Ο Τζέιμς Φράνκο (αγγλικά: James Franco), γεννημένος στις 19 Απριλίου 1978 είναι Αμερικανός ηθοποιός. Ξεκίνησε την υποκριτική στα τέλη της δεκαετίας του '90 πρωταγωνιστώντας σε πολλές νεανικές ταινίες. Το 2001 υποδύθηκε τον Τζέιμς Ντην στη βιογραφική τηλεταινία James Dean και για την ερμηνεία του κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα Α' Ανδρικού Ρόλου σε Μίνι Σειρά ή Τηλεταινία.

Έγινε ευρύτερα γνωστός όταν έπαιξε το ρόλο του Χάρι Όσμπορν στις ταινίες Spider-Man. Από τότε έχει εμφανιστεί σε πολλές ταινίες όπως Τριστάνος και Ιζόλδη (Tristan & Isolde, 2006), Σχολή Ναυτικών Δοκίμων Annapolis (Annapolis, 2006) και Milk (2008). To 2008 πρωταγωνίστησε στην ταινία "Φούντα" Express (Pineapple Express) για την οποία έλαβε Χρυσή Σφαίρα Α' Ανδρικού Ρόλου σε Κωμωδία ή Μιούζικαλ. Το 2010 υποδύθηκε τον ορειβάτη Άρον Ράλστον στο βιογραφικό φιλμ 127 Ώρες (127 Hours) σε σκηνοθεσία Ντάνι Μπόιλ και κερδισε άλλη μια υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα.

Πρώτα Χρόνια

Ο Φράνκο γεννήθηκε στο Πάλο Άλτο της Καλιφόρνια. Η μητέρα του, Μπέτσι Λου, είναι ποιήτρια, συγγραφέας και εκδότρια και ο πατέρας του, Ντάγκλας Γιουτζίν Φράνκο, διευθύνει ένα μη κερδοσκοπικό πρακτορείο και μια ναυτιλιακή εταιρία.[1][2] Ο πατέρας του έχει πορτογαλική και σουηδική καταγωγή[3] και η μητέρα του είναι Εβραία μετανάστρια από τη Ρωσία.[4][5][6]

Μεγάλωσε στην Καλιφόρνια μαζί με τα δύο νεότερα αδέρφια του, Τομ και Ντέιβ Φράνκο, ο οποίος είναι επίσης ηθοποιός.[7] Απόφοίτησε από το λύκειο του Πάλο Άλτο το 1996, όπου έπαιζε στις σχολικές θεατρικές παραστάσεις.[8] Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια UCLA στο Λος Άντζελες[9] αλλά το παράτησε, ενάντια στη θέληση των γονιών του, για να κυνηγήσει καριέρα ως ηθοποιός.[8]

Καριέρα

Πρώτα επαγγελματικά βήματα

Μετά από 15 μήνες εκπαίδευση, ξεκίνησε να πηγαίνει σε δοκιμαστικά στο Λος Άντζελες και κερδισε τον πρώτο του ρόλο το 1999 στην τηλεοπτική σειρά Freaks and Geeks, η οποία κόπηκε μετά την ολοκλήρωση του πρώτου της κύκλου.[10] Ο Φράνκο χαρακτήρισε τη σειρά "ως την πιο διασκεδαστική δουλειά που έχει κάνει."[11] Ο πρώτος του μεγάλος ρόλος στον κινηματογράφο έγινε στη ρομαντική κωμωδία Whatever It Takes το 2000, στην οποία συμπρωταγωνίστησε με την τότε κοπέλα του Μαρία Σόκολοφ.[12][13] Την επόμενη χρονιά κέρδισε το ρόλο του Τζέιμς Ντην στην ομώνυμη τηλεταινία. Για την ερμηνεία του έλαβε τη Χρυσή Σφαίρα[14] και υποψηφιότητες για Έμμυ και Screen Actors Guild Award.[15][16]

2002-2005
Ο Ντένις Ο' Χέαρ και ο Τζέιςμ Φράνκο συζητούν για τους ρόλους του στο 'Milk

