωγή

Κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, που είναι μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου, είναι αρκετά συνηθισμένο να ακούσουμε την φωνή του αρσενικού που μοιάζει με τον ήχο που βγαίνει όταν φυσάμε μέσα σε ένα άδειο μπουκάλι και ακούγεται σε μεγάλες αποστάσεις. Το αρσενικό, που είναι πολυγαμικό, μπορεί να ζευγαρώσει μεχρι και με 5 θηλυκά. Το θηλυκό φτιάχνει μόνο του την φωλιά μέσα στην πυκνή βλάστηση και πάντα κοντά στο νερό. Εκεί γεννά 5-6 αυγά χρώματος μπέζ-καφέ και τα κλωσσά για 25-26 μέρες. Την ανατροφή των μικρών την αναλαμβάνει μόνο του το θηλυκό. Τα μικρά φεύγουν από την φωλιά σε ηλικία 2-3 εβδομάδων αλλά την ανεξαρτησία τους την αποκτούν σε ηλικία 50-55 ημερών. Ωριμάζουν σεξουαλικά σε ηλικία ενός έτους.
Υποείδη

Υπάρχουν 2 υποείδη:

Botaurus stellaris stellaris: που ζεί στην Ευρώπη, Ασία και βόρειο Αφρική
Botaurus stellaris capensis (Schlegel 1863): που ζεί στις νότιες περιοχές της Αφρικής

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Φωτογραφίες

«Botaurus stellaris (Bittern, Common Bittern, Eurasian Bittern, Eurasian Bittern)». www.iucnredlist.org. Ανακτήθηκε στις 2016-10-07.