ART

 

.

Η Ελίζαμπεθ Κιούμπλερ-Ρος (Elisabeth Kübler-Ross) περιέγραψε πέντε φάσεις, από τις οποίες περνάει ο άνθρωπος για να αποδεχτεί τελικά τον θάνατο. Ένας ασθενής με μια θανατηφόρα ή μη ιάσιμη ασθένεια λέγεται ότι περνάει από αυτές τις φάσεις. Αυτό το μοντέλο πρωτοεμφανίσθηκε στο βιβλίο της Ελίζαμπεθ Κιούμπλερ-Ρος On Death and Dying" το 1969 και αυτές οι φάσεις γίνανε γνωστές ως "Τα πέντε στάδια του θανάτου".

Απαρίθμηση των σταδίων

* Άρνηση: "Αποκλείεται, δεν μπορεί να συμβαίνει σε εμένα!"


* Θυμός: "Είναι άδικο, γιατί σε εμένα; Δεν έχω ζήσει τίποτα" ή "Είμαι πολύ μικρός/μικρή γιατί μου το κάνεις αυτό;" (Εδώ είτε αναφέρεται στον Θεό, στον εαυτό του, είτε σε οποιονδήποτε θεωρεί υπεύθυνο για την κατάστασή του/της)


* Διαπραγμάτευση: "Τουλάχιστον άσε με να δω τα παιδιά μου να μεγαλώνουν" ή "Θα είμαι καλύτερος, θα αλλάξω, απλώς άσε με να ζήσω λίγο παραπάνω."


* Κατάθλιψη: "Είμαι τόσο λυπημένος, γιατί να προσπαθήσω να κάνω οτιδήποτε;" ή "Δεν έχω ελπίδες, απλώς θα περιμένω να πεθάνω"


* Αποδοχή: "Εντάξει όλα θα πάνε καλά"


Η Kübler-Ross εφάρμοσε αρχικά αυτά τα στάδια σε οποιαδήποτε μορφή καταστροφικής προσωπικής απώλειας (εργασία, εισόδημα, ελευθερία). Αυτό περιλαμβάνει επίσης το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, το διαζύγιο, τον εθισμό στα ναρκωτικά, ή τη στειρότητας. Η Kübler-Ross επισήμανε επίσης, ότι αυτά τα βήματα δεν έρχονται απαραιτήτως στη σειρά που σημειώνεται ανωτέρω, ούτε βιώνονται όλα τα βήματα από όλους τους ασθενείς, αν και ένα πρόσωπο θα δοκιμάσει πάντα τουλάχιστον δύο.

Άλλοι έχουν παρατηρήσει ότι οποιαδήποτε σημαντική προσωπική αλλαγή μπορεί να προκαλέσει αυτά τα στάδια. Παραδείγματος χάριν, οι πεπειραμένοι εγκληματικοί συνήγοροι υπεράσπισης γνωρίζουν ότι οι κατηγορούμενοι που αντιμετωπίζουν δύσκαμπτες καταδίκες, όμως δεν έχουν ελαφρυντικούς παράγοντες για να ελαττώσουν τις καταδίκες τους, συχνά βιώνουν τα στάδια. Συνεπώς, πρέπει να φτάσουν στο στάδιο αποδοχής προτού είναι έτοιμοι για να ομολογήσουν ένοχοι.

Επιπλέον, η αλλαγή στις περιστάσεις δεν χρειάζεται πάντα να είναι αρνητική, απλώς αρκετά σημαντική ώστε να προκαλέσει μια αντίδραση θλίψης στην απώλεια (Scire, 2007). Η αποδοχή μιας καινούργιας θέσης στην εργασία, παραδείγματος χάριν, αναγκάζει κάποιον να χάσει τη ρουτίνα του, τις φιλίες εργασιακών χώρων, τη γνωστή διαδρομή προς την εργασία, ή ακόμα και τις συνήθεις επιλογές του μεσημεριανού γεύματός τους.

Επίσης, είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι αυτό το πρότυπο λειτουργεί σε άλλες περιστάσεις που δεν εμπίπτουν απαραιτήτως στην κατηγορία «θλίψης». Αυτό θα μπορούσε να περιλάβει τα γεγονότα όπως η απώλεια της ιδιωτικής ζωής, το να μην αποκτηθεί κάτι που σου άξιζε, ή όταν λαμβάνονται ντροπιαστικές φωτογραφίες.

Στο 1974, «το εγχειρίδιο της ψυχιατρικής» καθόρισε τη θλίψη ως «τη φυσιολογική αντίδραση στην απώλεια αγαπημένου από το θάνατο», και αντίδραση σε άλλα είδη απωλειών, που ονομάστηκε «παθολογικές καταθλιπτικές αντιδράσεις.» Αυτό έχει γίνει ο κυρίαρχος τρόπος για τους συμβούλους και τους επαγγελματίες να προσεγγίσουν τη θλίψη, την απώλεια, την τραγωδία και την τραυματική εμπειρία. Η Kubler-Ross είδε επίσης τα διάφορα στάδια ως εξίσου έγκυρους μηχανισμούς αντιμετώπισης, που επιτρέπουν σε ένα άτομο να εργαστεί μέσω της ασθένειας ή της απώλειας με την πάροδο του χρόνου.

Έρευνα για τη θεωρία

Σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του 2007 από το πανεπιστήμιο Γέιλ (Yale), σε άτομα που υπέφεραν από θάνατο αγαπημένου, αποκομίστηκαν μερικά συμπεράσματα που ήταν σύμφωνα με την θεωρία των πέντε σταδίων και άλλα που ήταν ασυμβίβαστα με αυτήν.

Dr. Elisabeth Kübler-Ross

Πηγές

* Kubler-Ross, E (1973) On Death and Dying, Routledge, ISBN 0415040159
* Kubler-Ross, E (2005) On Grief and Grieving: Finding the Meaning of Grief Through the Five Stages of Loss, Simon & Schuster Ltd, ISBN 0743263448
* Scire, P (2007). "Applying Grief Stages to Organizational Change."

Εγκυκλοπαίδεια Ψυχολογίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License