.
Περιφέρεια : Κεντρική Μακεδονία
Νομός : Πέλλας
-- Δήμος Αριδαίας --
Η Άψαλος είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του δήμου Αριδαίας και της επαρχίας Αλμωπίας, στο Νομό Πέλλας. Κτισμένο σε υψόμετρο 165 μέτρων, απέχει απόσταση 11 χλμ. από την Αριδαία, 15 χλμ. από την Έδεσσα και 90 χλμ. από το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Μέχρι το 1926, ήταν γνωστό ως Δραγομανίτσα ή Δραγουμάνιτσα ή Δραγομάντσι[1].
Απέχει 11 χλμ. από την Αριδαία , 15 χλμ από την Έδεσσα και 90 χλμαπό το κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Ιστορία
Προϊστορική εποχή
Στην περιοχή έχουν ανακαλυφθεί δύο προϊστορικοί οικισμοί και ταφικός τύμβος της Εποχής του Χαλκού, που ανασκάφθηκαν το 1997 και 2000-2001 αντίστοιχα. Το 2009, κατά τη διάρκεια έρευνας που διενεργήθηκε από αρχαιολόγους της ΙΖ' ΕΠΚΑ, εντοπίστηκε ένα στρώμα πάχους 40-60 εκ., από το οποίο περισυλλέχθηκε μεγάλος αριθμός λίθινων εργαλείων, όπως φολίδες από πυριτόλιθο, κρουστήρες και κροκάλες με αποτυπώματα επίκρουσης. Πρόκειται για ευρήματα της Μεσολιθικής Εποχής (10.000-7.000 π.Χ.), εποχή κατά την οποία ο άνθρωπος ήταν ακόμη κυνηγός και τροφοσυλλέκτης και ζούσε σε εποχικούς καταυλισμούς, που βρίσκονταν κατά κανόνα κοντά σε ρέματα, ποτάμια ή λίμνες. Με τα ευρήματα αυτά τεκμηριώνεται η αδιάκοπη κατοίκηση της Αψάλου από τη Μεσολιθική έως και την Εποχή Χαλκού.[3]
Αρχαία πόλη
Το σημερινό όνομα της πόλης προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων "άπτομαι" και "αλς", διότι ήταν παράκτια περιοχή κατά την αρχαιότητα, σχηματίζοντας λιμνοθάλασσα.
Λίγο πιο έξω από το χωριό βρίσκεται η αρχαία πόλη της Aψάλου, τα ευρήματα της οποίας χρονολογούνται κατά τους ελληνιστικούς χρόνους.
20ός αιώνας
Οι χριστιανοί κάτοικοι του χωριού εγκαταστάθηκαν στην Άψαλο με την Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών, οπότε και υπήρχε πληθυσμός 1210 κατοίκων[4]: Πόντιοι από τη Νικομήδεια και την Τραπεζούντα, Θράκες από τη χερσόνησο της Καλλίπολης και Μικρασιάτες από το Αϊδίνι και τη Σμύρνη, ενώ το 1945 εγκαταστάθηκαν και οικογένειες Βλάχων από την Ήπειρο.
Έχει πραγματικό πληθυσμό 1.178 κατοίκων, οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Στο χωριό υπάρχει μεγάλο δημοτικό και ολοήμερο σχολείο, νηπιαγωγείο, γήπεδο ποδοσφαίρου με σκεπασμένες κερκίδες, αγροτικό ιατρείο, φαρμακείο και πολλά καταστήματα. Ο κεντρικός δρόμος του χωριού (Αριδαίας – Θεσσαλονίκης) πλαισιώνεται από πολλές καφετέριες, καφενεία, ταβέρνες και χώρους συνεστίασης. Επίσης, στην Άψαλο λειτουργεί ένας Λαογραφικός σύλλογος Ποντίων που προσπαθεί να διασώσει παλιά ήθη και έθιμα των Ποντίων Αψαλιωτών.
Παράδοση
Ο τοπικός λαογραφικός σύλλογος Ποντίων κάθε χρόνο στις 20 Ιουλίου, εορτή του Προφήτη Ηλία, πραγματοποιεί τριήμερο πανηγύρι στην εκκλησία του Προφήτη Ηλία στο χωριό.
Παραπομπές
↑ ΕΣΥΕ 2001
↑ Πανδέκτης
↑ Μεσολιθικός καταυλισμός στην Άψαλο του Δήμου Αριδαίας. Ιστότοπος Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων. Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. 3 Σεπτεμβρίου 2010.
↑ Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ), έτος 1928
Πηγές
Δήμος Αριδαίας - Άψαλος
Visit Pella - Άψαλος
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΡΙΔΑΙΑΣ |
|---|
| Δημοτική Κοινότητα Αριδαίας |
| Αριδαία, η |
| Υδραία, η |
| Τοπική Κοινότητα Αλώρου |
| Άλωρος, η |
| Τοπική Κοινότητα Αψάλου |
| Άψαλος, η |
| Τοπική Κοινότητα Βορεινού |
| Βορεινό, το |
| Νεοχώρι, το |
| Τοπική Κοινότητα Γαρεφείου |
| Γαρέφειο, το |
| Τοπική Κοινότητα Δωροθέας |
| Αγάθη, η |
| Δωροθέα, η |
| Τοπική Κοινότητα Λουτρακίου |
| Λουτρά Λουτρακίου, τα |
| Λουτράκι, το |
| Τοπική Κοινότητα Λυκοστόμου |
| Λυκόστομον, το |
| Τοπική Κοινότητα Μεγαπλατάνου |
| Μεγαπλάτανος, ο |
| Μοναστηράκι, το |
| Τοπική Κοινότητα Ξιφιανής |
| Ξιφιανή, η |
| Τοπική Κοινότητα Όρμης |
| Όρμα, η |
| Τοπική Κοινότητα Πιπεριών |
| Πιπεριαί, αι |
| Τοπική Κοινότητα Πολυκαρπίου |
| Πολυκάρπι, το |
| Τοπική Κοινότητα Προμάχων |
| Πρόμαχοι, οι |
| Τοπική Κοινότητα Σαρακηνών |
| Κάτω Κορυφή, η |
| Σαρακηνοί, οι |
| Τοπική Κοινότητα Σωσάνδρας |
| Σωσάνδρα, η |
| Τοπική Κοινότητα Τσάκων |
| Τσάκοι, οι |
|
Νομός Πέλλας: Δήμος Έδεσσας | Αριδαίας | Βεγορίτιδας | Γιαννιτσών | Εξαπλατάνου | Κρύας Βρύσης | Κύρρου | Μεγάλου Αλεξάνδρου | Μενηίδος | Πέλλας | Σκύδρας Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης: Διοικητική διαίρεση νομού Πέλλας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
