.
Η στήλη του Αριστίωνος είναι αρχαίο αττικό επιτάφιο ανάγλυφο. Βρέθηκε το 1838 περίπου στις ανασκαφές στην Βελανιδέζα της Αττικής και φυλάγεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με αριθμό καταλόγου 29. Είναι ένα από τα τελευταία έργα της χρονικής περιόδου που χαρακτηρίζεται ως αρχαϊκή εποχή[1].
Έγχρωμη αποκατάσταση της στήλης
(έκθεση Bunte Götter στο Βερολίνο, 2010) (*)
Είδος Τέχνης αττικό επιτάφιο
ανάγλυφο
Έτος κατασκευής περ. 510 π.Χ.
Καλλιτέχνης Αριστοκλέας
Διαστάσεις ύψος: 2,02 μ
Μουσείο Εθνικό Αρχαιολογικό
Μουσείο
Αριθμός καταλόγου 29
(Κ/ΕΑΜ/A1/2510)
Περιγραφή
Η στήλη είναι εξαίρετο δείγμα γλυπτικής. Παριστάνει γενειοφόρο οπλίτη, τον πάνοπλο Αριστίων, εσφαλμένα ονομαζόμενο Μαραθωνομάχο από την δεξιά του άποψη. Η στάση του είναι σοβαρή την στιγμή που βηματίζει με πόδια στιβαρά, κολλημένα στο έδαφος, βλέμμα βλοσυρό, σβέρκο σφιχτό και κούτελο κάθετο. Τον παρατεταμένο θώρακα προστατεύουν χιτώνας και πανοπλία, στα πόδια φοράει κνημίδες, κράνος στο κεφάλι, ενώ στο αριστερό του χέρι είναι οπλισμένος με δόρυ που στηρίζεται στο έδαφος. Το δεξί χέρι είναι σφιγμένο γροθιά και σφιχτά κολλημένο στο σώμα και τον μηρό. Άξια λόγου είναι η όλη επινόηση και εκτέλεση του έργου, με λεπτομερή παράσταση των σχηματισμών των μερών, ιδίως της κομμώσεως, της πολεμικής στολής, και των πτυχώσεων των ενδυμάτων. Στην εποχή της η στήλη ήταν ακόμα πιο όμορφη και επιβλητική, αφού, όπως ακόμα αμυδρά διακρίνουμε, ήταν διακοσμημένη με έντονα χρώματα. Φέρει δύο επιγραφές: «ΕΡΓΟΝ ΑΡΙΣΤΟΚΛΕΟΣ» στην κρηπίδα και «ΑΡΙΣΤΙΟΝΟΣ» στο βάθρο.
Ερμηνεία
Το ανάγλυφο αποτυπώνει πάνοπλο οπλίτη την στιγμή της πορείας για την εμπόλεμη σύγκρουση, ενώ ο καλλιτέχνης αφαιρώντας τον κουρνιαχτό και την φρίκη του πολέμου κατορθώνει να επιφέρει την αίσθηση αρμονίας και βαθιάς ψυχικής γαλήνης. Ήταν επιτύμβια στήλη στον τάφο ενός νέου Αθηναίου, του Αριστίωνα όπως μαθαίνουμε από την επιγραφή. Η εικόνα του πολεμιστή ίσως να έχει τα χαρακτηριστικά του νεαρού νεκρού. Ο τύπος του πολεμιστή αυτού ταιριάζει στην περιγραφή μου μας δίνει ο Αριστοφάνης για εκείνους τους Αθηναίους που έτρεφαν αληθινά πατριωτικά αισθήματα.
Ιστορική τοποθέτηση και τεχνολογία
Αν και επί μέρους ελλείψεις δεν μένουν απαρατήρητες, η στήλη αυτή είναι αξιολογοτάτη για την τέχνη. Ως σύνολο διατηρεί το πλήρες θέλγητρο καλού αρχαϊκού ανάγλυφου, αριστούργημα της σμίλης του γλύπτη Αριστοκλέους[2]. Η στήλη ανήκει στην εποχή πριν από τους Περσικούς πολέμους.
Ο θώρακας του πολεμιστή είναι σύνθετος, με λινό, δέρμα και ορείχαλκο, κάτι που του προσδίδει ευλυγισία και εμφανίζεται σε παραστάσεις του τέλους του 6ου αιώνα και του 5ου αιώνα π.Χ.[3]
Δείτε επίσης
Στήλη πολεμιστού από την Ικαρία
Πηγές
Γεώργιος Δροσίνης (1894). Εικονογραφημένη Εστία. Αθήνα: Τυπογραφείο της Εστίας. σελ. 273. Ανακτήθηκε την 4 Απριλίου 2010.
Καρλ Φρίντεριχς (1831-1871) (1885). Πάουλ Χάινριχ Άουγκουστ Βόλτερς (1858-1936). επιμ. Die gipsabgüsse antiker bildwerke in historischer folge erklärt. Bausteine zur geschichte der griechisch-romischen plastik. Βερολίνο: W. Spemann. σελ. 56-58. Ανακτήθηκε την 14 Φεβρουαρίου 2012.
Νικόλαος Καλτσάς (2007). Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Αθήνα: ΟΛΚΟΣ, ISBN 978-960-89339-1-0. σελ. 244. Ανακτήθηκε την 21 Νοεμβρίου 2011.
Archaeological Institute of America (1889). American journal of archaeology. N.J. [etc.]: Princeton. σελ. 9-17 και εικόνα. Ανακτήθηκε την 8 Απριλίου 2012.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Παρουσίαση της στήλης από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού
Αναφορές
Portal.svg Πύλη: Αρχαιολογία
↑ "Αρχαιότητα (Μέρος 2ο) - Αρχαϊκή Περίοδος". Ανακτήθηκε την May 28, 2011.
↑ "Επιτύμβιες Στήλες Βελανιδέζας". Δήμος Σπάτων. Ανακτήθηκε την May 28, 2011.
↑ "Τεχνολογία Πολέμου » Οπλισμός » Αρχαίος Ελληνικός Οπλισμός » Θώρακας". Αρχαία Ελληνική Τεχνολογία, Κέντρο Διάδοσης Επιστημών & Μουσείο Τεχνολογίας. Ανακτήθηκε την May 28, 2011.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
