ART

 

.

Γκρέγκορ Στράσερ (*)

Ο Γκρέγκορ Στράσερ (Gregor Strasser ή Straßer, 31 Μαϊου 1892 – 30 Ιουνίου 1934) ήταν Γερμανός πολιτικός του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, ο οποίος διαφώνησε με τη ηγεσία του και δολοφονήθηκε στο Βερολίνο κατά τις μεγάλες εκκαθαρίσεις που έγιναν τη Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών, το 1934.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Γκρέγκορ Στράσερ, όπως και ο μικρότερος αδελφός του Όττο, γεννήθηκαν στη μικρή πόλη Γκάιζενφελντ (Geisenfeld) της Άνω Βαυαρίας και ήταν παιδιά ενός Καθολικού δικαστικού υπαλλήλου. Παρακολούθησε τα μαθήματα στο τοπικό Γυμνάσιο και, όταν το ολοκλήρωσε (1910), πήγε στη μικρή πόλη Φροντενχάουζεν (Frontenhausen) της Κάτω Βαυαρίας, όπου εκπαιδεύτηκε ως φαρμακοποιός.[1] Το 1914 γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο Ludwig Maximilian του Μονάχου προκειμένου να σπουδάσει Φαρμακευτική. Διέκοψε, όμως, το ίδιο έτος, προκειμένου να καταταγεί εθελοντικά στο Γερμανικό Στρατό για να πολεμήσει στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τιμήθηκε με τον Σιδηρό Σταυρό και έφθασε το βαθμό του υπολοχαγού.

Το 1918 αποφάσισε να συνεχίσει τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Friedrich-Alexander της Νυρεμβέργης, όπου και εντάχθηκε (1919) στο ακροδεξιό Freikorps του Φραντς φον Επ (Franz Ritter von Epp)[2] μαζί με τον αδελφό του Όττο. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του το 1920 και άρχισε να εργάζεται ως φαρμακοποιός στην πόλη Λάντσχουτ. Εκεί οργάνωσε και έγινε αρχηγός του Sturmbataillon Niederbayern (Σύνταγμα εφόδου της Κάτω Βαυαρίας), στο οποίο εντάχθηκε και ο, νεαρός τότε, Χάινριχ Χίμλερ.

Σταδιοδρομία στο Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα

Η οργάνωση του Στράσερ εντάχθηκε στο Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα το 1921 και οι ηγετικές ικανότητές του έγιναν σύντομα αντιληπτές από τους ιθύνοντες του Κόμματος, με συνέπεια να του ανατεθεί η τοπική διοίκηση των SA στην Κάτω Βαυαρία. Στις 23 Νοεμβρίου 1923 ήταν από τους ενεργά συμμετέχοντες στο αποτυχημένο Πραξικόπημα της μπιραρίας, με συνέπεια να συλληφθεί και να καταδικαστεί σε φυλάκιση 1,5 έτους.

Εγκλείστηκε στη φυλακή του Λάντσμπεργκ αλλά απελευθερώθηκε μερικές εβδομάδες αργότερα, καθώς εκλέχτηκε μέλος της τοπικής Βουλής της Βαυαρίας (Bayerische Landtag) με το "Völkischer Block", παρακλάδι του NSDAP στις 4 Μαϊου 1924, ενώ στις 7 Δεκεμβρίου 1924 κατάφερε να εκλεγεί μέλος του Ράιχσταγκ με το Κόμμα "Deutschvölkische Freiheitspartei", το οποίο λειτουργούσε ως υποκατάστατο του απαγορευμένου, από το 1923, Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος. Ο Στράσερ παρέμεινε βουλευτής μέχρι το 1932.

Μετά την επίσημη επανίδρυση του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος από τον Χίτλερ το 1925 ο Στράσερ ανέλαβε τη θέση του γκαουλάιτερ της Κάτω Βαυαρίας / Άνω Παλατινάτου και, όταν το γκάου χωρίστηκε, παρέμεινε γκαουλάιτερ της Κάτω Βαυαρίας από τον Οκτώβριο του 1928 έως το 1929.[3] Ήδη, όμως, είχε αναλάβει, από το 1926, επικεφαλής προπαγάνδας (Reichspropagandaleiter) του Ράιχ, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι τις αρχές του 1928, οπότε και ανέλαβε επικεφαλής οργάνωσης του Ράιχ (Reichsorganisationsleiter). Ο Στράσερ αναδιοργάνωσε τη δομή του Κόμματος τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ιεραρχίας. Οι εξαιρετικές οργανωτικές του ικανότητες βοήθησαν το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα να ξεφύγει από το τοπικό επίπεδο και να επεκταθεί σε πανεθνικής εμβέλειας Κόμμα, ελκύοντας τις λαϊκές τάξεις και την τάση τους προς το σοσιαλισμό. Έτσι, ο αριθμός των μελών αυξήθηκε από περίπου 27.000 το 1925 σε περισσότερα από 800.000 το 1931. Η εδραίωση του Κόμματος στο βόρειο τμήμα της χώρας - και ισχυρότερου, ως οργάνωσης, από το αντίστοιχο νότιο, υπήρξε δικό του έργο. Η εγκαθίδρυση του τμήματος των SA στο Βερολίνο υπό την ηγεσία του Κουρτ Νταλουέγκε (Kurt Daluege) ήταν, επίσης, δικό του επίτευγμα. Δική του ήταν, επίσης, η πρωτοβουλία δημιουργίας της Υπηρεσίας Εξωτερικού (Auslands-Organisation) του Κόμματος, με επικεφαλής το δρα Χανς Νίλαντ (Hans Nieland) (Μάιος 1931).