Το 2002 υποδύθηκε τον Χάρι Όσμπορν στην κινηματογραφική μεταφορά του κόμικ Spider-Man, την μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία του μέχρι τότε. Αρχικά, ο Φράνκο προοριζόταν για τον πρωταγωνιστικό ρόλο του υπερήωα[17] αλλά τελικά κατέληξε στον Τόμπι Μαγκουάιρ. Το Spider-Man ήταν μεγάλη εισπρακτική και καλλιτεχνική επιτυχία.[18] Έκανε άνοιγμα τριημέρου 114 εκατομμύρια δολάρια και συνολικά απέφερε 822 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.[19] Την ίδια χρονιά έπαιξε δίπλα στον Ρόμπερτ Ντε Νίρο στην ταινία Το Σημάδι του Δολοφόνου (City by the Sea). Το 2003 πρωταγωνίστησε μαζί με τη Νιβ Κάμπελ στο Ο Χορός του Πάθους (The Company) σε σκηνοθεσία του Ρόμπερτ Άλτμαν

Το 2004 επανέλαβε το ρόλο στο Spider-Man 2. Όπως και το πρώτο, πήρε καλές κριτικές και έγινε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία, αποφέροντας 783 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.[19] Την επόμενη χρονιά έπιαξε στην ταινία Η Επιδρομή (The Great Raid).

2006-2009

Το 2006 πρωταγωνίστησε μαζί με τον Ταϊρίζ Γκίμπσον στο Σχολή Ναυτικών Δοκίμων Annapolis (Annapolis) και ενσάρκωσε τον θρυλικό ήρωα Τριστάνο σην ταινία Τριστάνος και Ιζόλδη (Tristan & Isolde). Την ίδια χρονιά εμφανίστηκε στο πολεμικό δράμα Flyboys και έκανε μια μικρή εμφάνιση μαζί με τη Λίντσεϊ Λόχαν στην ταινία The Holiday. Το 2007 υποδύθηκε για τρίτη και τελευταία φορά το Χάρι Όσμπορν στο Spider-Man 3. To τρίτο μέρος δεν αντιμετωπίστηκε τόσο θετικά όσο τα δύο προηγούμενα φιλμ από τους κριτικούς,[18][20] δεν το εμπόδισε όμως να σκοράρει 891 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.[19] Αποτελεί το εμπορικότερο φιλμ της σειράς ταινιών και τη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία του Φράνκο μέχρι σήμερα.[19]

Ακολούθησε ο πρωταγωνιστικός ρόλος στην κωμωδία "Φούντα" Express (Pineapple Express) το 2008, όπου έπαιξε μαζί με τον Σεθ Ρόγκεν. Για την ερμηνεία του πήρε πολύ καλές κριτικές[21] και έλαβε υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα Α' Ανδρικού Ρόλου σε Κωμωδία ή Μιούζικαλ.[14] Το 2008 έπαιξε μαζί με τον Σον Πεν στο βιογραφικό δράμα Milk σε σκηνοθεσία Γκας Βαν Σαντ. Ο Φράνκο υποδυόταν τον Σκοτ Σμιθ, ερωτικό σύντροφο του Χάρβεϊ Μιλκ.
[Επεξεργασία] 2010-σήμερα

Το 2010 έκανε μια γκεστ εμφάνιση ως ο εαυτός του στην βραβευμένη με 6 Χρυσές Σφαίρες τηλεοπτική σειρά 30 Rock. To Μάιο του ίδιου χρόνου ανακοινώθηκε η συμμετοχή του στο επερχόμενο Rise of the Apes, prequel της ταινίας O Πλανήτης των Πιθήκων.[22] Επίσης υποδύθηκε τον ποιητή Άλλεν Γκίνσμπεργκ στο βιογραφικό δράμα Το Ουρλιαχτό (Howl) και έλαβε εξαιρετικά σχόλια για την ερμηνεία του στο ρόλο του ορειβάτη Άρον Ράλστον στο επίσης βιογραφικό δράμα 127 Ώρες σε σκηνοθεσία Ντάνι Μπόιλ και κέρδισε μία ακόμη υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα Α' Ανδρικού Ρόλου σε Δράμα.

