ART

 

EVENTS

 

.

ΕλλάδαΕλλάδα

Περιφέρεια : Κεντρική Μακεδονία
Νομός : Θεσσαλονίκης

Νομός Θεσσαλονίκης

-- Δήμος Καλλιθέας --

Ο Πεντάλοφος είναι κωμόπολη, έδρα της δημοτικής ενότητας Καλλιθέας του δήμου Ωραιοκάστρου, της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται 16 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης της Θεσσαλονίκης, στις δυτικές παρυφές του Σιβρίου.


Ο Πεντάλοφος με το όνομα Γραδεμπόριο αναφέρεται από τα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Η κωμόπολη ήταν γνωστή για το παρακείμενο πυριτιδοποιείο στο οποίο εργάζονταν πολλοί κάτοικοι. To 1669 παραχωρήθηκαν προνόμια στους κατοίκους του Γραδεμπορίου από την Υψηλή Πύλη, καθώς στα καθήκοντά τους ήταν να φροντίζουν τον καθαρισμό του υδραγωγείου του πυριτιδοποιείου. Οι Γραδεμπορίτες συμμετείχαν στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, με γνωστότερο αγωνιστή τον Ζαφείριο Μάρκου, που πήρε μέρος σε πολλές μάχες στη νότιο Ελλάδα.[1][Σημ. 1] Στον Πεντάλοφο λειτουργούσε Ελληνικό σχολείο, τουλάχιστον από τα μέσα του 19ου αιώνα. Το 1862 αναφέρεται ότι υπάρχουν 79 χριστιανικές οικογένειες. Κατά τη διάρκεια των εθνικών ανταγωνισμών, οι Βούλγαροι πέτυχαν την ίδρυση και Βουλγαρικού σχολείου. Κατέλαβαν μάλιστα και την μία από τις δύο εκκλησίες του χωριού. Όταν οι κομιτατζήδες προσπάθησαν να καταλάβουν και τη δεύτερη εκκλησία, οι Έλληνες κάτοικοι αντέδρασαν και λόγω των επεισοδίων, οι Οθωμανικές αρχές αποφάσισαν το προσωρινό κλείσιμό της. Το καλοκαίρι του 1904, ο κομιτατζής Τσιόπκας εισήλθε με το σώμα του στο Γραδεμπόριο, τρομοκράτησε τους κατοίκους και στρατολόγησε μερικούς απ' αυτούς, μεταξύ των οποίων και δύο Έλληνες διά της βίας. Ο δάσκαλος της κωμόπολης, Μιχαήλ Τριανταφύλλου ενημέρωσε για τα τεκτενόμενα το Ελληνικό Προξενείο Θεσσαλονίκης. Με πληροφορίες του Προξενείου, οι Οθωμανικές αρχές συνέλαβαν και εξόντωσαν τον Τσιόπκα και το σώμα του. Στις 28 Αυγούστου του 1904 εισήλθε στην κώμη ο Αποστόλ Πέτκωφ προκειμένου να τιμωρήσει τους Έλληνες για τις ενέργειές τους. Αφού κατέκαψε την οικία του, σκότωσε τον πρόκριτο Στέργιο Τράικο (Τσιφούτη), τη γυναίκα του Βελίκα και τους δυο γιους του Αναστάσιο και Αστέριο. Κατά το Μακεδονικό Αγώνα οι Γραδεμπορίτες που διακρίθηκαν στον αγώνα για την ελευθερία κατά Οθωμανών και Βουλγάρων, ήταν οι Δημήτριος Δεμερτζής, Δημήτριος Πρόδρομος και Κωνσταντίνος Σαροράς. Το 1953 το Γραδεμπόριο μετονομάστηκε σε Πεντάλοφος. Σήμερα στον Πεντάλοφο δραστηριοποιούνται στον τομέα του πολιτισμού και του αθλητισμού ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πενταλόφου και η Δόξα Πενταλόφου, αντίστοιχα.[2][3][4][5][6][7]

Ο Πεντάλοφος είναι κωμόπολη, έδρα της δημοτικής ενότητας Καλλιθέας του δήμου Ωραιοκάστρου, της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης. Βρίσκεται 16 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης της Θεσσαλονίκης, στις δυτικές παρυφές του Σιβρίου.

Εξέλιξη πληθυσμού

Έτος απογραφής Κάτοικοι
1910 655
1913 822
1920 740
1928 907
1940 1.114
1951 1.236
1961 1.344
1971 1.353
1981 1.435
1991 1.563
2001 1.944
2011 2.022

Παραπομπές

↑ Γενικά Αρχεία του Κράτους, Φάκελοι Αγωνιστών του 1821
↑ Η Προσφορά της Χαλκιδικής και ιδιαιτέρως του Ταξιάρχη στην Ελλάδα, Δρ. Ερατώ Ζέλλιου Μαστροκώστα, ομιλία στο 2ο Αντάμωμα των Απανταχού Ταξιαρχιωτών, 2008
↑ Η αγορά Καπάνι στην παρούσα οικονομική κρίση, Χρήστος Τερζής, Πτυχιακή Εργασία, Σχολή Διοίκησης Οικονομίας, Τμήμα Εμπορίας & Διαφήμισης, ΤΕΙ Θεσσαλονίκης 2009
↑ ιστοσελίδα Πολιτιστικού Συλλόγου Πενταλόφου Θεσσαλονίκης
↑ Πανδέκτης, Μετονομασίες οικισμών
↑ Δημήτριος Λιθοξόου, Πληθυσμός και οικισμοί της περιοχής Θεσσαλονίκης
↑ Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σελ. 61

Σημειώσεις

↑ Από το ιστολόγιο του αρχαιολόγου Νικόλαου Παπαοικονόμου: doumbia-istoria.blogspot.com

Τ.δ. Πενταλόφου -- ο Πεντάλοφος [ 1.944 ]

---

Πεντάλοφος Έβρου
Πεντάλοφος Θεσσαλονίκης
Πεντάλοφος Κοζάνης

Νομός Θεσσαλονίκης : Δήμος

Αγίου Αθανασίου | Αγίου Γεωργίου | Αγίου Παύλου | Αμπελοκήπων | Αξιού | Απολλωνίας | Αρέθουσας | Ασσήρου | Βασιλικών | Βερτίσκου | Εγνατίας | Ελευθερίου - Κορδελιού | Επανομής | Ευκαρπίας | Ευόσμου | Εχεδώρου | Θερμαϊκού | Θέρμης | Θεσσαλονίκης | Καλαμαριάς | Καλλιθέας | Καλλινδοίων | Κορωνείας | Κουφαλίων | Λαγκαδά | Λαχανά | Μαδύτου | Μενεμένης | Μηχανιώνας | Μίκρας | Μυγδονίας| Νεαπόλεως | Πανοράματος | Πεύκων | Πολίχνης | Πυλαίας | Ρεντίνας | Σοχού | Σταυρουπόλεως | Συκεών | Τριανδρίας | Χαλάστρας | Χαλκηδόνος | Χορτιάτη | Ωραιοκάστρου

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Θεσσαλονίκης

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία

Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License