ART

 

.

Ο όρος Άγιοι Τόποι αναφέρεται στις περιοχές της Παλαιστίνης σήμερα και του Ισραήλ που έχουν ιστορική και θρησκευτική αξία κυρίως για το Χριστιανισμό, αλλά και για τον Ιουδαϊσμό και τον Ισλαμισμό. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι τόποι εκείνοι στους οποίους διαδραματίσθηκαν τα εις τη Καινή Διαθήκη αναφερόμενα γεγονότα και ειδικότερα τα "Αγιοταφικά προσκυνήματα" όπως καθιερώθηκε να λέγονται τα επίσημα αρχαία μνημεία του Χριστιανισμού και όχι μόνο. Σπουδαιότερα δε αυτών είναι ο Πανάγιος Τάφος και ο Γολγοθάς στην Ιερουσαλήμ, το Σπήλαιο και η Φάτνη στη Βασιλική της Γεννήσεως στη Βηθλεέμ, το όρος των Ελαιών όπου αναλήφθηκε ο Κύριος, η Γεσθημανή όπου κοιμήθηκε η Θεοτόκος, η Βηθανία όπου αναστήθηκε ο Λάζαρος, η Ναζαρέτ όπου και έλαβε χώρα ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, το Θαβώρ, η Κανά, ο Ιορδάνης ποταμός και άλλες πόλεις και τοποθεσίες. Επίσης, συμπεριλαμβάνονται σε αυτά η Κολυμβήθρα του Σιλωάμ δίπλα στον χείμαρρο των Κέδρων, ο τάφος του Προφήτη Ησαΐα κ.ά.


Πρώτοι χρόνοι

Από τους πρώτους χρόνους του Χριστιανισμού άρχισαν να συρρέουν στους Αγίους Τόπους ευλαβείς προσκυνητές και σιγά σιγά να καθιερώνονται τα προσκυνήματα. Ακόμα και μετά την άλωση της Ιερουσαλήμ από τους Άραβες το 637 εξακολουθούσαν ακώλυτες οι αποδημίες των Χριστιανών στους Αγίους Τόπους.
Αντίθετα όταν οι Σαρακηνοί κατέλαβαν την Παλαιστίνη έθεσαν σε εφαρμογή φοβερά πιεστικά μέτρα, κατά των προσκυνητών, των οποίων τα παθήματα και οι θρήνοι διέγειραν τη Δύση σε κοινή επιθυμία να αποσπασθεί από τους άπιστους η «Αγία Γη».
Προς τούτο έγιναν επανειλημμένες εκστρατείες που έφεραν το κοινό όνομα Σταυροφορίες.

Καταστροφές

Τα προσκυνήματα και τα διάφορα άλλα χριστιανικά μνημεία των Αγίων Τόπων υπέστησαν κατά καιρούς διάφορες καταστροφές. Έτσι μετά τη κατάληψη της Ιερουσαλήμ από τον Πέρση Βασιλέα Χοσρόη Β' 614, οι Πέρσες επεδόθηκαν επί δύο συνεχόμενα χρόνια σε συστηματική λεηλασία των ιερών κειμηλίων και καταστροφή μνημείων μεταξύ των οποίων και λαφυραγώγησαν και τον Τίμιο Σταυρό.
Μετά δέκα χρόνια το 626 άρχισε η ανοικοδόμηση και αποκατάσταση των καταστραφέντων πρωτοστατούντος του Αρχιδιακόνου του Πατριαρχείου Μόδεστου.
Οι εκστρατείες των Σταυροφόρων για τη δήθεν απελευθέρωση των Αγίων Τόπων προξένησαν νέες φοβερές καταστροφές. Οι Βάρβαροι εκείνοι της Δύσης διάρπαξαν, λεηλάτησαν και εκμεταλλεύτηκαν τα πάντα με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν πολλά ζητήματα στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων.

Σειρά επεισοδίων

Αλλά και μια μακρά και ατέλειωτη σειρά επεισοδίων στους Αγίους Τόπους προκάλεσε κατά καιρούς την επέμβαση των ξένων δυνάμεων. Το 1517 οι Άγιοι Τόποι περιήλθαν στη δεσποτεία των Οθωμανών. Το δε Βατικανό είχε τεθεί υπό τη προστασία της Γαλλίας και μάλιστα κατά τη περίοδο που η γαλλική κυβέρνηση διέκοπτε τις ιδικές σχέσεις και επιπλέον δήμευε τις περιουσίες των καθολικών Εκκλησιών και Μονών (1848 και μετά). Υπέρ της Ορθοδοξίας τότε τάχθηκε η Αυτοκρατορική Ρωσία αλλά και με δικές της όπως και η Γαλλία βλέψεις, που εκδηλώθηκαν τελικά με τις ανθελληνικές ενέργειες της Πανσλαβιστικής Εταιρείας.

Το "στάτους κβο"

Τέλος οι Άγιοι Τόποι παρέμειναν στην Οθωμανική δεσποτεία από το 1517 μέχρι της οριστικής απελευθέρωσης της Παλαιστίνης το 1918 από τους Άγγλους.

Ο διαχωρισμός όμως που επήλθε της Παλαιστίνης σε δύο κράτη (Αραβικό και Εβραϊκό) περί τα τέλη του 1947 με απόφαση του ΟΗΕ προβλέπει και περί τη διατήρηση του καθεστώτος (στάτους κβο) των Άγίων Τόπων και περί της εδαφικής ανεξαρτησίας ("Εχτεριτοριαλιτέ") των Χριστιανικών μνημείων και των κειμηλίων.

Νεότερα επεισόδια

Σημειώσεις

Δείτε επίσης

Οι περιοχές αυτές υπήρξαν στην ιστορία πεδίο έντονων διενέξεων, όπως κατά τις Σταυροφορίες ή πιο πρόσφατα στην σύγκρουση Ισραήλ-Αράβων.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License