Μπα, επίσης και Ώρος Μπα, είναι το όνομα Σερέχτ ενός Φαραώ της Αρχαϊκής περιόδου της αρχαίας Αιγύπτου που μπορεί να βασίλευσε κατά την Πρώτη δυναστεία Φαραώ της Αιγύπτου, το τελευταίο μέρος της Δεύτερης Δυναστείας, ή κατά την Τρίτη Δυναστεία. Δεν είναι γνωστές ούτε η ακριβής διάρκεια ούτε η τοποθέτηση χρονολογικά της βασιλείας του.
Πηγές για το όνομα
Οι μόνες πηγές για βασιλιά με το όνομα "Μπα" είναι ένα θραύσμα πράσινου σχιστόλιθου που βρέθηκε στις υπόγειες γαλαρίες κάτω από την Βαθμιδωτή πυραμίδα του βασιλιά Ζοζέρ στη Σακκάρα, και ένας μασταμπάς (της Έκτης Δυναστείας) του αξιωματούχου Ny-Ankh-Ba[1][2].
Ταυτότητα
Στήλη Σερέχτ του Ώρου Μπα.
Για τον Μπα είναι γνωστά πολύ λίγα πράγματα. Οι λίγες αρχαιολικές ενδείξεις επιβεβαιώνουν μόνο την ύπαρξη ενός τέτοιου ηγεμόνα, αλλά δεν παρέχουν παραπέρα πληροφορίες.
Το 1899 ο επιστήμονας Alessandro Ricci δημοσίευσε ένα σκίτσο στήλης Σερέχτ με ένα μονό πόδι (Στοιχείο Gardiner D58) ως ιερογλυφικό μέσα. Η εικόνα ήταν στο Τόμο No. 35 του Zeitschrift für Ägyptische Sprache und Altertumskunde. Σύμφωνα με τον Ricci, το σερέχτ βρέθηκε σε μια επιγραφή σε βράχο στο Ουάντι Μαγκχαρέχ (Wadi Maghareh) στο Σινά. Οι αιγυπτιολόγοι Jaroslav Černý και Michel Baude ανακάλυψαν ότι ο Ricci αναφερόταν στην επιγραφή σε βράχο του βασιλιά της Τρίτης Δυναστείας Σανάχτ. Ο Ricci απλώς είχε ερμηνεύσει λανθασμένα τα σύμβολα για το όνομα του Σανάχτ –μια ανάποδη θηλιά, το σύμβολο του νερού και το σύμβολο ενός κλαδιού από κάτω– ως σύμβολο ενός μονού ποδιού[3].
Αιγυπτιολόγοι όπως οι Černý και ο Peter Kaplony πιστεύουν ότι ο βασιλιάς Μπα μπορεί να είναι ο ίδιος με τον ομοίως λίγο μαρτυρούμενο βασιλιά "Ώρο Πουλί". Αυτός ο φαραώ έγραφε το όνομα του με ένα σύμβολο που μοιάζει με χήνα, αλλά καθώς το σύμβολο αυτό δεν έχει λεπτομέρειες που θα επέτρεπαν ταύτιση, οι αιγυπτιολόγοι δεν συμφωνούν για το ποια είναι η σωστή ανάγνωση και σημασία του ονόματος του Φαραώ "Ώρος Πουλί". Οι Černý και Kaplony πιστεύουν ότι η μεταγραφή του ονόματος και των δύο βασιλιάδων είναι "Μπα". Σε αυτή την περίπτωση, ο Ώρος Μπα και ο Ώρος Πουλί θα ήταν το ίδιο ιστορικό πρόσωπο. Η θεωρία αυτή των παραπάνω αιγυπτιολόγων δεν είναι ευρέως αποδεκτή[4].
Σε αντίθεση, αιγυπτιολόγοι όπως ο Nabil Swelim πιστεύουν ότι ο Ώρος Μπα ήταν άμεσος διάδοχος του βασιλιά της Δεύτερης Δυναστείας Νινετζέρ. Υποδεικνύει στη μορφή του ονόματος του Νινετζέρ στο Βασιλικό Κατάλογο της Αβύδου το οποίο αρχίζει με το ίδιο ιερογλυφικό σύμβολο (Σύμβολο Gardiner E11, πρόβατο) με το όνομα Σερέχτ του Ώρου Μπα. Ο Swelin συνεπώς πιστεύει ότι το όνομα Ώρου το Μπα μπερδεύτηκε λανθασμένα με το όνομα γεννήσεως του Νινετζέρ[5].
