.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Πελοποννήσου
Νομός : Ηλείας

Νομός Ηλείας

10 Δήμος Γαστούνης

Ο Καβάσιλας -ή τα Καβάσιλα, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται- είναι χωριό της Ηλείας .

Κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία, και διαθέτει κοινοτική Βιβλιοθήκη[1], νηπιαγωγείο, δημοτικό σχολείο και γυμνάσιο. Μέσα από τον οικισμό περνά η παλαιά εθνική οδός και η σιδηροδρομική[2] γραμμή Πάτρας-Πύργου και έξω από αυτόν η νέα εθνική οδός. Από την έξοδο του χωριού προς την πλευρά της Γαστούνης διέρχεται ο ποταμός Πηνειός[3].

Ιστορία

Η ονομασία του χωριού προέρχεται από τον Άγιο Νικόλαο Καβάσιλα όπου μόνασε στην περιοχή και ίδρυσε την ομώνυμη μονή[3]. Αναφέρεται πρώτη φορά σε Οθωμανική φορολογική απογραφή[3] του 1461 με 15 κατοίκους και στην Ενετική απογραφή Γκριμάνι[3] το 1700 σαν Άνω Καβάσιλα με 45 κατοίκους και Κάτω Καβάσιλα με 150 κατοίκους.

«Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΙΩΝ» (Μια μάχη κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 στα Καβάσιλα Ηλείας)

"Ένα τμήμα από το τούρκικο ιππικό προέλασε και έφτασε στην τοποθεσία με το όνομα «Αμπέλια», πριν από τα Καβάσιλα και δίπλα στον Άγιο Νικόλαο, όπου υπήρχε και μια πηγή με θαυματουργά ύδατα, όπως τουλάχιστον λέει η σχετική παράδοση που επικρατεί μέχρι σήμερα. Αυτό το τμήμα του τούρκικου ιππικού ανέκοψε την προέλασή του, διότι στο σημείο εκείνο επρόκειτο να συναντηθεί με μια μεγάλη ομάδα πεζών, με την οποία θα προχωρούσαν, για να πολεμήσουν εναντίον μιας μικρής ομάδας Ελλήνων που βρίσκονταν στο φρούριο του Χλεμουτσίου.

Οι Τούρκοι καβαλάρηδες, επειδή οι πεζοί καθυστερούσαν, τελικά κατέβηκαν από τα άλογά τους και μπήκαν στα αμπέλια και στα χωράφια, για να μαζέψουν φρούτα, αφού πρώτα βεβαιώθηκαν ότι στην πεδιάδα δεν θα δέχονταν επίθεση από πεζούς και άτακτους επαναστάτες. Όμως, ο (καταγόμενος από τα Καβάσιλα) οπλαρχηγός Θανάσης Καραλάγας είχε δει από μακριά το εχθρικό ιππικό και είχε ήδη καταλάβει τις δύο μικρές εισόδους που βρίσκονταν στη θέση εκείνη, μαζί με πενήντα γενναίους πολεμιστές και το δεκαπεντάχρονο γιο του. Όταν οι Τούρκοι καβαλάρηδες κατέβηκαν και απομακρύνθηκαν από τα άλογά τους, τους αιφνιδίασε και επιτέθηκε εναντίον τους με ξίφη. Σκότωσε πολλούς με ομαδικούς πυροβολισμούς και κραυγές πολεμικής ορμής.

Οι Τούρκοι καβαλάρηδες είχαν την εντύπωση ότι έπεσαν σε μία ενέδρα μεγάλου αριθμού επαναστατών και αντί να τρέξουν στα άλογά τους, για να αμυνθούν, πανικόβλητοι άρχισαν να διασπείρονται στους αμπελώνες και στους αγρούς, ψάχνοντας σωτηρία μέσω μιας άτακτης φυγής. Οι κάτοικοι των Καβασίλων ανέβηκαν στα άλογα και οπλίστηκαν με τα όπλα των τρομοκρατημένων Τούρκων, τους οποίους καταδίωξαν και τελικά τους αποδεκάτισαν. Δυστυχώς όμως, η συμφορά δεν άργησε να εμφανιστεί. Μια οπλισμένη τούρκικη ομάδα από τριακόσιους ιππείς και πεντακόσιους πεζούς κατέφτασε, όπως αναμενόταν, και άρχισε να καταδιώκει τους πολεμιστές από τα Καβάσιλα, τους οποίους τελικά δεν δυσκολεύτηκε να κυκλώσει από όλες τις πλευρές.

