.
Η Ζωσιμαία Σχολή Ιωαννίνων υπήρξε ένα από το πια σημαντικά εκπαιδευτικά ιδρύματα του Ελληνισμού, πριν, αλλά και μετά την ενσωμάτωση της Ηπείρου στο ελληνικό κράτος (1913). Ιδρύθηκε το 1828 με δαπάνες των αδελφών Ζωσιμά.
Ίδρυση
Μετά το θάνατο του Αλή Πασά (1822) και ενώ η Επανάσταση του '21 βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη, τα Ιωάννινα βρίσκονταν σε περίοδο παρακμής. Εκείνο το διάστημα αποφάσισαν οι αδελφοί Ζωσιμά, Ηπειρώτες ευεργέτες και έμποροι που σταδιοδρομούσαν στο εξωτερικό, να συμβάλλουν οικονομικά στην ανέγερση και λειτουργία νέας σχολής στην πόλη. Η σχολή άρχισε να λειτουργεί το 1828. Ως το 1833 ήταν τετρατάξια σχολή και την διεύθυνσή της είχε αναλάβει η «Επιτροπή Σχολείων Ιωαννίνων», με πόρους και χορηγίες των Ζωσιμάδων.
Διεύθυνση Αναστάσιου Σακελλάριου
Το 1833 την διεύθυνση αναλαμβάνει ο Αναστάσιος Σακελλάριος, από το Βραδέτο Ζαγορίου, μαθητής του Αθανάσιου Ψαλίδα.
Η σχολή έγινε από τετρατάξιο επτατάξια την δεκαετία του 1830 και το 1852 σύμφωνα με τη διαθήκη του Νικόλαου Ζωσιμά χωρίστηκε σε τριτάξιο ελληνικό και σε τετρατάξιο γυμνάσιο.
Κατά την διάρκεια της διεύθυνσης Α. Σεκαλλάριου η σχολή έγινε ξακουστή στον ευρύτερο ελληνικό χώρο. Εκτός από πολλούς Ηπειρώτες μαθητές, υπήρχαν και μαθητές ακόμη και από την Ανατολική Ρωμυλία και από άλλα μέρη του εκτός ελληνικού κράτους τότε Ελληνισμού. Έχουν καταγραφεί μεταγραφές ακόμη και από την «Μεγάλη του Γένους Σχολή» της Κωνσταντινούπολης. Επίσης από τη σχολή αποφοίτησαν ακόμη και ορισμένοι Τούρκοι και Αλβανοί, οι οποίοι διακρίθηκαν στον πολιτικό στίβο των χωρών τους.
Οι μαθητές της έφτασαν να είναι 400 εκείνο το χρονικό διάστημα, ο ίδιοσ ο Α. Σακελλάριος δίδασκε στις 2 τελευταίες τάξεις. Οι απόφοιτοι, όσοι δεν συνέχιζαν της σχολές στο Πανεπιστήμιο διορίζονταν δάσκαλοι σε όλες τις πόλεις και χωριά της Βαλκανικής με ελληνικό πληθυσμό .
Το 1860 με απόφαση του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι απόφοιτοι της Ζωσιμαίας εισάγονταν σε αυτό χωρίς εισαγωγικές εξετάσεις.
Το 1862 ο Α. Σακελλάριος αποχωρεί από τη σχολή ύστερα από διένεξη με την εφορεία καταστημάτων Ιωαννίνων.
1863-1891
Οι διευθυντές της σχολής εκείνο το διάστημα ήταν οι εξής:
* Σπυρίδων Μάναρης (1863-1881), επί διεύθυνσής του ιδρύθηκε το διδακτικό τμήμα και προστέθηκε και 5η τάξη στο γυμνάσιο.
* Μιλτιάδης Πανταζής (1881-1888), από το Μονοδένδρι Ζαγορίου
* Γεώργιος Σωτηριάδης (1888-1891) από το Σιδηρόκαστρο, αργότερα καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
* Δημήτριος Κώνστας (1891-1893).
* Γεώργιος Καλούδης (1893-1895).
* Αντώνης Τραυλαντώνης (1895-1896).
Αξιόλογοι υπήρξαν και οι καθηγητές της σχολής, με έντονη προσφορά στην πνευματική και εκπαιδευτική δραστηριότητα της εποχής, όπως ο Παναγιώτης Αραβατινός με αξιόλογη βιβλιογραφία (λαογραφικά και γλωσσικά έργα).
Παρόν
Η Ζωσιμαία σχολή λειτουργεί σήμερα ως πρότυπο σχολείο, υπαγόμενο στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Περαιτέρω μελέτη
http://www.zosimaia.gr Σύλλογος αποφοίτων Ζωσιμαίας Σχολής
[[1]] Epirus Connection
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
