ART

 

.

Ο Λούντβιχ Χόλμπεργκ (Ludvig Holberg, 13 Δεκεμβρίου 1684 - 28 Ιανουαρίου 1754) ήταν Νορβηγός φιλόσοφος, δραματουργός, μυθιστοριογράφος και ιστορικός της εποχής του Διαφωτισμού, που γεννήθηκε στο Μπέργκεν (Bergen) της Νορβηγίας. Θεωρείται ο "Μολιέρος του Βορρά".

Μετά τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, πρωτεύουσας τότε του δυαδικού βασιλείου Δανίας - Νορβηγίας, ταξίδεψε επί δώδεκα χρόνια στη δυτική Ευρώπη, ως επί το πλείστον πεζός, σπουδάζοντας στα πιο σπουδαία κέντρα μόρφωσης και κερδίζοντας τα προς το ζην διδάσκοντας μουσική και ξένες γλώσσες.

Στην Οξφόρδη, όπου έμεινε από το 1706 μέχρι το 1708, φιλοξενήθηκε ιδιαιτέρως από τους σπουδαστές του Κολλεγίου Μάγκνταλεν (Magdalen College), οι οποίοι απολάμβαναν το παίξιμο της φλογέρας του και την πνευματώδη ομιλία του. Μετά ταύτα, εγκαταστάθηκε στην Κοπεγχάγη, όπου τελικά έγινε Καθηγητής της Ιστορίας κι απέκτησε πανευρωπαϊκή φήμη ως ηθικός φιλόσοφος και ιστορικός. Στα 1747 έλαβε και τον τίτλο του βαρώνου.

Ο Χόλμπεργκ, εκτός από τα 33 θεατρικά έργα του, έγραψε και το περίφημο μυθιστόρημα " Το υπό τη γη ταξίδι του Νιλς Κλιμ", ακολουθώντας το ύφος του Αγγλο-Ιρλανδού σατιρικού συγγραφέα Ιωνάθαν Σουίφτ (Jonathan Swift). Εγραψε ακόμη μια ιστορία της Ευρώπης και την για πρώτη φορά που επιχειρήθηκε ιστορία του κόσμου, καθώς και σατιρικά έργα τόσο σε πεζό λόγο όσο και σε στίχους.


Ονομάστηκε "ο ιδρυτής της Δανικής λογοτεχνίας" και οι Δανοί τον ξέρουν μέχρι σήμερα ως "Μπάρμπα-Χόλμπεργκ". Η σημασία του γεγονότος αυτού πρέπει να εκτιμηθεί ιδιαιτέρως, αν σκεφτεί κανείς πως η ομιλούμενη γλώσσα της Δανικής Αυλής και της υψηλής κοινωνίας εκείνη την εποχή ήταν τα γερμανικά, πως οι περισσότεροι Δανοί συγγραφείς έγραφαν στα γερμανικά ή τα λατινικά και πως μέχρι το 1722, που δόθηκε η πρώτη μεταφρασμένη παράσταση του έργου του Μολιέρου " Ο Φιλάργυρος", γερμανικά ή γαλλικά ήταν η γλώσσα του θεάτρου. Τα λατινικά ήταν ακόμη η lingua franca των φιλολόγων κι ο Χόλμπεργκ ο ίδιος έγραφε φιλολογικά έργα σ' αυτή τη γλώσσα.
Οι επιρροές που δέχθηκε

Ο Χόλμπεργκ, όπως παραδεχόταν ανεπιφύλακτα, όφειλε πολλά τόσο στο Μολιέρο όσο και στην ιταλική "κομέντια ντελ άρτε" (ιταλ. commedia dell' arte), όμως η δράση των έργων του λαμβάνει χώρα σε χαμηλότερο κοινωνικό επίπεδο. Όφειλε επίσης πολλά στον Πλαύτο και τον Τερέντιο, τους Ρωμαίους κωμωδιογράφους, αλλά και στον Αθηναίο κωμικό ποιητή Μένανδρο, τους οποίους θαύμαζε υπερβολικά.
Τα αριστουργήματα

Τα αριστουργήματα του Χόλμπεργκ, το πλείστον σατιρικές κωμωδίες, είναι "Ο πολιτευόμενος μάστορας", "Ο μεταμορφωμένος χωρικός", "Γιέππε ο Βουνίσιος", "Η αραβική σκόνη", "Η πηγή που γιατρεύει", "Ο Οδυσσέας της Ιθάκης", "Στις έντεκα του θεριστή" κ.ά., τα οποία πολλά μεγάλα ευρωπαϊκά θέατρα έπαιξαν με επιτυχία. Η φήμη του Χόλμπεργκ στέκεται ψηλά μέχρι και σήμερα σε χώρες όπως η Γαλλία, Ολλανδία, Γερμανία και Ρωσία.

Ο Χόλμπεργκ πέθανε το 1754 στην Κοπεγχάγη. 'Ενα μεγάλων διαστάσεων μπρούτζινο άγαλμά του (μαζί μ' εκείνο του Δανού δραματουργού 'Ανταμ Ελενσλέγκερ) στέκει μπροστά στην κύρια είσοδο του Βασιλικού Θεάτρου της Κοπεγχάγης.
Πηγές

Reginald Spink: "Three Comedies by Ludvig Holberg", William Heinemann Ltd, Melbourne - London - Toronto, 1957.

Νορβηγοί

Εγκυκλοπαίδεια Νορβηγίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License