Η μάχη άρχισε με μεγάλη ένταση. Οι αγωνιστές των Καβασίλων, δεν ήταν εξοικειωμένοι και τόσο ως ιππείς στη μάχη, με αποτέλεσμα να χάσουν προς στιγμή την ψυχραιμία τους, όταν βρέθηκαν απέναντι σε καλά γυμνασμένους καβαλάρηδες. Κατέβηκαν τότε από τα άλογά τους οι περισσότεροι, παρά τις αντίθετες συστάσεις του αρχηγού τους, και αφού έπιασαν και πάλι τις αρχικές τους θέσεις, ξεκίνησαν την πεζομαχία. Πολέμησαν με λύσσα, στήθος με στήθος, αλλά οι εικοσαπλάσιοι σχεδόν στον αριθμό Τούρκοι δεν υποχωρούσαν, μολονότι είχαν ήδη πέσει πολλοί νεκροί από τα εύστοχα πυρά των πολεμιστών από τα Καβάσιλα. Μετά από μία ώρα μάχης, οι Καβασιλαίοι είχαν σαράντα δύο νεκρούς, μεταξύ των οποίων ήταν και ο αρχηγός τους. Δίπλα σε αυτά τα πτώματα όμως, κείτονταν νεκροί και τραυματίες τριπλάσιοι τουλάχιστον Τούρκοι.

Ο δεκαπεντάχρονος Καραλάγας, ο γιος του αρχηγού, παρέμενε έφιππος και συνέχιζε να μάχεται μαζί με άλλους πέντε. Ο έφηβος ήρωας, μην έχοντας σπαθί ή μην μπορώντας να το χειριστεί τη συγκεκριμένη στιγμή, σύμφωνα με τις διηγήσεις του διασωθέντα Γιαννακόπουλου, όταν είδε ότι τον είχαν κυκλώσει οι Τούρκοι από παντού και ότι είχε απομείνει μόνος του, κτυπά τον Τούρκο αξιωματικό, που τον είχε πλησιάσει, με το άδειο του πιστόλι πάνω στο κεφάλι και τον ανατρέπει. Κανονικά, θα έπρεπε να συλληφθεί ή και να φονευτεί από τους Τούρκους καβαλάρηδες που τον είχαν πλέον περικυκλώσει. Είχε όμως την ψυχραιμία να πέσει με το πρόσωπο προς το έδαφος και μπροστά σε ένα άλογο, να βυθίσει ένα μικρό μαχαίρι στον τράχηλο του αλόγου και να το αναγκάσει να πηδήξει κάποιο φράκτη ως τη μόνη διέξοδο. Οι Τούρκοι καταδίωξαν το νεαρό καβαλάρη, ρίχνοντάς του ομοβροντία πυροβολισμών αλλά χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Αυτός διέσχισε τον Πηνειό ποταμό και μετά από δυο μέρες κατόρθωσε, αφού πρώτα περιπλανήθηκε αρκετά, να φτάσει τελικά στην Κυλλήνη, στην οποία (μαζί και με άλλες οικογένειες) αποβιβάστηκε σε ελληνικό πλοίο και πέρασε στο νησί της Ζακύνθου. Οι Τούρκοι μάζεψαν τους πολλούς τραυματίες τους, μπήκαν μέσα στα έρημα Καβάσιλα και τα πυρπόλησαν. Την ίδια ημέρα, βεβήλωσαν και τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου και ασέλγησαν σε δυο τυφλές κοπέλες από τη Δίβρη, οι οποίες είχαν παραμείνει στο Ναό, για να προσευχηθούν και να βρουν τη χαμένη τους όραση χάρη στα θαυματουργά νερά. Οι Τούρκοι έκλεισαν με πέτρες την πηγή, η οποία ανοίχθηκε σε άλλο σημείο μετά την απελευθέρωση".

ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΒΑΣΙΛΩΝ- ΔΗΜΟΣ ΓΑΣΤΟΥΝΗΣ- ΔΗΜΟΣ ΠΗΝΕΙΟΥ

Το χωριό, από το 1912 με το ΦΕΚ 256Α - 28/08/1912, αποτέλεσε την κοινότητα Καβάσιλων με μοναδικό οικισμό τα Καβάσιλα έως το 1997 που αποτέλεσε δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Γαστούνης[4].

Από το 2011 ανήκει στον Δήμο Πηνειού.
Μονή Αγίου Νικολάου

Στα όρια του χωριού βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου (σήμερα χωρίς μοναχούς). Οι χώροι της μονής αρθρώνονται γύρω από τετράγωνη αυλή με πηγάδι στη μέση· η μία πλευρά της αυλής κλείνει από τη μονόχωρη μικρή εκκλησία και οι άλλες δύο από τις πτέρυγες των κελιών σε σχήμα Γ. Πίσω από την εκκλησία της μονής υπάρχει το περίκεντρο κτίσμα του Γολγοθά (κατασκευάστηκε κατά τη δεκαετία του 1980) και λίγο πιο πέρα γήπεδο και ανοιχτό θέατρο[3].

Στις 10 Μαΐου στα Καβάσιλα εορτάζεται η μνήμη του Αγίου Νικολάου με την τέλεση του εθίμου της κουλούρας, δηλαδή αγώνα δρόμου με έπαθλο μια κουλούρα. Στα μέσα Αυγούστου γίνεται η Γιορτή του Κρασιού, με έκθεση αγροτικών προϊόντων, τραγούδι, χορό, και φυσικά άφθονο κρασί.

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ο ΚΑΒΑΣΙΛΑΣ

Ο Άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας γεννήθηκε το έτος 1322 μ. Χ. στην πόλη της Θεσσαλονίκης, σε μια εποχή πολιτικής παρακμής του Βυζαντίου αλλά ταυτόχρονα και σε μια εποχή πολιτιστικής ανόδου και άνθισης των θεολογικών γραμμάτων. Ειδικότερα, την εποχή εκείνη, η Ορθόδοξη Θεολογία βρισκόταν σε πολύ μεγάλη ακμή μέσα από τις ησυχαστικές έριδες και την ησυχαστική διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Η διδασκαλία αυτή εστίαζε στη δυνατότητα του ανθρώπου να γίνει κοινωνός του άκτιστου Θείου φωτός, μέσα από την ένωσή του με το Θεό και με τις άκτιστες θείες ενέργειές Του και χάρη στην καθαρή καρδιά και την από καρδιάς προσευχή. Πρόκειται για μια κορυφαία μυστικιστική διδασκαλία, η οποία συμπύκνωνε διαχρονικά το πραγματικό νόημα της ορθόδοξης πίστης περί της θέωσης του ανθρώπου.

Την ανωτέρω βυζαντινή διδασκαλία εκπροσώπησε, μεταξύ των άλλων, και ο Άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας, ο οποίος είναι γνωστότερος και ως «ο τελευταίος των Μυστικών». Ήταν ανιψιός του Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Νείλου Καβάσιλα. Το πατρικό του επώνυμο ήταν Χαμαετός, αλλά ο Νικόλαος κράτησε τελικά το ένδοξο επώνυμο του αδερφού της μητέρας του. Έκανε λαμπρές σπουδές στην Κωνσταντινούπολη, έμεινε για ένα διάστημα στο Άγιο Όρος κοντά στον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά (από τον οποίο διδάχτηκε και την ησυχαστική διδασκαλία) και αναμείχθηκε με την πολιτική, την οικονομία και με θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης. Ανέπτυξε σπουδαίο συγγραφικό έργο και κατάφερε να αποκτήσει καθολικό σεβασμό και καθολική αναγνώριση.