Το 1926 σε συνεργασία με τον αδελφό του Όττο ίδρυσε την εκδοτική εταιρεία Kampf-Verlag, η οποία εξέδιδε το εβδομαδιαίο περιοδικό "Der Nationale Sozialist" (Ο Εθνικοσοσιαλιστής) από το 1926 μέχρι το 1930. Οι αδελφοί Στράσερ ήταν οι κυρίαρχες μορφές του Κόμματος στο Βερολίνο[4] και ανέπτυξαν ανεξάρτητο ιδεολογικό προφίλ από τη νότια πτέρυγα του Κόμματος, την οποία έλεγχε ο Χίτλερ. Σε συνεργασία με τον Γιόζεφ Γκέμπελς ανέπτυξαν μια αντικαπιταλιστική, επαναστατικά σοσιαλιστική ιδεολογία, εμφορούμενη από έντονα αντισημιτικά και αντιμαρξιστικά στοιχεία. Το 1926, όμως, στο συνέδριο της Βαμβέργης, ο Χίτλερ ανφισβήτησε την "εθνικομπολσεβιστική ιδεολογία" των αδελφών Στράσερ με επιτυχία, κάτι που του εξασφάλισε την απόλυτη ηγεσία στο Κόμμα. Η ομάδα των Στράσερ αποδυναμώθηκε ολοσχερώς μετά από την οδηγία που εξέδωσε το Κόμμα στο Μόναχο την 1η Ιουλίου 1926.

Σύγκρουση με τον Χίτλερ και θάνατος

Ο προγραμματικός αλλά και προσωπικός ανταγωνισμός του με τον Χίτλερ εντάθηκε δραματικά όταν ο Καγκελάριος Κουρτ φον Σλάιχερ προσέφερε στον Στράσερ το αξίωμα του Αντικαγκελάριου και την Πρωθυπουργία της Πρωσίας το 1932. Ο Σλάιχερ στόχευε στο να διχάσει το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα, συσπειρώνοντας την αριστερή πτέρυγά του γύρω από τον Στράσερ και κρατώντας σε απόσταση τη συντηρητική πτέρυγα, μοιράζοντας έτσι το Κόμμα σε δύο "αντίπαλα" στρατόπεδα. Με τον τρόπο αυτό θεωρούσε ότι απέτρεπε τη δυνατότητα του Χίτλερ να καταλάβει πραξικοπηματικά την εξουσία. Η απόπειρα του Σλάιχερ απέτυχε: Με παρέμβαση του Χίτλερ ο Στράσερ παραιτήθηκε από όλες τις δημόσιες θέσεις και τα αξιώματα του Κόμματος. Η μόνη δραστηριότητα που διατήρησε ήταν αυτή του εκδότη: Από το 1931 έως το Φεβρουάριο του 1933, οπότε η έκδοση απαγορεύτηκε, εξέδιδε την εβδομαδιαία εφημερίδα Die Schwarze Front (Το Μαύρο Μέτωπο) - όνομα της πολιτικής οργάνωσης του αδελφού του - η οποία, όμως, είχε μικρή δημόσια απήχηση λόγω της μικρής της κυκλοφορίας (περίπου 10.000 φύλλα).

Ο Στράσερ συνελήφθη τη Νύκτα των Μεγάλων Μαχαιριών και φυλακίστηκε. Εκτελέστηκε από την Γκεστάπο του Βερολίνου στις 30 Ιουνίου 1934 ύστερα από προσωπική διαταγή του Χίτλερ, με πυροβολισμούς από το παράθυρο του κελιού του.

Βιβλιογραφία

Kershaw, Ian, Hitler 1889–1936: Hubris, W. W. Norton & Company, New York, 1999 ISBN 0-393-04671-0


Πηγές, Αναφορές

↑ Jewish virtual Library
↑ Spartacus School Net
↑ Jewish Virtual Library
↑ Spartacus School Net

Γερμανοί

Εγκυκλοπαίδεια Γερμανίας

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License