ART

 

.

Η Λύρα (λατινικά: Lyra, συντομογραφία: Lyr) είναι αστερισμός που σημειώθηκε στην αρχαιότητα από τον Πτολεμαίο και ένας από τους 88 επίσημους αστερισμούς που θέσπισε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση. Είναι αμφιφανής στην Ελλάδα.

Η Λύρα είναι μικρός αστερισμός, αλλά ο κύριος αστέρας της, ο Βέγας, είναι ένας από τους λαμπρότερους του ουρανού. Ο Βέγας σχηματίζει μια κορυφή της ομάδας αστέρων του Θερινού Τριγώνου. Η Λύρα πήρε την ονομασία της από το έγχορδο μουσικό όργανο, πολύ γνωστό για τη χρήση του κατά την Κλασσική Αρχαιότητα κι ακόμη σ' ορισμένες περιοχές της Ελλάδας.

Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, ο νεαρός θεός Ερμής δημιούργησε τη λύρα από μεγάλο όστρακο χελώνας (χέλυο), το οποίο το κάλυψε με δέρμα ζώου και κέρατα αντιλόπης. Οι λύρες ταυτίζονταν με τις Απολλώνιες αρετές της μετριοπάθειας και της ψυχικής ισορροπίας, κι έτσι έρχονταν σ' αντίθεση με τους Διονυσιακούς αυλούς που αντιπροσώπευαν την έκσταση και τους εορτασμούς.

Η Λύρα, που ξεκινά από το βορρά, περιτριγυρίζεται από τους αστερισμούς του Δράκοντα, του Ηρακλή, της Αλώπεκος και του Κύκνου.

Ορισμένοι από τους λαμπρότερους αστέρες της Λύρας είναι οι εξής:

α Λύρας (Βέγας): με φαινόμενο μέγεθος 0,03 αποτελεί το δεύτερο φωτεινότερο αστέρα του βόρειου ημισφαιρίου (μετά τον Αρκτούρο) και τον πέμπτο φωτεινότερο σε ολόκληρη την ουράνια σφαίρα. Ο φασματικός του τύπος είναι A0 V κι απέχει μόνο 25,3 έτη φωτός. Στην πραγματικότητα αποτελεί πολλαπλό αστέρα (5 μέλη). Είναι ο πρώτος αστέρας που φωτογραφήθηκε ποτέ.

β Λύρας (Σέλιακ): μια ομάδα εκλειπτικώς διπλών αστέρων, οι αστέρες Βήτα Λύρας, έλαβε την ονομασία της από αυτόν τον μεταβλητό αστέρα (3,45, φασματικός τύπος B8 II).

γ Λύρας (Σουλαφάτ): ο κύριος αστέρας αυτού του πολλαπλού αστέρα έχει μέγεθος 3,24 και ανήκει στον φασματικό τύπο B9 III.

δ Λύρας: διπλός αστέρας που αποτελείται από έναν γαλάζιο-λευκό αστέρα με μέγεθος 6 κι έναν ημιπεριοδικό ερυθρό γίγαντα του οποίου το μέγεθος ποικίλλει μεταξύ 4 και 5.

ε Λύρας: πολύ γνωστός τετραπλός αστέρας, που ονομάζεται επίσης ο Διπλά Διπλός (the Double Double) επειδή το καθένα από τα δυο λαμπρότερα μέλη αποτελεί συμπαγές διπλό σύστημα αστέρων.

ζ Λύρας: ακόμη ένας διπλός αστέρας που διακρίνεται με τη χρήση κιαλιών.

RR Λύρας: μια κατηγορία παλλόμενων μεταβλητών αστέρων, αυτή των αστέρων RR Λύρας, φέρει το όνομα του αστέρα αυτού.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ερατοσθένης, Καταστερισμοί ή Αστροθεσίαι: Λύρα

Αετός - Αιγόκερως - Αλώπηξ - Ανδρομέδα - Αντλία - Ασπίς - Βέλος - Βόρειος Στέφανος - Βοώτης - Βωμός - Γερανός - Γλύπτης - Γλυφείον - Γνώμων - Δελφίν - Διαβήτης - Δίδυμοι - Δίκτυον - Δοράς - Δράκων - Εξάς - Ζυγός - Ηνίοχος - Ηρακλής - Ηριδανός - Θηρευτικοί Κύνες - Ινδός - Ιππάριον - Ιπτάμενος Ιχθύς - Ιστία - Ιχθύες - Καμηλοπάρδαλις - Κάμινος - Καρκίνος - Κασσιόπη - Κένταυρος - Κήτος - Κηφεύς - Κόμη Βερενίκης - Κόραξ - Κρατήρ - Κριός - Κύκνος - Λαγωός - Λέων - Λυγξ - Λύκος - Λύρα - Μεγάλη Άρκτος - Μέγας Κύων - Μικρά Άρκτος - Μικρός Κύων - Μικρός Λέων - Μικροσκόπιον - Μονόκερως - Μυία - Νότιον Τρίγωνον - Νότιος Ιχθύς - Νότιος Σταυρός - Νότιος Στέφανος - Οκρίβας - Οκτάς - Οφιούχος - Όφις - Παρθένος - Περιστερά - Περσεύς - Πήγασος - Πρύμνα - Πτηνόν - Πυξίς - Σαύρα - Σκορπιός - Ταύρος - Ταώς - Τηλεσκόπιον - Τοξότης - Τουκάνα - Τράπεζα - Τρίγωνον - Τρόπις - Ύδρα - Ύδρος - Υδροχόος - Φοίνιξ - Χαμαιλέων - Ωρίων - Ωρολόγιον

Εγκυκλοπαίδεια Αστρονομίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License