Ο τόπος ταφής του Μπα είναι άγνωστος.
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Ba (pharaoh) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0. (ιστορικό/συντάκτες).
Παραπομπές
Nabil Swelim: Some Problems on the History of the Third Dynasty - Archaeological and Historical Studies; Volume 7. The Archaeological Society of Alexandria, Alexandria 1983, page 27–32, 180 und 219.
Carl Richard Lepsius: Koenigsbuch der Alten Aegypter. Besser, Mainz 1858, page 18 & Obj. no. 906.
Míchel Baude: Djéser et la IIIe dynastie: Les Grands pharaons. Pygmalion, Paris 2007, ISBN 2-7564-0147-1, page 20.
Peter Kaplony: Horus Ba?. In: Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Institut Kairo. Volume 20. von Zabern, Mainz 1965, page 3 & 4.
Nabil Swelim: Some Problems on the History of the Third Dynasty - Archaeological and Historical Studies Band 7. The Archaeological Society of Alexandria, Alexandria 1983, page 27–32, 180 & 219.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Francesco Raffaele: Horus SNEFERKA - Horus Bird - Horus SEKHET (?) - Horus BA
|
Φαραώ Προδυναστική περίοδος Κάτω Αίγυπτος Χσέκιου Κάγιου Τιου Τες Νεχέμπ Γουάζνερ Μεκ Ώρος Σερέκ Άνω Αίγυπτος Σκορπιός Α΄ Ώρος Ιρύ Ώρος Κα Σκορπιός Β΄ Νάρμερ/Μήνης Πρώιμη δυναστική περίοδος 1η Δυναστεία Νάρμερ/Μήνης Ώρος Αχά Ζερ Ώρος Ζετ Μερνείθ♀ Ντεν Ανετζίμπ Σεμερκέτ Ώρος Κάα Σνεφέρκα Ώρος Πουλί 2η Δυναστεία Ώρος Χετέπ Σεχεμουί Καιέχως Ώρος Νινουτέρ Μπα Νουμπνεφέρ Ώρος Σα Τλας Ουατζένες Σεθένης Περιψέν Σέσωχρις Νεφερκάρα Α' Νεφερχέτης Χουνττζέφα Α' Χασεχεμουί Αρχαίο βασίλειο 3η Δυναστεία Νέμπκα Ζοζέρ Σεχεμχέτ Σανάχτ Χαμπά Καχετντζέντ Ουνί 4η Δυναστεία Σνεφρού Χέωψ Ρετζεντέφ Χεφρήν Βίχερις Μυκερίνος Σεψεσκάφ Θαμφθίς 5η Δυναστεία Ουζερκάφ Σαχουρέ Νεφεριρκαρέ Νεφερεφρέ Σεψεσκάρε Νιουζερέ Μενκαουχόρ Ζεντκαρέ Ουνίς 6η Δυναστεία Τετί Ουσερκαρέ Πεπί Α΄ Μερενρέ Α΄ Πεπί Β΄ Μερενρέ Β΄ Νετζερκαρέ Σιπτά 1η Μεταβατική περίοδος 7η & 8η Δυναστεία Γουαντζκάρε Κακαρέ Ιμπί 9η & 10η Δυναστεία Ουακάρε Χέτι Α' Μεργίμπρε Χέτι Μερικάρε Κανεφέρε Νεμπκάουρε Αχτόι Μέσο βασίλειο 11η Δυναστεία Μεντουχοτέπ Α΄ Ιντέφ Α΄ Ιντέφ Β΄ Ιντέφ Γ΄ Μεντουχοτέπ Β΄ Μεντουχοτέπ Γ΄ Μεντουχοτέπ Δ΄ 12η Δυναστεία Αμενεμχέτ Α΄ Σέσωστρις Α΄ Αμενεμχέτ Β΄ Σέσωστρις Β΄ Σέσωστρις Γ΄ Αμενεμχέτ Γ΄ Αμενεμχέτ Δ΄ Νεφρουσομπέκ♀ 2η Μεταβατική περίοδος 13η Δυναστεία Ουεγκάφ Αμενεμχέτ Δ' Χορ Σομπεκχοτέπ Β΄ Χενζέρ Σομπεκχοτέπ Γ΄ Νεφερχοτέπ Α' Σομπεκχοτέπ Δ΄ Μερνεφέρε Άϊ Μερχοτέπρε Ίνι 14η Δυναστεία Νεχέσι Γιακούμπ-Χαρ 15η Δυναστεία Σακίρ-Χαρ Χιάν Απέπι Χαμούντι 16η Δυναστεία Ντζεχούτι Σομπεκχοτέπ Η' Νεφερχοτέπ Γ' Μεντουχοτέπ ΣΤ' Νεμπιριράου Α' Νεμπιριάου Β' Σεμένρε Σεουσερένρε Μπεμπιάνχ Σεχέμρε Σεντουάστ 17η Δυναστεία Ραχοτέπ Σομπεκεμσάφ Α' Σομπεκεμσάφ Β' Ιντέφ Ε' Ιντέφ Ζ' Σεναχτένρε Τάο Καμόσε Νέο βασίλειο 18η Δυναστεία Άμωσις Α΄ Αμένωφις Α΄ Τούθμωσις Α΄ Τούθμωσις Β΄ Τούθμωσις Γ΄ Χατσεψούτ♀ Αμένωφις Β΄ Τούθμωσις Δ΄ Αμένωφις Γ΄ Ακενατών Σμενκαρέ Τουταγχαμών Άι Χορεμχέμπ 19η Δυναστεία Ραμσής Α΄ Σέθος Α΄ Ραμσής Β΄ Μερναφθά Αμενμνέσις Σέθος Β΄ Σιπτάχ Ταουζέρτ♀ 20η Δυναστεία Σετνάχτ Ραμσής Γ΄ Ραμσής Δ΄ Ραμσής Ε΄ Ραμσής ΣΤ΄ Ραμσής Ζ΄ Ραμσής Η΄ Ραμσής Θ΄ Ραμσής Ι΄ Ραμσής ΙΑ΄ 3η Μεταβατική περίοδος 21η Δυναστεία Σμένδις Α΄ Αμενεμνέσου Ψουσέννης Α΄ Αμενεμοπέ Οζορκών ο Πρεσβύτερος Σιαμών Ψουσέννης Β΄ 22η Δυναστεία Σωσένκ Α΄ Οζορκών Α΄ Σωσένκ Β΄ Τακελότ Α΄ Οζορκών Β΄ Τακελότ Β΄ Σωσένκ Γ΄ Παμί Σωσένκ Ε΄ Οζορκών Δ΄ 23η Δυναστεία Πετοβάτης Σωσένκ Δ΄ Οζορκών Γ΄ Τακελότ Γ΄ Ρουντιμέν Ιουπούτ 24η Δυναστεία Τεφνάχτ Βόκχορις 25η Δυναστεία Πιύ Σαμπάκα Σεμπιτκού Ταχάρκα Τανουταμών 26η Δυναστεία Ψαμμήτιχος Α΄ Νεχώ Β΄ Ψαμμύτιχος Β΄ Απρίης Άμωσις Β΄ Ψαμμύτιχος Γ΄ Ύστερη περίοδος 27η Δυναστεία Καμβύσης Β΄ Δαρείος Α΄ Ξέρξης Α΄ Αρταξέρξης Α΄ Δαρείος Β΄ 28η Δυναστεία 29η Δυναστεία Νεφερίτης Α΄ Ψαμμύθης Άκορις Νεφερίτης Β΄ 30η Δυναστεία Νεκτανεβώ Α΄ Τέως Νεκτανεβώ Β΄ 31η Δυναστεία Αρταξέρξης Γ΄ Άρσης Δαρείος Γ΄ Ελληνιστική περίοδος Δυναστεία των Αργεαδών (32η) Μέγας Αλέξανδρος Φίλιππος Γ΄ Αλέξανδρος Δ΄ Δυναστεία των Πτολεμαίων τολεμαίος Α΄ Πτολεμαίος Β΄ Πτολεμαίος Γ΄ Πτολεμαίος Δ΄ Πτολεμαίος Ε΄ Πτολεμαίος ΣΤ΄ Γενεολογικά δέντρα δυναστειών: 4η 11η 12η 18η 19η 20η 21η-23η 25η 26η 27η 31η Πτολεμαϊκή |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
