Γεγονότα, Hμερολόγιο

 

.

Η Μάχη στο Χάνι της Γραβιάς ήταν μία από τις πολεμικές εμπλοκές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, με νικηφόρα έκβαση για τους Έλληνες. Στη μάχη αυτή, που διεξήχθη στις 8 Μαΐου του 1821, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με σχεδόν 120 άνδρες νίκησε το στρατό του Ομέρ Βρυώνη [3] όπου αποτελούνταν σχεδόν από 8.000 άνδρες.

Η εξέλιξη των γεγονότων

Μάχη της Γραβιάς
Ελληνική Επανάσταση του 1821
.
Χρονολογία 8 Μαΐου 1821
Τόπος Γραβιά
Έκβαση Νίκη των Ελλήνων
Αντιμαχόμενοι
Greek Revolution flag.svg Έλληνες επαναστάτες
Fictitious Ottoman flag 2.svg Οθωμανική αυτοκρατορία
Ηγετικά πρόσωπα
Οδυσσέας Ανδρούτσος
Ομέρ Βρυώνης
Δυνάμεις
120 άνδρες
8.000 στρατιώτες
Απώλειες
6 νεκροί, 2 τραυματίες[1]
300 νεκροί,
600 τραυματίες[2]

Πριν ξεκινήσει από τα Τρίκαλα ο Ομέρ Βρυώνης για την εκστρατεία του κατά της Πελοποννήσου, διέταξε τους πιστούς του καπεταναίους της Δυτικής Ελλάδας να μαζευτούν στη Γραβιά Φωκίδος, απ' όπου περνώντας θα τους έπαιρνε μαζί του. Στον Οδυσσέα Ανδρούτσο, έστειλε ιδιαίτερο αγγελιοφόρο για να του αναγγείλει το τέλος του Αθανασίου Διάκου και να του δηλώσει ότι αν ερχόταν στη Γραβιά μαζί με τους άλλους καπετάνιους όχι μόνο θα τον συγχωρούσε για το φόνο του Χασάν μπέη Γκέκα, αλλά θα του έδινε και το αρματολίκι της Λιάκουρας.

Στις 3 Μαΐου του 1821, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος έφθασε στη Γραβιά με τον Κοσμά Σουλιώτη, τον Ευστάθιο Κατσικογιάννη και μία ομάδα από 100 περίπου άνδρες. Κατάλαβε αμέσως καλά ποια ήταν η κατάσταση και υπέδειξε στους επαναστάτες ότι έπρεπε πάση θυσία να σταματήσουν εκεί την πορεία του εχθρού.

Αφού μαζεύτηκαν εκεί ύστερα από πρόσκληση του Ανδρούτσου και άλλοι καπεταναίοι, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος τούς πρότεινε να κλειστούν στο Χάνι, ώστε μη μπορώντας να υποχωρήσουν, να αναγκαστούν να πολεμήσουν πάση θυσία για να ανακόψουν την πορεία του Ομέρ Βρυώνη. Όμως ούτε ο Πανουργιάς, ούτε ο Γιάννης Δυοβουνιώτης δέχτηκαν. Τελικά, χωρίστηκαν σε τρία τμήματα. Το ένα, με τον Πανουργιά και τον Δυοβουνιώτη, έπιασε τα υψώματα του Χλωμού, αριστερά από το δρόμο. Το άλλο με τον Κοσμά Σουλιώτη και τον Κατσικογιάννη, τα υψώματα δεξιά από το δρόμο. Όσοι ήθελαν θα κλείνονταν μαζί με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο μέσα στο Χάνι. Μάλιστα, για να τους ενθαρρύνει περισσότερο, ο Ανδρούτσος κάλεσε τους άνδρες του να χορέψουν και έσυρε το τσάμικο. Πρώτος άρπαξε το μαντήλι ο Γιάννης Γκούρας, ύστερα ο Παπανδριάς, ο Κομνάς Τράκας, ο Αγγελής Γοβιός, οι Καπογιωργαίοι κ.ά. Συνολικά εκατόν είκοσι άνδρες πιάστηκαν στο χορό και μέσα σε λίγα λεπτά, είχαν μετατρέψει το Χάνι σε απόρθητο φρούριο. Έφραξαν τα ανοίγματα και άνοιξαν πολεμίστρες.

Ομέρ Βρυώνης

Η πορεία της μάχης

Μόλις έφτασε ο Ομέρ Βρυώνης, αφού εκτόπισε τα τμήματα του Πανουργιά, του Δυοβουνιώτη, του Σουλιώτη και του Κατσικογιάννη, αντιλήφθηκε όσα συνέβαιναν μέσα στο Χάνι και θύμωσε πολύ. Αφού οι Τούρκοι περικύκλωσαν την περιοχή και το Χάνι, έστειλε τον Χασάν-δερβίση για να πει στον Ανδρούτσο να παραδοθεί. Όμως ο Ανδρούτσος δεν δέχτηκε και η διαπραγμάτευση έγινε υβριστική, με αποτέλεσμα ο δερβίσης να πέσει νεκρός από σφαίρα του Ανδρούτσου. Αυτό έδωσε το σύνθημα της μάχης. Οι Τούρκοι επιτέθηκαν αλλά αποκρούσθηκαν με μεγάλες απώλειες και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Έτσι η πρώτη έφοδος αντιμετωπίστηκε επιτυχώς από την ελληνική πλευρά, το ίδιο και η δεύτερη και η τρίτη. Ο Βρυώνης βλέποντας τους άνδρες του να πέφτουν από τα πυρά των Ελλήνων, διέταξε να φέρουν κανόνια για να ανατινάξει το κτίριο. Οι Τούρκοι σταμάτησαν την επίθεση μέχρι να έρθουν τα κανόνια, ενώ οι Έλληνες, που κατάλαβαν τις προθέσεις τους, τη νύχτα, αργά προς τα ξημερώματα, αφού είχαν πετύχει να προβάλλουν γενναία αντίσταση και να σκοτώσουν πάνω από 300 Τούρκους, καθυστερώντας ταυτόχρονα την πορεία του εχθρού, κατάφεραν να εγκαταλείψουν κρυφά το Χάνι περνώντας ανάμεσα από τις εχθρικές τουρκικές γραμμές. Η ιδιαίτερα παράτολμη έξοδος τους στοίχισε μόνο 6 νεκρούς.[4]
Συνέπειες της μάχης
Τα ιστορικά θεμέλια του Χανιού, όπως διασώζονται.

Τα θύματα των Τούρκων ήταν πολυάριθμα. Πάνω από 300 είχαν σκοτωθεί και 600 είχαν τραυματιστεί μέσα σε λίγες ώρες[5]. Οι Έλληνες έχασαν μόνο 6 πολεμιστές. Η στρατηγική επιτυχία της μάχης αυτής ήταν μεγάλη. Εμπόδισε την κάθοδο του Ομέρ Βρυώνη στην Πελοπόννησο και διευκόλυνε τη νίκη στο Βαλτέτσι που εμψύχωσε τους Έλληνες και την επανάσταση. Συγκεκριμένα, μετά τη μάχη στη Γραβιά, ο Βρυώνης συγκλονίστηκε τόσο πολύ που αποφάσισε να σταματήσει προσωρινά την εκστρατεία του και να υποχωρήσει στην Εύβοια, για να συναντήσει αργότερα τις δυνάμεις του Κιοσέ Μεχμέτ. Έτσι παρεμποδίστηκε η κάθοδος ενός τόσο ισχυρού στρατού στην Πελοπόννησο, όπου η επανάσταση ακόμα δεν είχε εδραιωθεί, ενώ συνέβαλε στην έναρξη του αγώνα και στη δυτική Ελλάδα.[6]
Παραπομπές

Στρατιωτική Ιστορία, τεύχος 151, Μάρτιος 2009, σελ. 21
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τ. ΙΒ', σ. 115
Στρατιωτική Ιστορία, τεύχος 151, Μάρτιος 2009, σελ. 21
Στρατιωτική Ιστορία, τεύχος 151, Μάρτιος 2009, σελ. 21
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τ. ΙΒ', σ. 115
Ιωάννα Διαμαντούρου, «Ο Αγώνας στην Ανατολική Στερεά. Η μάχη της Γραβιάς», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ. ΙΒ, 1975, σελ. 115