Το 2011 αναμένεται να τον δούμε στην ταινία Your Highness, στην οποία πρωταγωνιστεί μαζί με τη Νάταλι Πόρτμαν. Επίσης ανακοινώθηκε ότι θα είναι μαζί με την Αν Χάθαγουεϊ οι παρουσιαστές της 83η Απονομής των Βραβείων Όσκαρ.[23]

Προσωπική Ζωή
Ο Τζέιμς Φράνκο το Φεβρουάριο του 2009

Απογοητευμένος από την πορεία της καριέρας του, ο Φράνκο ξαναγράφτηκε στο UCLA το 2006 και σπούδασε αγγλική φιλολογία με ειδίκευση στη δημιουργική γραφή.[24] Επίσης του αρέσει η ζωγραφική, ένα ταλέντο που ανέπτυξε στο λύκειο[8] και να διαβάζει βιβλία, κάτι που κάνει συχνά κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων κάθε ταινίας.

Από τον Απρίλιο του 2006, ο Φράνκο είχε δεσμό με την ηθοποιό Άννα Ο' Ράιλι.[25][26] Το 2008 ανακυρήχθηκε το νέο πρόσωπο της νέας σειράς ανδρικών αρωμάτων του οίκου μόδας Gucci.[27][28]

Ως απάντηση στις φήμες που αμφισβητούσαν τη σεξουαλικότητά του επειδή έχει υποδυθεί τρεις γκέι χαρακτήρες, ο Φράνκο δηλώνει ότι βρίσκει περισσότερες διαστάσεις στους ρόλους που ενσαρκώνει και δεν μένει στις σεξουαλικές τους προτιμήσεις.[29]

Φιλμογραφία

Έτος	Τίτλος	Ρόλος	Σημειώσεις
1998	1973	Γκρεγκ	τηλεταινία
1999	To Serve and Protect	Ματ Καρ	τηλεταινία
	Δεν Με Φίλησαν Ποτέ (Never Been Kissed)	Τζέισον Γουέι
	Freaks and Geeks	Ντάνειλ Ντεσάριο	τηλεοπτική σειρά (18 επεισόδια)
2000	Whatever It Takes	Κρις Κάμπελ
2001	James Dean	Τζέιμς Ντην	Χρυσή Σφαίρα Α' Ανδρικού Ρόλου σε Μίνι Σειρά/Τηλεταινία Υποψηφιότητα Screen Actors Guild Award Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας σε Μίνι Σειρά/Τηλεταινία
2002	Γεννημένος Εραστής (Sonny)	Σόνι Φίλιπς
	Το Σημάδι του Δολοφόνου (City by the Sea)	Τζόι
	Spider-Man	Χάρι Όσμπορν
	Deuces Wild	Τίνο
2003	Ο Χορός του Πάθος (The Company)	Τζος
2004	Spider-Man	Χάρι Όσμπορν
2005	Η Επιδρομή (The Great Raid)	Κάπτεν Πρινς
	Fool's Gold	Μπρεντ	σκηνοθεσία και συμμετοχή στο σενάριο
2006	Τριστάνος και Ιζόλδη (Τristan & Isolde)	Τριστάνος
	Σχολή Ναυτικών Δοκίμων Annapolis (Annapolis)	Τζέικ Χουάρντ
	Flyboys	Μπλέιν Ρόλινγκς
	Το Νεκρό Κορίτσι (The Dead Girl)	Ντέρεκ
	The Holiday	Τζέιμς Φράνκο	κάμεο εμφάνιση
2007	Spider-Man 3	Χάρι Όσμπορν/Νιου Γκόμπλιν
	Στην Κοιλάδα του Ηλά (In the Valley of Elah)	Νταν Καρνέλι
	Finishing the Game	Ντιν Σίλο/Ρομπ Φορς
	An American Crime	Άντι
	Αιώνια Αγάπη (Camille)	Σίλιας
	Good Time Max	Μαξ Βερμπίνσκι	σκηνοθεσία και συμμετοχή στο σενάριο
2008	"Φούντα" Express (Pineapple Express)	Σόουλ Σίλβερ	Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Α' Ανδρικού Ρόλου - Κωμωδία/Μιούζικαλ
	Νύχτες στη Ροδάνθη (Nights in Rodanthe)	Δόκτωρ Μαρκ Φλάνερ
	Milk	Σκοτ Σμιθ	Υποψηφιότητα Screen Actors Guild Award Συνολικής Ερμηνείας από Καστ
2009	General Hospital	Φράνκο	τηλεοπτική σειρά (41 επεισόδια)
2010	30 Rock	Τζέιμς Φράνκο	τηλεοπτική σειρά (1 επεισόδιο)
	Ραντεβού για Παντρεμένους (Date Night)	Τόμας Φέλτον
	Eat Pray Love	Ντέιβιντ
	Το Ουρλιαχτό (Howl)	Άλλεν Γκίνσμπεργκ
	127 Ώρες (127 Hours)	Άρον Ράλστον	Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Α' Ανδρικού Ρόλου - Δράμα Υποψηφιότητα Screen Actors Guild Award Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας σε Πρωταγωνιστικό Ρόλο Υποψηφιότητα BAFTA Καλύτερου Ηθοποιού σε Πρωταγωνιστικό Ρόλο
2011	Your Highness	Φάμπιους
	The Green Hornet	Ντάνι Κλίαρ	κάμεο εμφάνιση
	Rise of the Apes
	In Praise of Shadows	Γουίλιαμ Βίνσεντ