Διάφορα περιστατικά τον οδήγησαν να κινηθεί προς τα νότια εδάφη της βυζαντινής αυτοκρατορίας, φτάνοντας στο «ιερόν εν τω κόσμω έδαφος» της Ήλιδας, όπως αποκαλούσε ο ίδιος αυτήν την περιοχή, όπου έμεινε μέχρι την κοίμησή του στις αρχές της δεκαετίας του 1390. Στα χρόνια που έμεινε στη γη της Ηλείας, ο Άγιος Νικόλαος έδωσε όλες τις δυνάμεις του για το καλό της Ορθοδοξίας και του Γένους. Άσκησε ιεραποστολικό έργο και μετέφερε το σύνολο της θεωρίας και της πράξης του βυζαντινού πολιτισμού σε αυτήν την τότε ακριτική (για το Βυζάντιο) περιοχή. Τα διασωθέντα λόγια του προς τους Ηλείους αποτελούν μια σύνοψη ολόκληρου του έργου του: «Μη λησμονείτε ότι είστε Έλληνες Ηλείοι, απόγονοι ωραίων προγόνων. Τηρήσετε αλώβητη την Εθνική σας γλώσσα και την πίστη σας. Μην παραβείτε τις παραδόσεις χάρη του φόβου και των κινδύνων. Ο θάνατος είναι τιμή στον Έλληνα, ο οποίος αγαπά όχι την πρόσκαιρη ζωή, αλλά αυτήν που θα τον ενώνει με το Θεό του και θα χαριστεί στην πατρίδα του και την παράδοση των υποθηκών». Τα λόγια αυτά παραμένουν εξαιρετικά επίκαιρα στις μέρες μας από έναν Άγιο, η μνήμη του οποίου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 του Μάη ιδιαίτερα στη γη της Ηλείας.
Αθλητισμός- Πολιτισμός

Στα Καβάσιλα δραστηριοποιείται ο Ατρόμητος Καβάσιλων[5] μέλος της Ε.Π.Σ. Ηλείας, ο οποίος αγωνίζεται στο κοινοτικό γήπεδο που διαθέτει φυσικό χλοοτάπητα.

Το 6/θ Δημοτικό Σχολείο Καβάσιλα διατηρεί δικό του ιστότοπο, ο οποίος δημιουργήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος της Αυτοαξιολόγησης του Σχολείου κατά το σχολικό έτος 2011-2012.

http://evaluation-dimotiko-kavasila-ilei.blogspot.gr/
Παραπομπές

↑ Λαϊκές βιβλιοθήκες στο νομό Ηλείας
↑ ΟΡΤ - Ολυμπιακή Ραδιοφωνία Τηλεόραση Θετικό το Υπ. Υποδομών στην παραχώρηση στο Δήμο Πηνειού του κτιρίου του σιδηροδρομικού σταθμού στα Καβάσιλα
↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Σελίδα του Γυμνασίου Καβασίλων, με πληροφορίες για το χωριό, αναδημοσιευμένα από το βιβλίο : "Το τοπωνυμικόν της Ηλείας" του Δρ. Κωνστ. Ηλιόπουλου Καθηγητού Φιλολογίας
↑ ΕΕΤΑΑ Διοικητικές μεταβολές / ΟΤΑ Κοινότητα Καβάσιλα
↑ Ε.Π.Σ. Ηλείας , επίσημη ιστοσελίδα Αποτελέσματα αγώνων

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΑΣΤΟΥΝΗΣ
Δημοτική Κοινότητα Γαστούνης
Γαστούνη, η
Τοπική Κοινότητα Καβάσιλα
Καβάσιλας, ο
Τοπική Κοινότητα Καρδιακαυτίου
Καρδιακαύτι, το
Τοπική Κοινότητα Κοροίβου
Κόροιβος, ο
Τοπική Κοινότητα Λευκοχωρίου
Λευκοχώρι, το
Τοπική Κοινότητα Παλαιοχωρίου
Παλαιοχώρι, το
Τοπική Κοινότητα Ρουπακίου
Ρουπάκι, το

---

η Καβάσιλα Ηλείας
η Καβάσιλα Ιωαννίνων
τα Καβάσιλα Ημαθίας

Νομός Ηλείας: Δήμος

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Ηλείας

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

Καβάσιλας Ηλείας

.