Χρονολόγιο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821

1821
Επανάσταση της Μάνης • Μάχη της ΚαλαμάταςΞεσηκωμός της ΠάτραςΜάχη του ΚατσαρούΠολιορκία της ΓαστούνηςΠολιορκία των ΣαλώνωνΠολιορκία του ΛιδωρικίουΜάχη του ΜαλανδρίνουΠολιορκία της ΛιβαδειάςΜάχη του ΛεβιδίουΜάχη της ΑθήναςΜάχη της ΒλαχοκερασιάςΜάχη του ΛάλαΣφαγή της ΒυτίναςΣφαγές των ΧριστιανώνΠολιορκία του ΝεοκάστρουΠολιορκία της ΜονεμβασίαςΠολιορκία του Μπεκίου • Εξέγερση της Σωζόπολης • Μάχη του ΜπαϊρακτάρηΜάχη του ΠατρατζικίουΜάχη της ΑλαμάναςΜάχη του ΓαλατσίουΜάχη του Βαλτετσίου • Μάχη των Δολιανών • Μάχη του Αγίου Αθανασίου ΚαρύταιναςΠολιορκία της ΑταλάντηςΠολιορκία της ΜενδενίτσαςΠολιορκία των Αθηνών • Μάχη του Σαλτικίου • Εξέγερση της Καλλίπολης • Μάχη του ΒραχωρίουΜάχη του ΚαβοφονιάΜάχη στο Χάνι της Γραβιάς • Μάχη των Βρυσακίων • Ναυμαχία της Ερεσσού • Μάχη του ΔραγατσανίουΜάχη της Θεσσαλονίκης • Μάχη της Ρεντίνας Θεσσαλονίκης • Μάχη του Εγρί Μπουτζάκ • Μάχη των Βασιλικών Θεσσαλονίκης • Μάχη του ΣκουλενίουΜάχη της Γράνας • Α΄ Εξέγερση της Θάσου • Ναυμαχία της Κεραμωτής • Μάχη των Βασιλικών Φθιώτιδας • Μάχη των Πέντε Πηγαδίων • Καταστροφή της ΒοστίτσαςΚαταστροφή του ΓαλαξειδίουΆλωση της ΤριπολιτσάςΈφοδος στο ΠαλαμήδιΜάχη της Μονής Σέκκου
1822
Πολιορκία του Ακροκορίνθου • Μάχη του Ρεθύμνου • Μάχη των Χανιών • Ναυμαχία της ΠάτραςΜάχη του ΓηροκομείουΜάχη στα Στύρα • Μάχη της Βέροιας • Μάχη της Κατράνιτσας • Σφαγή της Χίου • Καταστροφή της Νάουσας • Μάχη του Κολινδρού • Μάχη της Καστέλλας • Μάχη της Καστανιάς Ημαθίας • Άλωση της Ακρόπολης • Μάχη της Μηλιάς • Μάχη της ΜαλάξαςΜάχη στο ΚομπότιΜάχη της ΠλάκαςΜάχη του ΠέταΜάχη της Σπλάντζας • Μάχη του Φαναρίου • Άλωση του Ακροκορίνθου • Μάχη των Δερβενακίων • Μάχη της Κιάφας • Μάχη στον Άγιο Σώστη • Ναυμαχία των Σπετσών • Μάχη του Μαυρονόρους • Ναυμαχία της ΤενέδουΚατάληψη του ΠαλαμηδίουΠρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου
1823
Μάχη της Ακράτας • Μάχη του Αγίου Βλασίου • Μάχη στο Τρίκερι • Μάχη του Παρνασσού • Άλωση της Αράχοβας • Μάχη του Καρπενησίου (ή Κεφαλόβρυσου) • Μάχη της Ίδης • Μάχη της ΚαλιακούδαςΜάχη του ΑιτωλικούΠολιορκία του ΑιτωλικούΜάχη της ΚαρύστουΚαταστροφή του ΜελιδονίουΜάχη της Γραμβούσας • Ναυμαχία της Χίου • Ναυμαχία της Μυτιλήνης • Ναυμαχία της Κρήτης • Δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου
1824
Καταστροφή της ΚάσουΚαταστροφή των ΨαρώνΜάχη της ΆμπλιανηςΝαυμαχία της ΣάμουΜάχη της ΠανάσαρηςΜάχη του ΒουργαρελίουΝαυμαχία του ΓέρονταΝαυμαχία της Αστυπαλαίας
1825
Μάχη του Κρεμμυδίου • Μάχη της Σχοινόλακκας • Πτώση της ΣφακτηρίαςΠτώση του ΝεοκάστρουΝαυμαχία της Μεθώνης • Ναυμαχία της Άνδρου • Τρίτη πολιορκία του ΜεσολογγίουΜάχη στο ΜανιάκιΜάχη του Βαρυπέτρου • Μάχη του Καφηρέα • Μάχη στα Τράμπαλα • Μάχη του ΚακοσάλεσιΜάχη των ΜύλωνΜάχη στα Τρίκορφα • Μάχη της Αλεξάνδρειας • Εκστρατεία στο Λίβανο
1826
Μάχη της ΚλείσοβαςΈξοδος του ΜεσολογγίουΜάχη του Θριάσιου Πεδίου • Ναυμαχία της Μυτιλήνης • Μάχη της ΒέργαςΠολιορκία της ΒαρνάκοβαςΜάχη του ΧαϊδαρίουΜάχη της ΔόμβραιναςΠολιορκία της ΑκροπόλεωςΜάχη της Αράχωβας
1827
Μάχη στο ΔίστομοΜάχη του ΚαματερούΜάχη στο ΚερατσίνιΜάχη του ΑνάλατουΠτώση της ΑκρόποληςΜάχη της Καυκαριάς • Ναυμαχία του Νεοκάστρου • Ναυμαχία του Ναυαρίνου • Ναυμαχία της Ιτέας • Εκστρατεία της Χίου
1828
Πάταξη της πειρατείας στο Αιγαίο • Β΄ Εξέγερση της Θάσου • Ναυμαχία της Καβάλας • Ναυμαχία του κάβο Μπαμπά • Μάχη του Φραγκοκάστελλου • Μάχη του Κόρακα • Μάχη της Γραμμένης Οξυάς • Μάχη της Τέρνοβας
1829
Μάχη του ΜαρτίνουΜάχη του Ανηφορήτου • Πρώτη μάχη της Θήβας • Δεύτερη μάχη της Θήβας • Συμπλοκές Ωρωπού και Μενιδίου • Παράδοση της Βόνιτσας • Μάχη της Πέτρας

Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License