Παραπομπές

1. ↑ Wolfson, Jill (September/October, 2009). Penciling in a Career. Stanford Magazine (ανακτήθηκε 18/01/2011 )
2. ↑ Marquis Who's Who, Inc (1991). Who's who of emerging leaders in America. Marquis Who's Who. ISBN0837972027.
3. ↑ LatinoReview.com. Franco Talks Annapolis! (αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο 14 Ιουνίου 2006) (ανακτήθηκε 18 Ιανουαρίου 2011 )
4. ↑ Rhone, Paysha (14/02/2009). Spidey foe meets his match in Harvard's Hasty Pudding crew. Boston Globe (ανακτήθηκε 18/01/2011 )
5. ↑ Spevack, Violet (23/10/2009). "Cavalcade 10/23". Cleveland Jewish News. http://www.clevelandjewishnews.com/articles/2009/11/13/features/cavalcade/doc4ae081106974b082383090.txt. Ανακτήθηκε την 18/01/2011.
6. ↑ Case Western Reserve University. Admission Case (αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο 24 Οκτωβρίου, 2007) (ανακτήθηκε 18 Ιανουαρίου 2011 )
7. ↑ Van Sant, Gus. "James Franco". Interview magazine: p. 1. http://www.interviewmagazine.com/film/james-franco/. Ανακτήθηκε την 18 Ιανουαρίου 2011.
8. ↑ 8,0 8,1 8,2 James Franco Biography. Yahoo! (ανακτήθηκε August 8, 2008 )
9. ↑ Posner, Michael (5 Αυγούστου 2008). Top of the food chain. The Globe and Mail (ανακτήθηκε 18 Ιανουαρίου 2011 )
10. ↑ Shout! Factory — Freaks And Geeks. Shout Factory (ανακτήθηκε 18/01/2011 )
11. ↑ United Press International. Franco to reunite with Freaks pals. United Press International (ανακτήθηκε 18/01/2011 )
12. ↑ Gleiberman, Owen (31 Μαρτίου 2000). What It Takes Review. Entertainment Weekly (ανακτήθηκε 18 Ιανουαρίου 2011 )
13. ↑ Scott, A.O. (24 Μαρτίου 2000). "Whatever It Takes Review". New York Times. http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9C06E5DA143DF937A15750C0A9669C8B63. Ανακτήθηκε την 18 Ιανουαρίου 2011.
14. ↑ 14,0 14,1 HFPA — Awards Search. Golden Globes (ανακτήθηκε 18 Ιανουαρίου 2011 )
15. ↑ 8th Annual SAG Awards Nominee — Screen Actors Guild Awards. Screen Actors Guild Awards (ανακτήθηκε 18/01/2011 )
16. ↑ "2002 Emmys". CNN. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο on 18/01/2011. http://web.archive.org/web/20080316123053/http://www.cnn.com/SPECIALS/2002/emmys/print.ballot.html. Ανακτήθηκε την August 8, 2008.
