ART

 

.

Ιωσήφ Β΄ των Αψβούργων (Joseph II des Heiligen Römischen Reiches) (Βιέννη 13 Μαρτίου/1741 - 20 Φεβρουαρίου/1790) αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (1765 - 1790), και μόνος αυτοκράτορας μετά τον θάνατο της μητέρας του Μαρίας Θηρεσίας (1780 - 1790).

Μεγαλύτερος γιος του αυτοκράτορα Φραγκίσκου Α' και της Μαρίας Θηρεσίας, ο 1ος αυτοκράτορας της Αυστρίας απο τον κλάδο της Λωρραίνης του Οίκου των Αψβούργων ένας απο τους κυριότερους εκπροσώπους της πεφωτισμένης μοναρχίας στην Ευρώπη μαζί με την Μεγάλη Αικατερίνη της Ρωσίας και του Φρειδερίκου Β' της Πρωσίας. Αλλά οι τεράστιες μεταρρυθμίσεις για την εποχή του που είχε σκοπό να πάρει τελικά δέν πραγματοποιήθηκαν λόγω των αντιδράσεων που προκάλεσαν αλλά και λόγω της κλονισμένης του υγείας πολλά χρόνια πρίν τον θάνατο του. Παντρεύτηκε την Ισαβέλλα της Πάρμας τον Οκτώμβριο του 1760 αλλά πέθανε σύντομα (1763) ενώ το μοναδικό παιδί που απέκτησαν η Μαρία Θηρεσία πέθανε το 1767. Στη συνέχεια (1765) παντρεύτηκε την Μαρία Ιωσηφίνα αλλά και αυτή πέθανε σύντομα (1767) απο ευλογιά, ο αυτοκράτορας Ιωσήφ απογοητευμένος αποφάσισε να μήν ξαναπαντρευτεί.

Aποτυχημένες προσπάθειες για ριζικές μεταρρυθμίσεις

Προσπάθησε να δημιουργήσει ένα νέο δικαιότερο σύστημα φορολόγησης να ισχυροποιήσει την κεντρική εξουσία στην Βιέννη πλήτοντας τους τοπικούς γαιοκτήμονες με αποτέλεσμα να συναντήσει απο αυτούς σκληρές αντιδράσεις. Ξέσπασαν επαναστάσεις στο Βέλγιο και την Ολλανδία χάρη στην προσπάθεια του να μειώσει την εξουσία των τοπικών κυβερνήσεων, ενώ προσπάθησε να αλλάξει τα έθιμα των τοπικών κοινωνιών κάτι που τον έκανε να συναντήσει αντιδράσεις ακόμα και απο τον αγροτικό κόσμο. Ειδικότερα η απόφαση του να πλήξει τις μεγάλες περιουσίες των γαιοκτημόνων χωρίς να τις παραχωρήσει στους ακτήμονες συνάντησε σκληρές αντιδράσεις απο τους πρώτους χωρίς να βρεί υποστήριξη απο τους δεύτερους. Ειδικότερα στην Ουγγαρία υπήρχαν 40.000 ευγενείς που αντέδρασαν σκληρά γιατί είδαν να πλήτεται η προσωπική τους περιουσία. Στο θέμα της εκπαίδευσης προσπάθησε να καταργήσει την επίσημη γλώσσα ώς τότε την Λατινική επιβάλοντας τα Γερμανικά που ήταν άγνωστα σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, καθιέρωσε υποχρεωτική την πρωτοβάθμια εκπαίδευση ενώ έδωσε πολλές υποτροφίες σε άπορους φοιτητές. Σημαντικότερη μεταρρύθμιση η απαγόρευση των βασανιστηρίων και της θανατικής ποινής (1787) η οποία επανήλθε τελικά το 1795. Στο θέμα της υγείας κατασκεύασε μεγάλο νοσοκομείο στην Βιέννη αποδυναμώνοντας πάλι τις τοπικές ιατρικές υπηρεσίες.

Αντιδράσεις στις θρησκευτικές του μεταρρυθμίσεις

Ο αυτοκράτορας Ιωσήφ σχετικά χαμηλής θρησκευτικής συνείδησης προσπάθησε να πλήξει την ισχυρή ώς τότε επιρροή της Ρώμης στα εδάφη της αυτοκρατορίας του. Προσπάθησε να ελέγξει ο ίδιος την εκλογή των ιερέων και επισκόπων σπάζοντας τους ισχυρότατους δεσμούς που είχαν ώς τότε με τον πάπα κάτι που προκάλεσε τις ισχυρότερες αντιδράσεις. Οι κληρικοί έπρεπε να δίνουν πλέον όρκο πίστης στον αυτοκράτορα αντί για τον πάπα με αποτέλεσμα 700 μοναστήρια να κλείσουν και ο αριθμός των μοναχών να μειωθεί απο 65.000 σε 27.000. Έδειξε μεγάλη θρησκευτική ανοχή σε όλες τις μή Καθολικές θρησκευτικές μειονότητες δίνοντας περίπου ίδια προνόμια στους διαμαρτυρόμενους και τους Εβραίους, ο πάπας Πίος ΣΤ' αρκετά ενοχλημένος απο την στάση του τον ανάγκασε να πληρώσει σε μιά επίσκεψη του τον Ιούλιο του 1782.

Αποτυχημένη εξωτερική πολιτική

Η εξωτερική του πολιτική ήταν ο περισσότερο αποτυχημένος του τομέας, μεγαλομανής ήθελε απροετοίμαστος χωρίς ισχυρό στρατό να επλακεί σε πολέμους προκειμένου να κάνει την δική του αυτοκρατορία την ισχυρότερη στην Ευρώπη. Αποτέλεσμα να αποκρουσθεί δύο φορές απο τον Φρειδερίκο Β' της Πρωσίας (1778, 1785) που είχε τον ισχυρότερο στρατό εκείνη την εποχή. Στην συνέχεια ήρθε σε πόλεμο με τους Τούρκους στα Βαλκάνια (1787 - 1791) προκειμένου να κερδίσει την συμπαράσταση της Ρωσίας. Τελικά ενώθηκε με τους Ρώσους εναντίον των Τούρκων αλλά ακολούθησαν νέες στρατιωτικές αποτυχίες στο Βελιγράδι που έδειξαν την μεγάλη ανικανότητα του Ιωσήφ στον στρατιωτικό τομέα. Επέστρεψε στην Βιέννη με βαριά επιδεινωμένη την υγεία (1789) απο τότε βρισκόταν μέχρι τον θάνατο του σε κομματώδη κατάσταση. Τον διαδέχθηκε ο αδελφός του Λεοπόλδος Β'.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License