17. ↑ "Mike Clark review". USA Today. 3 Μαίου, 2002. http://www.usatoday.com/life/movies/2002/2002-05-03-spider-man.htm#more. Ανακτήθηκε την 18 Ιανουαρίου 2011.
18. ↑ 18,0 18,1 Spider-Man (2002): Reviews. Metacritic (3 Μαίου 2002) (ανακτήθηκε 18 Ιανουαρίου 2011 )
19. ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 James Franco Movie Box Office Results. Box Office Mojo (ανακτήθηκε 18 Ιανουαρίου 2011 )
20. ↑ Spider-Man 2 (2004): Reviews. Metacritic (June 30, 2004) (ανακτήθηκε 18/01/2011 )
21. ↑ Dargis, Manohla (6 Αυγούστου 2008). "'Pineapple Express' – Stoners Who Put the Bud in Buddies". New York Times. http://www.nytimes.com/2008/08/06/movies/06pine.html. Ανακτήθηκε την 18 Ιανουαρίου 2011.
22. ↑ Siegel, Tatiana (20 Μαίου 2010). "James Franco to star in 'Apes'". Variety magazine. http://www.variety.com/article/VR1118019653.html?categoryid=13&cs=1&ref=vertfilm. Ανακτήθηκε την 18 Ιανουαρίου.
23. ↑ King, Susan (29/11/2010). "James Franco, Anne Hathaway to host Oscar telecast". http://entertainment.latimes.com/awards/2010/11/oscar-hosts-named-.html. Ανακτήθηκε την 18/01/2011.
24. ↑ Schmelzer, Randi (01/01/2009). "Smart Set". UCLA Magazine. http://magazine.ucla.edu/features/smart_set/. Ανακτήθηκε την 18/01/2011.
25. ↑ Dinh, Mai; Janet Murphy. James Franco Biography. People magazine (ανακτήθηκε 22 Απριλίου 2009 )
26. ↑ Freydkin, Donna (3 Αυγούστου 2008). "'Pineapple' star Franco digs deep, plays stoner and serious". USA Today. http://www.usatoday.com/life/people/2008-08-03-james-franco_N.htm. Ανακτήθηκε την 18 Ιανουαρίου 2011.
27. ↑ Kamp, David (Δεκέμβριος 2008). "Franco cum Laude". Vanity Fair. http://www.vanityfair.com/culture/features/2008/12/franco200812. Ανακτήθηκε την 18 Ιανουαρίου.
28. ↑ Pearlman, Cindy (30 Νοεμβρίου 2008). "James Franco a big man in 'Milk' – and on campus". Chicago Sun-Times. http://www.suntimes.com/entertainment/pearlman/1304423,SHO-Sunday-franco30.article. Ανακτήθηκε την 18 Ιανουαρίου.
29. ↑ Donnelly, Matt (7 Ιανουαρίου 2011). "James Franco's Maybe I'm just gay'- and why we love it". Los Angeles Times blog. http://latimesblogs.latimes.com/gossip/2011/01/james-franco-gay.html. Ανακτήθηκε την 18 Ιανουαρίου 2011.

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

* Τζέιμς Φράνκο στο IMDb